“O sağduyu sahipleri ki, ayaktayken, otururken ve hatta dinlenmek için uzanıp yatarken, sürekli olarak Allah’ı anarlar; göklerin ve yerin akıllara durgunluk veren o muhteşem yaratılışındaki hikmet ve anlamı üzerinde derinden derine düşünür ve Allah’a şöyle niyaz ederler:
“Ey Rabb’imiz! Sen bütün bunları hikmet ve amaçtan yoksun olarak yaratmış olamazsın. Çünkü Sen, abesle iştigal etmekten uzaksın, yüceler yücesisin! Hikmet ve adâletinin gereği olarak, cennet de haktır, cehennem de haktır; o hâlde, bizi cehennem azâbından koru yâ Rab!” (Ali imran 191)

*****

 Bana emanet edilen bu köşeden siz değerli dost ve okurlarıma Burkina Faso’ya ait sosyal olaylardan bahseder ve bölgeyi tanıtmaya çalışırdım. Bugün size Burkina Faso’dan sosyal hayat yerine ekolojik hayata ait bir örneği ve ayeti tanıtacağım. Ben böyle bir hazırlığı yaparken Konya’dan Harun kardeşim bu ağaca ait bir resmi gönderip “Selçuklu kümbetleri gibi bu nasıl bir ağaç? Sizde var mı?” diye sordu. O da cevabını buradan bulmuş olacak.

Allah, kâinata binlerce ayetini gizlemiş. Her bölgeyi de onların görebileceği çok değişik özelliklerle donatılmış. Afrika'da BAOBAB ağacı diye bir ağaç vardır. Kış mevsiminde gelirseniz size meyvesini ikram ederim. Diğer mevsimlerinde onun aromasından yapılma dondurma yiyebilirsiniz.

Bölgenin ormanlarında hudayinabit yani insan eli değmemiş, Allah vergisi değişik ağaçlar vardır. Bunların bir kısmının meyveleri de yetişir. Köylüler için bu ağaçlar, mevsimine göre bir gelir kapısı da olur. İşte bunlardan birisi de BAOBAB ağacıdır. Bir gün yolunuz bu bölgeye düşerse paranızı verip meyvesini satın almanızı öneririm. Sakın ağaca çıkıp meyveleri kendi elinizde toplama cesareti göstermeyiniz. Çocukluğunuzda benim gibi birçok kez ağaca çıkmış olsanız da bu sizin bildiğiniz elma veya kiraz ağacına benzemez.  Her zaman yakın bir yerde size müdahale edecek ambulans ve hastane bulunamaz. Bu ağacın meyvesi toplamak her yiğidin işi değildir hâsılı... Ben mi? Hiç denemedim. Düşünmüyorum da...

Bu ağaç; çok uzun yıllar yaşayan, gövdesi çok geniş ve sağlam bir ağaçtır. Bazen 8-10 kişi bile el ele tutuşsalar gene de çevresini saramayacakları kadar geniştir. Yaz mevsiminde diğer ağaçlarla beraber yapraklanır. Küçük ve az sayıda yaprağı vardır. Çok da uzun sürmez bu hali. Bu ağacı görünce Nasrettin Hoca merhumun; “Yarabbi hikmetinden sual olunmaz ama kocaman ağaca küçücük ceviz...” diye başlayan cümleleri aklınıza gelebilir. Yani O’nun hikmetinden sual olunmaz.

 Gövdesine sırtınızı yaslayıp gölgesinde istifade edebilirsiniz. Ama dallarının ve yapraklarının gölgesi değil, ağaç gövdesinin gölgesi... Bazı bölgelerde yaprakları, çiçekleri yenilir. Hatta kabukları da kullanılır.

Bu ağacı özel kılan bir başka sebep de onun meyveleridir. Bu mevsimde meyveleri toplanmaya başlanır. Açık kahverengi renkte büyükçe olan meyvelerinin dış kabuğu gayet serttir. Çekiçle kırılır. Kırdıktan sonra asıl Allah'ın ayetleri içinde görmeniz için sizi bekler. İnsan beyninin nöronlarındaki gibi ince ince iplerle içi döşenmiştir. İğde çekirdeğine benzeyen küçük çekirdekler bunlara bağlanır. Üzerinde de beyaz / krem renkli iğdenin tozuna benzeyen C vitamini açısından zengin asıl özü vardır. Oraya özel olarak toz şeklinde ayrı bir vitamin deposu gizlenmiştir. Bazıları bu beyaz özü yemek için bazıları da bundan meyve suyu yapmak için kullanırlar. Sert bir kabın içinde belki yüzlerce metre uzayacak iplerle özel olarak döşenmiş bu alana bir de vitaminini yerleştirmek sadece Allah'ın güç ve kudretindedir. Görebilenler için elbette...

 Afrika kıtasında Bu ağaç aynı zamanda halk arasında kutsal bir özellikte taşır. Putperestliğe ve kendi içlerinde çok değişik ağaç, taş ve benzeri varlıklara kutsallık atfedilen bölgenin inancından bu araçlar da nasibini almıştır.

 Ağaçla ilgili kötü bir haber: gezdiğim yerlerde bu ağacın genç üyelerini pek göremiyorum. Yani mevcut ağaçlar ömrünü tamamladığında arkadan gerisi yetişmeyebilir. Bunlar için de özel bir koruma programının da olduğunu sanmıyorum.

Uzun zamandır bekleyen meyveleri kırıp suyunu yapma zamanı geldi artık. Buyurun ikram ederiz.