İki önemli ekonomik ve toplumsal hastalık olan 'işsizlik' ve 'terör' ile bunların 'tedavi reçeteleri'nden söz ediyorduk. Tedavi için iki çözüm önerdik.

Bir: İşsizliğin önlenmesi için halkımızca "Semt İşletmeleri" kurulmalıdır.

İki: Terörün önlemesi için de acilen "Bucak Yönetimleri" oluşturulmalıdır.

Dünkü yazımızda, bu yazı silsilemizde önce 'Semt İşletmesi'nden bahsedeceğiz dedik ve anlatmaya başladık. 'Semtin iki özelliği vardır' dedik.

Bir: Her semtte bir bakkal veya küçük bir market bulunur. Bu bakkal birçok yönden semtin merkezi mesabesindedir; aynen bugünkü köylerimizde bakkalın icra ettiği bazı ekonomik ve sosyal hizmet ve fonksiyonları icra edecektir.

İki: Ayrıca her semtin bir veya birkaç mamulü imal eden bir 'semt işletmesi' vardır. Semtte çalışmak isteyen emek sahiplerine bu işletme iş verir.

Demek ki, bizim önerdiğimiz semt modelinin, semt yapılanmasının temel özelliği budur: Semtin bir işletmesi/işyeri ve bir de bakkalı/marketi vardır.

Kaldığımız yerden devam ediyoruz...

Ekonominin olmazsa olmazı 'serbest rekabeti' sağlamak için semt sakinleri komşu semtlere de gidip çalışabilirler; komşu semtlerdekiler de gelip o semt işletmesinde çalışabilirler.

Yine halk alışverişini isterse kendi bakkalında/marketinde yapar, isterse komşu semtlerin bakkalında/marketinde yapar. O çevredeki 'piyasa' böyle oluşur.

Her semt işletmesi üreteceği bir mal seçer. Herkesin işyerleri ayrı olabilir. Ancak herkes o semtte üretimi yapılan malın parçalarını üretir. Sonunda ortaklaşa yapılan planlamalı ve organize üretim sayesinde mamul meydana gelir.

Bu semt sakinlerinin ortak ve anonim çalışması esas itibariyle Osmanlı Devleti dönemindeki eski âhi teşkilatındaki çarşılara benzerdir.

Semtte 200 kişiye yakın çalışan vardır.

Bu durumda 'semt işletmesi' 200 kişilik bir 'fabrika' şeklinde çalışacaktır.

Ne var ki bu semt işletmesinde klasik işveren/patron olmayacaktır.

İşverenin yerini 'ortak planlama' ve 'işletme senedi' alacaktır.

***

Semtte üretilen ana mal karşılığı 'işletme senedi' çıkarılır. Bu senedi o semtin de içinde yer aldığı bucakta kurulan 'kooperatif' çıkarır ve semtin kasasına koyar. Ayrıca işetmenin 'ham madde, ara madde, mamul madde ambarları' vardır. Bir de bunların işlenmesi ve mamul madde hâline getirilmesi için 'üretim tezgâhları' vardır.

Semt içinde bütün değerler 'işletme senedi' ile ödenir.

- Ham madde işletme senedi ile elde edilir ve bedeli ödenir.

- Ara ambarlara giren mallar işletme senedi ile ödenir.

- Tezgahların kira bedelleri işletme senedi ile ödenir.

- Çalışanların ücretleri işletme senedi ile ödenir.

Halk aldığı 'işletme senetleri' ile bakkallara/marketlere gider ve oralardan istediğini alır. Semtte üretilen mamul maddelerin karşılığı da işletme senedi ile ödenir.

En önemli özellik de şudur:

- İşletme içine kesinlikle para girmez.

Üretim safhasında çalışanlara 'para' yok!

Hiçbir karşılığı olmayan 'faizli kâğıt para' yok!

'Faizli karşılıksız kâğıt para' yok ama onun yerine konan 'alternatif' var...

O 'alternatif' ve diğer önemli detaylar gelecek yazıda...