Tavukçular için Rusya pazarı önemli ama zor pazar

Devlet Bakanı Çağlayan, beyaz et sektörü temsilcileriyle yaptığı toplantıda Rusya’nın Türkiye’ye uyguladığı beyaz et ithalatı yasağını kaldırdığını, Türkiye’nin Rusya’ya 500 bin ton kanatlı eti verebileceğini söyledi. Toplam kapasitemiz 1 milyon 250 bin ton, iç tüketim 1 milyon 150 bin ton, bu durumda, ilave kapasiteye ihtiyaç var dedi.
Bakanın açıklamalarından sonra da Ziraat Bankası kanatlı hayvan üreteceklere kredi vermek için harekete geçti.
Bakanın da toplantıda açıkladığı gibi, Rusya’nın kanatlı hayvan eti ithalatı için belirlediği kota 780 bin ton.
Rusya bugüne kadar bizden başka değişik ülkelerden ithalat yaparak kotayı dolduruyor. Yasak kalktıktan sonra
biz acaba bu 780 bin tonluk kotadan 500 bin tonluk pay alabilir miyiz?
Merak ettim. Banvit’ten Ömer Görener’e sordum. Ömer Görener bir üretici olarak bana kanatlı hayvan eti ihracatı ve Rusya pazarı hakkında bilgi verdi. Ömer Görener’in anlattığına göre, Türkiye’de geçtiğimiz yıl yaklaşık olarak 1.250.000 ton piliç eti üretildi. Toplam kapasitenin ise 1.450.000 ton olduğu tahmin ediliyor.

Kotaları var
2009 yılında toplam 152 milyon dolar değerinde 115 bin ton kanatlı ürünleri ihraç edildi.
İhracat gelirinin 121 milyon doları piliç, 30 milyon doları piliç ayağı, 1 milyon doları ise hindi ihracatından geldi.
İhracatta ön sırada Irak var. Irak’a yapılan ihracat 87 milyon dolar değerinde.
Türkiye dünyada en önemli 4 kanatlı ithalat pazarının 3’ünün ortasında yer alıyor: Bu üç pazar Rusya, Avrupa Birliği, Arap ülkeleri pazarlarıdır.
2010 Ocak ayında ise 11 milyon doları piliç olmak üzere 15 milyon doların üzerinde ihracat yapıldı.
Rusya kotayla ithalat yapar, 2010’da 780 bin ton ithalat yapacaklarını açıkladılar.
2011 hedefi 600 bin ton, 2012 hedefi ise  550 bin ton.
Kotaların yüzde 75 ila yüzde 80’i ABD’ye ayırılmış durumda.
Türkiye’ye kuş gribi sonu konulan yasağı kaldırdıklarını açıkladılar.
Ayrıca iki ülkenin yetkili birimleri  ticarette kullanılacak sağlık sertifikası konusunda da mutabık kaldılar.
Fakat Rusya’nın Türkiye’den alabileceği beyaz et konusunda bugüne kadar resmi bir açıklama yapılmadı.
Türkiye’den ithalat kota dahili mi, yoksa harici mi yapılacak, ne kadarlık bir ithalat düşünülüyor, ne kadar gümrük vergisi uygulanacak, bunların hiçbiri hakkında resmi bir açıklama mevcut değil.
Ruslar ağırlıklı genelde yüzde 80 dolayında but eti alıyorlar ve but eti ithalatını da ABD ve AB’den yapıyorlar.

Çok satamayız
ABD ve AB’de göğüs fiyatları oldukça yukarıda oluşuyor. Örneğin AB’den kalibre edilmemiş göğüs etinin  fabrika çıkış fiyatı ton başına 4.000 euro. Bizde ise bu fiyat bugün fabrika çıkışı 5.430 TL.
ABD ve AB üreticileri tavuğun yarısını iç piyasada yüksek fiyattan satınca, Rusya’ya da butlarını çok düşük fiyattan verebiliyorlar. Ayrıca AB’nin tonda 400 euro ihracat desteği de var.
Bizde ise ihracat desteği tonda 26 dolar. Dolayısıyla 1.000-1.300 dolar CIF St. Petersburg fiyatları karşısında Türk yetiştiricilerinin ciddi destek almadan mal satabilmeleri çok zor.
Bir başka deyişle, biz Rusya’ya yüz binlerce ton piliç eti satamayız.
Ama kapılar açılırsa Türk üreticileri mutlaka kendilerine dış pazarlar bulabilir.
Sonuç olarak muhafazakâr yaklaşımla, alt limit 10.000 ton, üst limit 60.000 ton gibi bir ihracat potansiyeli ortaya çıkabilir.
Türkiye’de kanatlı hayvan eti ve özellikle tavuk eti üretimi giderek önem kazanıyor. (1) Kırmızı et arzının azalması, fiyatlarının yükselmesi karşısında kanatlı hayvan eti halk için alternatif besin kaynağı oldu. (2) Kanatlı hayvan üretim
tesislerine önemli ölçüde
yatırım yapıldı. Bu tesislerin yaşaması ve gelişmesi için iç piyasa kadar dış piyasa da önemli. Rusya pazarı ise her türlü ürün için olduğu gibi kanatlı hayvan üretenler için de büyük bir pazar.

 

Önceki ve Sonraki Yazılar