Hamid Mahmud Efendi, 1494 (900) senesinde Konya’da doğdu. Yenişehir kadısı Mehmed Efendi’nin oğludur. İlk eğitim ve öğrenimini memleketi Konya’da yaptıktan sonra, 22 yaşında iken İstanbul’a geldi. Çivizâde Mehmed Muhyiddîn Efendi ve zamanının diğer bilginlerinden ve daha ziyade Süleymaniye Medresesi müderrisi Kadri Efendi’den dersler aldı.

Kadri Efendi’nin tezkereciliğinden başlayarak, müftülüğüne kadar yükseldi. Önce Bursa’da “Molla Hüsrev” ve “Bayezid Paşa Medresesi” nde, sonra Kütahya’da “Germiyanoğlu Medresesi” nde, daha sonra da yine Bursa’da “Ahmed Paşa Medresesi” nde müderrislik yaptı. Bursa’da iken 11. Şeyhulislâm Çivizâde Mehmed Muhyiddîn Efendi’ye damad oldu. Bu yüzden Hamid Mahmud Efendi, “Çivizâde Damadı” diye tanındı.

Damatlığı takiben bir süre Gebze’de “Mustafa Paşa Medresesi’ nde bulunduktan sonra, 1547 (954)’de Manisa Müftülüğüne atandı. Oradan 1549’da “Şehzade Medresesi” müderrisliği’ne ve daha sonra 1549 (956)’da Şam Kadılığına, 1550 (957)’de de Mısır (Kahire) Kadılığına yükseldi. İki yıl kadar sonra azledilince, hac görevini ifa ederek İstanbul’a geldi. 1553 (960)’de azil kararı kaldırılarak, Ayasofya Müderrisliğine atandı. 1554 (961)’de Bursa Kadısı oldu. 1555 (963)’de İstanbul Kadılığına, 1557 (964)’de Rumeli Kazaskerliğine atandı. 9 yıl 3 ay kazaskerlik yaptıktan sonra, Avusturya’ya karşı yapılan savaşlardan Zigetvar dönüşü, azledilerek emekliye sevk edildi.

Meşhur âlim Şeyhulislâm Ebussuud Efendi’nin ölümü üzerine, Hamid Mahmud Efendi, Padişah Sultan II. Selim zamanında 23.8.1574 (982) senesinde Şeyhulislâm oldu.

Hamid Efendi, 3 yıl 1 ay 24 gün şeyhulislâmlık yaptı. 16. 10.1577 (985) Çarşamba günü şeyhulislâm iken ölünce, Eyüp Sultanm civarına defnedildi.

Sultan II. Selim, Ebussuud Efendi’nin yokluğunda, şeyhülislamlık makamını ancak dirâyetli Mahmud Efendi ile doldurabilmiştir. Hamid Efendi’nin şeyhülislamlık süresinin ilk dört ayı Sultan II. Selim ve 2 yıl 9 ay 24 günü de, Sultan III. Murad zamanına rastlar.

Hamid Efendi’nin en meşhur eseri, Fetâvâ-yı Hâmidiyye’dir. Bu eser, 4 cilttir.