Türkçemiz dünyadaki zengin dillerden/lisanlardan biridir. Bu nedenle herhangi bir konuda meramımızı anlatırken, içinde bulunduğumuz şartlara, muhatabımızın durumuna, hadisenin yer ve zamanına göre değişik kelimeler kullanabiliyoruz. Mesela öldü kelimesinin yerine doktorlar genellikle ex  oldu derler. Hocalar, dindar insanlar,  “vefat etti, hakkın rahmetine kavuştu, irtihal etti, hakka yürüdü, terk-i dünya etti, cennet mekan oldu, uçmağa gitti, mevt oldu  ….” Derler.   Argo konuşanlar ise, Mırt gitti, İmamın kayığına bindi, ahiret hava yollarından bilet aldı, hendek mekan oldu  (affedersiniz) geberdi…  Derler.  Ahiret İnancı zayıf olan (veya hiç olmayan)  kişiler ise,  ışığa kavuştu, sonsuzluğa gitti, kosmosa karıştı gibi kelimelerle durumu izah yoluna giderler.

         Selamlaşırken veya  vedalaşırken de  yine alternatif kelimelerimiz mebzuldür. Türkçemiz maşallah bu konuda da bize büyük imkânlar sunuyor: Selamünaleyküm diyen de olur,  günaydın, tünaydın diyen de.  Merhaba diyen de çıkar iyi günler diyen de. Hayırlı sabahlar, iyi akşamlar, nasılsınız? Diye soru sorup el uzatanlarda eksik olmaz ülkemizde. Vedalaşırken (ayrılırken), Allaha ısmarladık, Hoşça kal, hayırda kal, görüşmek üzere, teşekkürler... Gibi deyimler kullanırız. (batı hayranı olan bazı vatandaşlarda  By by, god by derler) Misalleri çoğaltmak, örnekleri artırmak mümkün. Büyük bir lügati, orta boy bir sözlüğü açıveren herkes,  Türk Lisanının ne kadar zengin bir kelime hazinesine/dağarcığına sahip olduğunu görür.

                          "ÇALDILAR" DENİLİNCE AKLA GELEN MANALAR 

Tüm bunları niçin yazıyorum:  Son siyasi tartışmalardan biri de İstanbul Büyük Şehir Başkanlığı seçimlerini iptal eden YSK’ nın, gerekçeli kararı yayınlandıktan sonra, CHP ve Millet İttifakı cenahının, “ Bu gerekçeli kararın  metninde “ÇALDILAR”  diye bir kelime yok. Siz Ak Partililer ikide bir Çaldılar diyorsunuz ama metinde böyle bir kelimeye rastlanmıyor. Milleti kandırmayın! YSK nın  gerekçeli karararında  ÇALDILAR kelimesi yok. Bu metinde ÇALDILAR kelimesinin olmaması seçimlerin yenilenmesi için YSK ya başvuran Ak parti ve MHP nin iddialarının dayanaksız, temelsiz, mesnetsiz, bizim görüşlerimizin  ise doğru olduğunu gösteriyor… ” Diye büyük bir gulgule ile propaganda yapmalarına  açıklık getirmek için.

          Ak Parti ve Cumhur İttifakı ise bu iddialara karşı kamuoyunu şöyle aydınlatmaya çalışıyor: "Çaldılar ifadesi hukuki değil siyasi bir kelimedir". "Tıpkı tıpta, tıpkı sosyolojide, tıpkı dini ilimlerde..."  Bazı hadiseler/meseleler  açıklanırken  halkın kullandığı kelimelerden ziyade  o ilmin kendi litaratüründe olan özel/seçilmiş kelimeler, deyimler, terimler  kullanılır. Ne demek istiyor Ak Partili yetkililer? Şunu demek istiyor; "Oyların öyle veya böyle bir adaydan alınıp başka bir adaya yazılmasını hukukçular “çaldılar”  diye ifade etmiyorlar. “ Yolsuzluk” ,  “şaibe” , “ kanuna aykırılık…” gibi kelime ve terimlerle ifade ediyorlar. 

          Gerekçeli kararda "ÇALDILAR" kelimesinin olmaması, oyların haksız bir şekilde bir adayın hanesinden alınıp ötekininkine geçmiş/yazılmış  olması gerçeğini örtmüyor.  Tartışma  Hukukçuların meseleyi hukuk lisanı ile açıklamalarından kaynaklanıyor.  Yukarıda yazdığım gibi aynı eylemi, aynı durumu, aynı vaziyeti tıpçılar, hukukçular, edebiyatçılar, halkımız… Değişik kelimelerle izah edebilir. Mesela argoda hırsızlığa / çalmaya,  yürütmek(seninki yine yürütmüş), götürmek (malı götüren götürdü),  yer değiştirmek (senin para yer değiştirdi), çökmek, (komşunun arazisine mafya çöktü) denilir. Dövmeye,  darp etmek, dayak atmak, haşadını çıkarmak… dendiği gibi.

         Gerekçeli kararda” ÇALDILAR” kelimesi yok diyerek bu kararı yanlış bulan ve kabul etmeyen vatandaşlarımızın durumu, doktorun, ” falan kişi, falan saatte, hastanemizde şu şu nedenlerle ex olmuştur…” diye rapor yazması üzerine, raporu okuyan hasta yakınının doktora, “doktor bey bize verdiğin  raporda hastamız için “ÖLDÜ” diye bir kelime yok,  bu nedenle…” Diyen vatandaşın durumuna benziyor.

Not. Çaldılar = Hırsızlık yaptılar.

        Çaldılar= Müzik aletleri ile bir musiki eserini icra ettiler

       Çaldılar: maya çalmak... Yoğurt çaldılar,..