Walmart, Amerika Birleşik Devletleri kökenli, dünyada 23 ülkede parekende satış şubeleri olan süpermarket zinciridir.

Walmart sadece yiyecek ve içecek satmayıp, giyecekten, mobilyaya ve elektronik aletlere varana kadar herşey satılmaktadır. Walmart ürünleri genelde fiyat olarak diğer rakip firma ve mağazalara göre düşük olmasına rağmen, ciddi olarak kalite problemi vardır.

19 Ülkede mağazası olan, dünyanın en yüksek ciroya sahip şirketi…

Fortune Global 500 2022 yılı raporuna göre Walmart yıllık satış miktarina göre dünyanın en yüksek ciro yapan şirketidir.

Şubat 2023 yılında, Walmart cirosunu 611.3 milyar dolar olduğunu ilan etmiştir. 2023’de Walmart'ın internet satışları bir öncesine göre %12 artarak $82 milyar dolara ulaşmıştır.

2023 rakamlarına göre Walmart’ın ABD’de 4,700 den fazla mağazası vardır. Ayrıca Walmart’ın dünya çapında 19 ülkede 10,500 çeşitli büyüklükte mağazası ve 2 milyondan fazla çalışanı bulunmaktadır.

Walmart’ın ABD dışındaki başarılı olduğu ülkeler arasında Kanada, Şili, İngiltere ve Orta Amerika ülkeleri bulunmaktadır.

Walmart’ın ABD dışındaki ticari yatırımlarının bir kısmı çeşitli ticari ve ticari olmayan sebeblerden dolayı basarısızlığa uğramıştır. Bu ülkelerin içinde Arjentin, Brazilya, Almanya, Japonya ve Güney Kore’dir. Walmart’ın özelde Almanya, genelde Avrupa birliği ülkelerindeki başarısızlığı diğer uluslararası market zincirlerine örnek olması gerekir.

Walmart’ın ABD’deki başarılı ticari modeli diğer ülkelerde de aynı şekilde uygulamaya çalışması, kültürel ve ticari farklılıkları dikkate almaması ve yerel sendikaların gücünü anlamaması, kabul etmemesi, başarısızlığının ana nedenini oluşturmuştur.

Yine aynı benzer sebeblerden dolayı 2020 yılında Walmart Japon marketinden de çekilmiştir.

Her ne kadar Walmart, Çin piyasında genelde başarılı olsa da değişik ticari zorluklar yaşamıştır.

Yine aynı şekilde, 2023 yılında Walmart çeşitli büyüklükteki 24 mağazalarını kapatmıştır ve 2024 yılında ise 11 mağazasını kapatmayı planlamıştır.

New York, Boston, Detroit, San Francisco, ve Seattle’da Walmart açılmasına izin verilmemiştir…

Yine ilginçtirki, günümüzde New York, Boston, Detroit, San Francisco, ve Seattle gibi yoğun nüfuslu 5 yerleşim yerinde yerel yönetimler ve oralarda yaşayan insanlar Walmart açılmasına izin vermemişlerdir. Bu şehirlerde yaşayan 11 milyondan fazla insan Walmart’ın müşterisi olamamıştır (!).

ABD’de her açılan yeni Walmart şubesi destekleyenleri olduğu gibi, çok şiddetle karşı çıkanlar vardır.

Walmart’ın açılışını destekleyenlerin söylemleri genelde, ihtiyacı olduğu ürünleri daha ucuza ve daha çok alabileceği tezi üzerine kuruludur. Bazı insanlarda iş imkanınn artacağını söylemekle birlikte, bu konudaki veriler tersinide göstermektedir.

Ucuz ama kalite problemi olan ürünler daha fazla harcamaya yol açıyor…

Şurası gerçek ki, Walmart mağazaları diğer benzer magazalara göre daha ucuzdur, ama ürün kalitesi olarak ciddi farklılıklar da olabilir. Düşük fiyatlı ürünler doğal olarak müşterinin hoşuna gitmektedir. Dısarıdaki magazalarda harcayıcacağı para ile Walmartta daha çok ürün alabilir. Eğer kısıtlı bütçesi var ise, bu bütçesindeki açığın azalması ve ihtiyaçlarının daha çok karşılanması demektir. Fakat bu gerçek hayat uygulamasında ne kadar başarı ile uygulanmaktadır. Ucuz ürünlerin olduğu mağazalarda insanlar daha fazla gereksiz harcama yapabilirler. Her zaman kullandığı ürünleri diğer mağazalardan daha ucuza satıldığını gören müşteri ya ihtiyacından çok daha fazla alır, veya sırf ucuz diye ihtiyacı olmayan malları da alabilirler. Bu yüzden Walmart mağazalarının kişisel ekonomiye katkısı olduğu tezi uygulamada çok gerçekçi olmamaktadır.

Walmart küçük esnaf için de bir tehdit…

Bunun diğer olumsuz tarafı ise küçük esnafa yansıyan olumsuz etkisidir. Walmart ta alışveriş yapan insanlar yerel küçük esnafta alışveriş yapmadıkları için, bunların kapanmasına yol açabilmektedir. Bunun büyük ölçekte yansıması ise, Walmart’ın ucuz satma nedeni olarak, sattığı ürünlerini genelde Çin gibi üçüncü ülkelerde üretmesi ve satınalması sonucu Amerika yerel fabrikalarda üretim az olmakta, dolayısı ile daha az işçi çalışmaktadır. Buda Amerika’da işsizliğin artmasına ve değişik sosyal problemlerin çıkmasına ve devam etmesine sebeb olmaktadır.

Çin başta olmak üzere üçüncü ülkelerden temin edilen düşük fiyatlı ürünler, bu ülkelerdeki insan ve işçi haklarının çiğnenmesine de vesile olmaktadır. Çünkü bu üretici ülkeler düşük fiyatla ürün satabilmek için işçilerini insanlık dışı koşullar ve ücretler ile çalışmaya zorlamaktadırlar.

Walmart’ın ABD aldığı eleştirilerden başında çalışanlarına uyguladığı değişik baskı ve sindirme teknikleri, çevreye karşı olumsuz etki ve uygulamaları ve çalışanlar arasında cinsiyet ve ırk ayrımı yapılması gelmektedir.

Yapılan çalışmalar göstermiştir ki, açılan her yeni Walmart mağazası, yerel ekonomiye 20 yıl gibi bir sürede 14 milyon dolara az para girmesine sebeb olmaktadır. Bu para orta gelirli insanların yaşadığı yerleşim birimleri için son derece olumsuz etki yapabilecek bir miktardır. Walmart’ın yerel ekonomiye olumsuz etkileri sadece bunlarla sınırlı değildir. Walmart açılan yerlerde küçük esnaf kaybolmakta hayatını sürdürme imkanı bulamamaktadır. Bu tüm kasabayı, yerleşim yerlerini olumsuz olarak etkilemektedir.

Ayrıca Walmart çalışanlarına yerel esnaftan daha düşük ücret ödeyeceği için ücret ve vergi kaybı olabilmektedir.

Tekelleşen Walmart tüketicinin tercih hakkını da elinden alıyor…

Walmart’ın tek başına iş yaptığı ve diğer esnafların olmadığı yerleşim yerlerinde insanlar sadece Walmart’ta olan ürünleri kullanmak zorunda kalmaktadır ve seçim hakları ellerinden alınmaktadır.

Genelde Walmart magazaları ve araba park alanları çok büyük alanlar kapladığı için, çevreye ve doğal hayata da ciddi olumsuz etkileri olabilmektedir.

Walmart müşterilerinin dile getirdiği diğer bir ciddi problemde, Walmart’a girdiklerinde oluşan anksiyete ve panik duygusudur. Bu bir grup müşterinin ruh ve beden sağlığını ciddi olarak etkileye bilen Walmart mağazalarındaki çevre, ışık ve ses düzenlenmesinin sonucunda oluşmaktadır. Walmart bu durumun düzeltilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılacağını söylemiştir.

Walmart ve benzeri alışveriş merkezlerinin açılması ve yayılmasında karar aşamalarında çok fazla dikkatli ve seçici olmak gerekmektedir.

Peki, Walmart Türkiye’de açılsın mı? Yazıyı okuduktan sonra her okuyucunun ve ilgilinin cevabı elbette farklı olacaktır. Yorumlarınızı “Yorum” bölümüne yazarak görüşlerinizle yazıya katkı sağlayabilirsiniz.