Türk Hava Yolları Türkiye'nin En Değerli Markası

Bugünlerde borsada sürekli yükseliş trendinde olan bir hisse senedi var THY…

Brand Finance tarafından 17.yayınlanan “Turkey 100- Türkiye’nin En Değerli Markaları” araştırmasına göre Türkiye’nin en değerli markası bu yıl da Türk Hava Yolları…

Bu yükselişi bir başka reklam filminin sloganıyla yorumlamak istiyorum. Malum market zincirinin sloganı “Ucuz Olduğu İçin BÜYÜK, BÜYÜK olduğu için ucuz”…

Yani yumurta tavuktan çıkar, tavuk da yumurtadan…

THY Türkiye’nin sürekli kendisini güncelleyen en değerli markası olduğu için borsada sürekli yükseliyor ve yatırımcısına kazandırmaya devam ediyor veya yatırımcı gözünde sürekli parlayan bir yatırım aracı olarak Türkiye’nin en değerli markası oluyor.

Marka değeri konusunun felsefe yorumuna yazının sonunda dönelim ve “Turkey 100- Türkiye’nin En Değerli Markaları” araştırması 2023’ün sonuçlarına kısa bir göz atalım.

1996 yılından beri “pazarlama ve finansman arasında köprü” olmaya çalışan Brand Finance markaların ülke ve sektör bazında sıralamasını yaparak 100’e yakın rapor üretmektedir. Bu raporlar Dünya’nın 5.000 en büyük markası değerlendirilerek oluşturulmaktadır.

Brand Finance bu bağlamda “TURKEY 100 – Türkiye’nin En Değerli Markaları” çalışmasını 2.500’den fazla markayı değerlendirerek oluşturmakta ve önemli bir veri tabanı ve analiz imkanı da sağlamış olmaktadır.

2023 raporunun verilerine kısaca göz atalım:

1-Türkiye’nin en değerli 10 markası yukarıda belirtildiği gibi şekillenmiş ve bundan önceki son dört yılda da olduğu gibi THY 2 milyar dolarlık marka değeriyle Türkiye’nin en değerli markası olmaya devam etmiştir.

2-Türk Hava Yollarını 1,5 milyar dolarlık marka değeriyle Arçelik izlerken Vestel 927 milyon dolarlık değerle Türkiye’nin en değerli 3. Markası olmuştur.

3-2022 yılında ilk onda 6. Sırada yer alan yer alan LC Waikiki top 10 listesinden düşerek 12. Sırada yer alırken; 2022 sıralamasında 10 sırada yer alan Türk Telekom’da ilk 10’daki yerini koruyamamış ve 18. sıraya gerilemiştir.

4-2022 de ilk onda yer almayan iki marka da ilk 10’a terfi etmiştir. 2022’de 11.sırada yer alan Ziraat Bankası 2023’de 7.sıradan ilk ona girmiştir. 2022’de 12.sırada yer alan Akbank’ta 10 sıraya yükselerek en değerli 10 marka arasına girmeyi başarmıştır.

5- Bu yıl ilk 100 listesine 3 yeni marka dahil olmuştur. Bunlar ŞÖLEN, EGE PROFİL ve DESA’dır.

6-2023 çalışması 2022 verileri esas alınarak gerçekleştirilmiş olup buna göre en değerli 100 markanın toplam değeri 15,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2007’de başlayan “TURKEY 100 – Türkiye’nin En Değerli Markaları” araştırması sonuçlarına göre uzun yıllardır stabil bir şekilde 23-25 milyar bandında seyreden 100 değerli markanın toplam değeri son üç yıldır düşük bir seyirde devam etmektedir.

Pandemi etkisinden uzaklaşılması, deprem yaralarının sarılması ve markaların kendilerinin değerlerine yapacağı yatırımların, Türk lirasının güçlenmesine yönelik kararlarla birleşeceği ve marka değerlerinin yeniden yükseliş trendine gireceğini düşünmek yanlış olmayacaktır.

Dünya'nın En Değerli Markası AMAZON...

“Dünyanın En Değerli 500 Markası- Global 500-2023” araştırmasının ilk on tablosu da yukarıdaki gibi gerçekleşti.

1-Dünyanın en değerli markası 299,3 milyar dolar marka değeriyle “Amazon” oldu. Amazon geçen yıl listenin birinci sırasında yer alan Apple’yi ikinci sıraya iterek liderlik koltuğuna oturdu.

2-Amazon’u 297,5 milyar dolar marka değeriyle APPLE izlerken 281,4 milyar dolar marka değeriyle GOOGLE üçüncü sıraya yerleşti.

3-İlk on listesinde:

191,6 milyar dolar marka değeriyle MİCROSOFT dördüncü,

113,8 milyar marka değeriyle ABD’nin parekende şirketi WALMART beşinci,

99,7 milyar dolar marka değeriyle Güney Kore’nin teknoloji devi SAMSUNG altıncı,

69,5 milyar dolar marka değeriyle Çin Bankası ICBC yedinci,

67,4 milyar dolar marka değeriyle ABD Telekom şirketi VERİZON sekizinci,

66,2 milyar dolar marka değeriyle TESLA dokuzuncu,

65,7 milyar marka değeriyle Çin’in TİKTOK’u onuncu,

Sırada yer aldılar.

4-“Dünyanın En Değerli 500 Markası- Global 500-2023” araştırmasını ülkeler sıralamasında ABD birinci sırada yer aldı. Global 500 listesindeki şirketlerin 201’i ABD’li firmalardan oluşuyor.

Global 500’ün:

71’i ÇİN’li firmalar,

32’si JAPON firmalar,

31’i FRANSIZ firmalar,

25’i İNGİLİZ firmalar,

24’ü ise ALMAN firmalardan oluşuyor.

4-Maalesef Global 500 sıralamasında hiçbir Türk markası yer almıyor. Global 500’ün son sırasında yer alan markanın değeri bile 4,7 milyar dolar.

5-Çok üzücü olan bir tespit de “Turkey 100- Türkiye’nin En Değerli Markaları” araştırmasının sonuçlarına göre en değerli 100 markamızın toplam değeri 15,6 milyar dolar. Yani 100 değerli markamızın toplam değeri 15.6 milyar dolarken sadece Amazon’un marka değeri 299,3 milyar dolar.

Güçlü Markalar Hem Markanın Hem Ülkenin Zenginliğidir...

Sonuç itibariyle güçlü markalar hem markanın hem ülkenin zenginliğidir. Güçlü marka şirketleri rakiplerinden farklılaştırır, pazarda özel bir kimlik sahibi yapar, tüketicisi sadık bir tüketicidir. Yapılan araştırmalar “itibarı yüksek” firmaların hisse senetlerini almak isteyen yatırımcılar 5 kat, ürün ve hizmetlerini almak isteyen müşterilerin ise 7 kat arttığını göstermektedir. Ayrıca rekabetin en önemli unsuru olan insan kaynağı için “marka değeri” güçlü bir çekim yaratır. Yani daha az ücret ödese bile bu markalara yetenekli işgücü için cezbedicidir. Nitelikli işgücünü bir mıknatıs gibi çeker bu değerli markalar…

Son söz bizim en değerli 10 markamız ile Global 500’ün 10değerli markasına baktığımızda alacağımız çok yol olduğunu görürüz. Ekonomiden bahsederken çoğunlukla yaptığımız “her Çin’liye bir fındık satarsak” diye başlayan espri maalesef Çin’in her birimizin akıllı telefonuna (ki bu telefonda Amerikalıdır çoğunlukla) koyduğu TİKTOK uygulamasıyla son bulur.