Değerli Dostlar ‎;

Ramazan Bayramınızı tebrik ediyorum, Gazze başta olmak üzere ‎yaşadığımız acı ve zulümlerin bir an önce bitmesi için Rabbimizin bu bayramı vesile kılmasını niyaz ‎ederek bu sohbetime başlamak istiyorum

Hepimizin iyi bildiği üzere Bayramlar, sadece sevinci ve mutluluğu paylaşma zamanı değil, aynı zamanda ‎manevi değerlerimizi hatırlama, köklerimize dönme ve en önemlisi, bizi büyüten anne-‎babalarımıza vefa gösterme fırsatıdır.‎

Babasını elli, annesini yirmi yıl önce kaybetmiş, her daim onları hatırlayarak ve onlara karşı yapmam gerekenleri layıkınca yerine getiremeyen acısını daima hisseden bir evladolarak, sizlerle ana-babalarımız hakkında bazı düşüncelerimi paylaşmak istiyorum

Unuttuğumuz Bir Değer / Kaybettiğimiz Bir Hazine: Ebeveyn Vefası ve Duası

Modern toplumda en çok kaybolan değerlerden biri, anne-babaya gösterilen vefa ‎ve onların dualarına atfedilen önemdir. Atalarımız "Ana duası Arş'a değer" derken, ‎ebeveyn duasının Allah katındaki makbuliyetini vurgulardı. Günümüzde artık birçoğumuz, ‎bu kadim bilgeliği unutmuş durumdayız.‎

Ebeveyn duası, maddi dünyanın hiçbir hazinesiyle ölçülemeyecek manevi bir ‎servettir. Kur'an-ı Kerim'de Allah Teâlâ: "Rabbin, kendisinden başkasına asla ibadet ‎etmemenizi, anne-babaya iyi davranmanızı kesin olarak emretti" (İsraSuresi, 23) ‎buyurarak ebeveyne saygının önemini açıkça belirtmiştir.‎

Bugün birçok genç, kariyer basamaklarını tırmanırken, akademik başarılar elde ‎ederken veya maddi varlıklarını artırırken, bu başarıların arkasındaki en büyük manevi ‎desteği - anne-babanın hayır duasını - ihmal edebiliyor. Oysa İslam geleneğinde şöyle bir ‎inanç vardır: "Evladım beni güldürdü, ben de Allah'a dua ettim; Allah da onu güldürsün."‎

Bu Ramazan Bayramı'nda, anne-babamızın ellerini tutup "Bana dua eder misiniz?" ‎diye sormak, belki de alabileceğimiz en değerli bayram hediyesidir. Onların duası kalplere ‎huzur, işlere bereket, hayata mutluluk getirir. Unutmayalım ki ebeveyn duası, Allah'ın ‎rahmet deryasına açılan bir kapıdır.‎

İslam'da Anne-Baba Hakkının Yüceliği

Kur'an-ı Kerim'de Allah'a ibadetten hemen sonra anne-babaya iyilik etmenin ‎emredilmesi, onların hakkının ne denli yüce olduğunu gösterir. Peygamber Efendimiz ‎‎(s.a.v.) bir hadisinde: "Cennet annelerin ayakları altındadır" buyurarak, anne-babanın ‎rızasına verdiği önemi açıkça ortaya koymuştur.‎

‎2025 yılında, yaşadığımız bu hızlı ve değişken dünyada, bu kadim öğüdün değeri ‎daha da artmıştır. Anne-babalarımız, değişen dünyanın hızına ayak uydurmakta ‎zorlanabilir ve bu durum, onlara göstereceğimiz ilgi ve desteğin önemini daha da artırır.‎

‎"Dijital Kopukluk" Çağında Gerçek Bağlantılar‎

Sosyal bağlantılarımızın büyük ölçüde dijital platformlara taşındığı 2025'te, anne-‎babalarımızla "gerçek" bağlantılar kurmak daha da önemli hale gelmiştir. Evde aynı ‎ortamda bulunurken bile telefonlarımıza gömülmüş durumdayız. Bayram ziyaretlerinde ‎bile herkes elinde telefonla, yarı mevcudiyetle orada bulunuyor. Bu Ramazan ‎Bayramı'nda, telefonlarımızı bir kenara bırakıp, anne-babalarımızın gözlerine bakarak, ‎onları gerçekten dinleyerek tam anlamıyla "var olalım".‎

Anne-Babalarımızın İhmal Edilmeyen İhtiyaçları

‎"Bir şeye ihtiyacınız var mı?" sorduğumuzda genellikle "Hayır evladım, sağ ol" ‎cevabını alırız. Bu cevabın altında çoğu zaman "Evladımı yormayayım, ona yük olmayayım" ‎düşüncesi yatar. Oysa 2025 yılında yaşlanan ebeveynlerimizin ihtiyaçları sadece maddi ‎değil, çoğunlukla manevi ve duygusaldır.‎

Bu bayramda ve her gün onlara yönelik şu hususları kendimize bir görev, zorunlu bir vazife yapalım ve ihmal etmeden, geciktirmeden bunları yapmaya çalışalım:‎

Sağlık Takibi: Pandemi sonrası dönemde sağlık hizmetlerine erişim ‎dijitalleşti. Anne-babalarımızın e-Nabız randevularını takip ediyor, telefonlarına gelen ‎hatırlatmaları kontrol ediyor muyuz?‎ Bir anlamda onların doktoru olalım.

Teknoloji Desteği: Günümüzde birçok resmi işlem artık çevrimiçi yapılıyor. Onların bu tür işlerini takip ediyor muyuz? ‎Ebeveynlerimizin bu sistemleri kullanmakta zorlandıklarında onların yanlarında olalım.‎

Duygusal Destek: Hızla değişen dünyada anne-babalarımız kendilerini yalnız ‎ve dışlanmış hissedebilir. Onlarla sohbet etmek, anılarını dinlemek ve güncel konularda ‎fikirlerini sormak onları hayata bağlar.‎ Bunu asla ihmal etmeyelim, geciktirmeyelim

Bayram Geleneklerimizi Yeniden Canlandırmak

‎Bu Bayramı eski bayram geleneklerini canlandırmanın tam zamanı olarak görelim. Komşularla bayramlaşmalar, Mezar ziyaretleri, ‎El öpme, tatlı, şeker, kolonya ikramı, bayram harçlığı gibi pek çok geleneklerimizin gittikçe kaybolduğunun farkına varalım ve bunların aslında ‎sadece ritüel değil, nesiller arası bağı güçlendiren önemli birer köprüolduğunu unutmayalım.‎

Teknolojilere dayalı online bayramlaşmaların günümüzde yaygınlaştığını görmekler birlikte, bunların asla ve kat’a fiilive fiziki gerçek kucaklaşmanın, göz göze temasın ve bayram sofrasında birlikte olmanın ‎yerini asla tutamayacağını/ tutmadığını bilelim ve hiç unutmayalım.

Vefat Eden Anne-Babalarımız İçin Maddi ve Manevi Görevlerimiz Nelerdir?

Ana ve babasını veya her ikisini de kaybetmişkardeşlerimiz bu bayramı, onlar adına yapacağımız çok şeyin olduğu bir fırsat, bir imkan zamanı olarak görmelidirler. Bu bayram da‎ onların ruhlarına rahmet dilemeli, Kur’an okumalı ve okutmalı, onlar adına hayırlar yapmalıyız Onlar için hem maddi hem de manevi yapabileceğimiz pek çok iş vardır.

Manevi Vazifeler:‎

‎1.‎Kur'an-ı Kerim Okuma ve Hatim: Ebeveynlerimizin ruhuna Kur'an okumak, ‎hatim indirmek ve dualar etmek, onlara manevi olarak ulaşan en değerli hediyedir. Bu Bayramda onlar için, dualar edebilir, Yasin-i Şerif okuyabilir veya hatim indirebiliriz.‎

‎2.‎ Dualar ve İstiğfar: Peygamber Efendimiz (s.a.v.): "İnsan ölünce ameli kesilir, ‎ancak üç şeyden sevap gelmeye devam eder: Sadaka-i cariye, faydalanılan ilim ve ‎arkasından dua eden hayırlı evlat" buyurmuştur. Her namazdan sonra ebeveynlerimiz için ‎dua etmek, onların günahlarının affı için istiğfar etmek büyük bir vazifedir.‎

‎3.‎Hayır Duaları Etmek: "Allah'ım, onlar beni küçükken nasıl şefkatle ‎yetiştirdiyse, sen de onlara rahmet et" duasını (İsra Suresi, 24) sıkça tekrarlamak.‎

‎4.‎Onların Vasiyetlerini Yerine Getirmek: Varsa vasiyetlerini eksiksiz olarak ifa ‎etmek, borçlarını ödemek, hayır işlerini tamamlamak.‎

Maddi Vazifeler:‎

‎1.‎Sadaka-i Cariye: Ebeveynlerimiz adına kalıcı hayır eserleri yaptırmak. 2025 ‎yılında dijital sadaka platformları üzerinden cami, okul, çeşme yaptırabilir veya onların ‎adına ağaç dikilmesini sağlayabiliriz.‎

‎2.‎Borçlarını Ödemek: Vefat eden anne-babanın varsa kul haklarını, borçlarını ‎ödemek evlatların en önemli sorumluluğudur.‎

‎3.‎Zekat ve Fitre: Ebeveynlerimiz adına zekat ve fitre verebilir, kurban ‎kestirebiliriz.‎

‎4.‎Hacca Göndermek: Eğer anne-babamız hayattayken hacca gidememiş ise, ‎onlar adına vekâleten hac veya umre yaptırabiliriz. 2025 yılında dijital platformlar ‎üzerinden kolayca hac ve umre vekâlet işlemleri yapılabilmektedir.‎

‎5.‎Yemek Dağıtmak (İt'amı taam): Özellikle bayram günlerinde vefat eden ‎ebeveynlerimizin ruhuna lokma dağıtmak, fakirleri doyurmak veya aşevlerine bağışta ‎bulunmak önemli bir gelenektir.‎

‎6.‎Mezarlarını Ziyaret: Bayram sabahı anne-babamızın kabirlerini ziyaret ‎ederek Fatiha okumak, mezarlarının bakımını yapmak, çiçek bırakmak hem kültürel hem ‎dini bir görevdir.‎

‎7.‎Eşyalarını Hayır İçin Kullanmak: Anne-babamızdan kalan eşyaları ihtiyaç ‎sahiplerine ulaştırmak veya onların anısına uygun biçimde değerlendirmek.‎

‎8.‎Dijital Anma Platformları: Aile bireyleri ve akrabalar arasında olmak veya uygun olduğunda daha geniş çerçevede ‎ebeveynlerimizin anısını yaşatmak, onların hayat hikayelerini, öğütlerini ve fotoğraflarını dijital anma programları yaparak, ‎paylaşarak gelecek nesillere aktarmak.‎

Unutmayalım ki, vefat eden anne-babalarımız için yapacağımız bu hayırlar ve ‎ibadetler, hem onların ahiretteki derecelerini yükseltecek, hem de bizim için sevap ‎kapılarını açacaktır.

Kaybetmeden Kıymetini Bilmek

İkisi veya biri hayatta olan anne babamız için çok şeyler yapılabilir, yapmalıyız Hepimiz hayatın akışında "sonra yaparım", "yarın ararım" diyerek ertelediğimiz ‎anne-baba ziyaretlerinin, onlar aniden vefat ettiğinde, aramızdan ayrıldıklarında, çok geç kaldığımızı acı bir biçimde anlarız. Ertelediğimiz o anların bir gün artık "çok geç" olabileceği gerçeğiyle yüzleşmek zorunda ‎kalabiliriz. Bu Ramazan Bayramı'nı, ertelediğimiz ziyaretleri, söylemek isteyip de ‎söyleyemediğimiz güzel sözleri, göstermek istediğimiz sevgi ve saygıyı ifade etmek için bir ‎başlangıç noktası yapalım.‎

Vefa Olarak Hangi Somut Adımlar Atılmalı

‎1.‎Bayram Ziyareti: Bayramdan en az bir hafta önce anne-babamıza ne ‎zaman geleceğimizi bildirelim, onların hazırlık yapmalarına imkan tanıyalım.‎

‎2.Dijital Detoks: Bayram ziyaretinde, zaruri bayramlaşmalarımız ve bizi arayanlara cevap verme dışında telefonumuzu sessiz moda alalım, sosyal ‎medya bildirimlerini kapatalım.‎

‎3.Bayram Hediyesi: Maddi değerinden çok, anne-babamızın ihtiyaç ve ‎zevklerini düşünerek seçilmiş hediyeler sunalım.‎

‎4.Bayram Yemeği: Anne-babamızın en sevdiği yemekleri hazırlayalım veya ‎dışarıda güzel bir lokantada ağırlayalım.‎

‎5.‎Sağlık Kontrolü: Bayram fırsatıyla, anne-babamızın sağlık durumlarını ‎gözden geçirelim, ilaçlarını kontrol edelim.‎

‎6.‎Manevi Destek: Babalarımızla bayram namazına birlikte giderek, onların dualarını alalım, onlarla ‎birlikte Kur'an okuyarak manevi iklimler oluşturalım.‎

‎7.‎Anı Paylaşımı: Onlara hatıralarını anlattıralım, çocukluk günlerimizi bahsederek, varsa fotoğrafları birlikte inceleyerek tatlı hatıraları ‎yad edelim.‎

Onların Hayır Duası En Değerli Bayram Hediyesidir

‎Bu Bayramda ve bayram dışında her zaman ve zeminde, anne-babamızın hayır duasını almak için ‎çaba gösterelim. Anne-babalarımıza ‎vefa göstermenin, onlara sevgi ve saygı ile yaklaşmanın sadece dinî bir görev değil, insani ‎bir erdem olduğunu unutmayalım. Ana-Babamızın bir gülümsemesinin, hayır duası ve rızasının, bu ‎dünyadaki en değerli hazinelerimiz olduğunu asla aklımızdan çıkarmayalım. Zaten Yüce dinimiz İslam, anne-babanın duası makbu olduğunu ve onların duasının Allah katında ‎karşılıksız kaldığını, onların rızasını kazanmanın, Allah'ın rızasını kazanmaya vesile olduğunu bildiriyor.‎

Yeniden Ramazan Bayramı'nı tebrik eder, hayatta olan anne-babalarımıza uzun, ‎sağlıklı ve huzurlu ömürler diler, aramızdan ayrılmış olanlara da Yüce Allah'tan rahmet ‎niyaz ederim.‎

‎ ‎