Yeni Anayasa değişiklik tasarısı, YAŞ mağdurlarında merak, ümit ve endişe duygularını birlikte yaşattı.

Bu değişiklikle, hukuk dışı olarak tesis edilen re' sen emeklilik işlemlerinin iptali için dava açılabilecek mi?

Dava açma imkanı olursa, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi  (AYİM) tarafsız karar verebilecek mi?

Merak edilen tüm bu konularda ASDER Onursal Başkanı Sayın Emekli Tuğgeneral Adnan TANRIVERDİ’nin görüşlerini aldık. Siz değerli okuyucularımızla paylaşalım istedik.

A. TÜRKAN:  Sayın Paşam siz tecrübeli ve aynı zamanda ASDER’in onursal başkanı olarak yapılacak olan düzenlemeleri yeterli buluyor musunuz. Bu konuda eksikler var mıdır. Anayasaya ilaveler gerekmekte midir. Bu konularda gerçekten sizin gibi tecrübeli komutanlarımızın görüşlerine ihtiyaç vardır. Aynı zamanda bu olaya tarafsız bakılması hem Askeri Disiplinin sağlanmasında hem de bundan sonra bu tür olayların yaşanmaması konusunda önemlidir.

A. TANRIVERDİ:  Konu hakkındaki düşüncelerimi elbette bu konuda mağdur durumda olan arkadaşlara mağduriyetlerinin giderilmesi ve bu tür hukuk dışı olayların tekerrür etmemesi için görüşlerimi paylaşmak isterim.

Birincisi; Anayasanın 125. maddesinden "YAŞ Kararları yargı denetimi dışındadır" hükmünün kaldırılması, kanaatimce geriye işletilemez, değişiklik ancak, onaylandıktan sonrası için geçerli olacaktır.

İkincisi; Mağduriyetlerin giderilebilmesi için, ya dava açma imkanı yaratılabilmeli, ya da YAŞ mağdurlarının kaybedilmiş sosyal haklarının tazmini için sosyal içerikli yeni bir kanun çıkarılmalıdır.

 Dava açma imkanı yaratılabilmek için, 125. maddedeki değişikliğin yürütmesini  en az 29 Temmuz 1983 (926 Sayılı Kanunun 50 ve 94. maddelerinin değiştirildiği tarih) tarihinden başlatmak gerekmektedir.

Bunun için de taslağa aşağıdakine benzer bir geçici madde eklenmelidir.

 "GEÇİCİ MADDE -   29 Temmuz 1983 tarihinden kanunun yayını tarihine kadar, Yüksek Askerî Şûra Kararları ile re' sen emekli edilen subay, astsubay ve Jandarma Uzman Çavuşlar, bu kanunun yayınlandığı tarihten itibaren 60 gün içinde, haklarında tesis edilen işlemin iptali amacı ile yargıya başvurabilirler."

    Geçici maddeye ilaveten, AYİM' in kuruluşunu düzenleyen 157. maddesindeki, subay üyelerin görev süresini düzenleyen "Askerî hâkim sınıfından olmayan üyelerin görev süresi en fazla dört yıldır." hükmünü yürürlükten kaldıran bir madde taslağa ilave edilmelidir.

    Sayın Başbakan, 29 Mart 2010 Pazartesiye kadar, Parlamento içinden ve dışından, sivil toplum kuruluşlarından teklif ile ilgili görüşlere açık olduğunu belirtmiştir.

    Anayasa değişiklik tasarısına, en az bu iki maddenin dahil edilmesi şart olduğunu düşünüyorum.

    Bu değişiklikler, YAŞ mağdurlarının, sosyal haklarının almalarında önemli bir güç sağlayacaklardır.

A.TÜRKAN: Anayasa değişikliği bu hali ile çıkarsa durum ne olur. Bu konuda çalışmalarınız mevcutmudur.

A. TANRIVERDİ: Anayasa değişikleri kabul edilirse, müteakiben, ASDER olarak bizim daha önce hazırladığımız "Hukuki Girişim dökümanı"ndaki, değişiklik tekliflerimiz ve kaybedilmiş sosyal hakların tazmini ile ilgili yasa çıkartılması taleplerimizi gündeme getirilmelidir.

Önemli bir konu : Bu arada, arkadaşlar dava açmak için hazırlıklarını tamamlamalıdırlar.

Bilgi edinme hakkı kanununa göre re' sen emeklilik kararının gerekçesi olan bilgi ve belgeler,

Kendilerine ait "Askerî Safahat Belgesi"  ilgili Komutanlıklardan istenmeli.

Müspet şahitlik yapacak kişiler bulunup, gerekirse imzalı bilgiler temin edilmelidir.

A. TÜRKAN: Bu konuda hazırladığınız çalışmalardan bahsedebilir misiniz.

A.TANRIVERDİ: Bı konuda hazırladığımız taslak metin ana hatları ile şöyledir.

 HUKUKİ GİRİŞİM DOKÜMANINDAKİ TEKLİFLERİMİZ

.

"Türk Silahlı Kuvvetlerinden, bir kısım subay ve astsubayların, yargılanmadan ve yargılanma hakkı da verilmeden, Yüksek Askerî Şûra kararları ile, re’ sen emeklilik işlemine tabi tutulmalarının evrensel ve iç hukuk ilkelerine aykırı olmaları sebebiyle; ortaya çıkan mağduriyetlerin telafi edilmesi ve yeni mağduriyetlerin de önlenmesi amacıyla mevcut mevzuatta aşağıdaki değişikliklerin yapılmasının;

a. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 125. maddesinde mevcut bulunan “Yüksek Askerî Şûranın kararları yargı denetimi dışındadır.” Hükmünün Anayasa’dan çıkarılmasının;

Ayrıca; Anayasanın kabul tarihi olan 1982 tarihinden, değişikliğin yapılacağı tarihe kadar; YAŞ Kararı ile disiplinsizlik ve ahlaki durum gerekçe gösterilerek, aslında inançları sebebiyle re’ sen emekli edilen bütün mağdurların, bu işlemlerden dolayı yargıya baş vurmalarını sağlayacak yasal düzenlemenin de yapmasının;

b. 926 sayılı TSK Personel Kanunun “disiplinsizlik ve ahlâkî durum sebebiyle ayırma” esaslarını düzenleyen, Subaylar için 50. maddesinin (c) fıkrasının; Astsubaylar için; 94. maddesinin (b) fıkrasının değiştirilerek “Disiplinsizlik veya ahlakî durumları yargı kararları ile tescil edilen ve bu sebeplerden dolayı, Silahlı Kuvvetlerde kalmaları uygun görülmeyen subayların/astsubayların hizmet sürelerine bakılmaksızın haklarında T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.” Haline getirilmesinin;

926 Sayılı Kanunun 29.07.1983 tarih ve 2870 sayılı Kanunla değişik 50. maddesinin (d) fıkrasının son bendinin son cümlesi ile, 94. maddesinin (c) fıkrasının son bendinin son cümlesi olan “Bu gibi subaylardan/astsubaylardan durumlarının Yüksek Askerî Şura tarafından incelenmesi Genelkurmay Başkanlığınca gerekli görülenlerin Silahlı Kuvvetlerden ayırma işlemi, Yüksek Askerî Şûra kararı ile yapılır.” Hükmünün metinden çıkarılmasının;

926 Sayılı Kanunun 50.(c) ve 94 (b) fıkralarının değiştirildiği tarih olan 29.07.1983 tarihinden, değişikliğin yapılacağı tarihe kadar, YAŞ Kararı ile disiplinsizlik ve ahlaki durum gerekçe gösterilerek, aslında inançları sebebiyle re’ sen emekli edilen bütün mağdurların iadei itibarı ve kaybedilmiş haklarının iade edilebilmesi için de yasal düzenleme yapılmasının;

Kanunda yapılan değişikliğe paralel olarak; “Disiplinsizlik ve ahlâki Durum nedeniyle ayırma sicil belgesi düzenlenmesi ve uygulanacak esasları” düzenleyen, Subay Sicil Yönetmeliğinin 92., Astsubay Sicil Yönetmeliğinin 61. maddelerinin “a” ve “b” fıkralarının, YAŞ’ ya sevk imkanlarını ortadan kaldıracak ve “disiplinsizlik ve ahlâkî durumun” yargı kararı ile tescilini şart koşacak tarzda değiştirilmesinin;

Uygun olacağı sonucuna varılmıştır."

A.TÜRKAN: Son olarak ne söylemek istersiniz.

A. TANRIVERDİ: YAŞ Mağdurları için, yarının dünden güzel olacağına inanıyorum. Bu safhadan sonra, daha çok mağdur edileceklerini  düşünmemelidirler.

Gayret bizden takdir Allah ( cc) 'dandır.

Sevgi ve selamlarımla.

A.TÜRKAN: Değerli katkılarınız ve yorumlarınızdan dolayı çok teşekkür ederiz.

Ahmet TÜRKAN - HABERNAME