Kaynakların önemi iş yaptıkça artar. İş temponuz yükseldikçe zamanınız daha kıymetlenir. Hayır işleri yapıyorsanız, beş on kuruşun neler yapabildiğini daha iyi anlarsanız. Aktif bir yönetici iseniz, yetenekli personelin kıymetini daha iyi bilirsiniz. Ekonominiz canlıysa ve hızla büyüyorsa, enerji ve yetişmiş insan kaynakları daha değerlenir.

Aynı bağlamda, şimdiye kadar kısır iç siyasi mücadelelerle meşgul olan, bu yüzden dünyayı yakından takip edemeyen ve 1990’lı yıllarını adeta heba eden Türkiye, son yıllarda kazandığı ivme ve yükselişle, elindeki yerli ve yabancı kaynakların kıymetini daha iyi anlamıştır.

Türkiye tekrar büyük bir devlet olacaksa, Türk diasporasına her alanda çok büyük ihtiyacı vardır. Yurt dışında yaşayan Türkler yıllarca ülkeye getirdikleri mark, frank, pound ve dolar dışında pek gündeme gelmemiştir. Halbuki, artan sayıları ve yükselen toplumsal güçleri, dış Türklerin “ekonomik değeri” kadar “politik değer”inin de olduğunu göstermeye başlamıştır.

Yurt dışında en fazla vatandaşa sahip dördüncü büyük ülke olan Türkiye, artık bu potensiyeli göz ardı edemez. Zira, 2023’te dünyanın en gelişmiş 10 ülkesi arasına girmeyi hedefleyen Türkiye, sadece içerden değil, dışardan da bu hedefe kitlenmelidir.

Çok şükür bazı titrek ama geleceğe yönelik sevindirici parıltılar ufukta ara ara seyretmeye başlamıştır. Geçenlerde hükümet sözcüsü Cemil Çiçek yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının sorunlarıyla ilgilenecek yeni bir bakanlığın kurulacağını müjdelemiştir. Bu gecikmiş ama çok yerinde bir karardır.

Dış Türkler Bakanlığının bu kurulma planı da, yakın geçmişte Türkiye-Azerbaycan Diyasporaları Ortak Forumu’nun düzenlenmesi de, Avrupalı Türk milletvekillerinin aralıklı olarak Türkiye’ye davet edilmesi de, yurt dışındaki Türk dernekleri ve federasyonlarının sık sık yazılı ve görsel medyada yer alması ve devlet tarafından yakından takip edilip muhatap alınması da, dış Türklerin artık Türkiye’nin “politika değişkenleri” arayışına girdiğini göstermektedir.

İki sene önce ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinin sözde Ermeni soykırımı tasarısını onaylaması ve bu konuda tek başına Türk devlet adamlarının ve heyetlerinin resmi girişimlerinin yeterli olmaması, dış Türklerin politik olarak aktif hale gelmesinin ne kadar önemli olduğunu bir daha gözler önüne sermiştir.

Türkiye’nin iki asırlık çağdaş ülkeler seviyesine erişme politikası, ve buna Avrupa Birliğine üye olarak her zamankinden daha çok yakınlaşması şansı, şimdiki ve diğer gelecek hükümetlerin performasından çok, (Hollanda ve Fransa gibi ülkelerin referandurumları sonucunda) Avrupa kamuoyunun Türkler hakkındaki izlenimine bağlıdır. Dünya çapında 35 ülkede 26 bin denek üzerinde yapılan bir ankete dayanan meşhur Anholt Ulusal Marka İndeksine (Anholt National Brand Index) göre, Türkiye’nin 40 ülke içerisindeki imaj sıralaması 34’tür.

Bütün bunlar gösteriyor ki, Türkiye hükümetleriyle içeride bütün çağdaş ve gerekli sosyal, ekonomik, hukuki, sıhhi, kültürel ve ziraii düzenlemeleri yapsa ve uygulasa da, Türkiye’nin küresel başarısı ve Avrupa Birliği hayali önemli ölçüde dış gelişmelere bağlıdır. Bu bağlamda da dışarıda yaşayan Türklere hayatı ve tarihi görevler düşmektedir.

Türkiye’nin Gizli Hazinesi

Diaspora Yunan asıllı bir kelime olup "toprağa saçılan tohum" demektir. Bugün Türkiye’nin yurt dışına saçılmış 7 milyona yakın vatandaşı, bir diğer deyimle “acentası” bulunmaktadır. Bunun 5 milyonu Avrupa’nın değişik ülkelerinde (mesela Almanya=3m, Fran-sa=0.4m, Hollanda=0.35m, İngiltere=0.3m, Belçika=0.3m), 350 bini ABD’de, 150 bini Avustralya’da yaşamakta ve geri kalanı da dünyanın dört bir yanına dağılmış bulunmaktadır. Dünya siyasetine ve ekonomisine etkileri dolayısıyla, Avrupa ve ABD’deki Türkler daha fazla önem arzetmektedir.

1960 başlarında başlayan Avrupa maceramızın çok başarılı geçmiş olduğu söylenemez. Çoğunlukla bir tarla, bir dükkan, bir ev parası kazanıp dönmek amacıyla gidilen Avrupa’da, tasarruf yapma düşüncesi vatandaşlarımızca her şeyin önünde tutulmuştur. Daha fazla para biriktirmek için, toplu halde bekar evlerinde kalınmış, ya da ailesini getirenler ucuz mahalleleri seçmiştir. Çoğunlukla kenar mahallelerde yaşamayı tercih eden Türkler, toplumla entegre olamamış, dil öğrenememiş, çocuğunu iyi okullara gönderememiş ve ekonomik olarak geri kalmıştır. Bugün Avrupa’da maalesef en fazla suç oranına sahip azınlık yurttaşlarımızdır. Alman hapishanelerinde yatan 25 bin Türk genci tarihi, toplumsal ve siyasi yanlışlarımızı apaçık yüzümüze vurmaktadır.

Yukarıda verilen istatistiklere göre, Avrupa’da en fazla yurttaşımız Almanya ve Fransa’da bulunmaktadır. Ne tesadüftür ki, toplum olarak bizim Avrupa Birliği üyeliğimize en fazla karşı çıkanlar da Almanlar ve Fransızlardır. Bu demek oluyor ki, bu ülkelerdeki “acentalarımız” Türkiye’yi iyi temsil edememiş veya ticaret diliyle iyi “pazarlıyamamıştır”.

Son iki seçimde de Almanya’da galip gelen hükümetlerin seçimleri kıl payı kazandığını düşündüğümüzde, Türklerin siyasi gücünün ve isteklerinin pek ciddiye alınmadığı gözükmektedir. Bu da vatandaşlarımızın bir takım nedenlerden dolayı blok olarak hareket edemediğini ve siyaseten nüfuz kazanamadıklarına işaret ediyor.

Aynı şekilde, eyalet bazında bir kaç yüz oy farkıyla valilerin seçildiği, Al Gore-Bush arasındaki başkanlık yarışında gözlemlendiği gibi, 1,000-2,000 oyun bazı hallerde kilit olduğu düşünüldüğünde, Amerika’da yaşayan 350-500 bin Türk vatandaşımızın da pek ciddiye alındığı söylenemez.

Türklerin en yoğun olduğu ve Türklerin “China Town”u olarak bilinen New Jersey eyaletinde bile, sözde Ermeni soykırımı tasarısının eyalet meclisinden yakında geçmiş olması Amerika’daki acentalarımızın da performansını ortaya koymaktadır.

PROF. İHSAN IŞIK*, TOBB Dünya Türk İş Konseyi Amerika Bölge Komitesi Üyesi; Amerikan Türk Ticaret Odası (ATCOM) Başkanı