Hüseyin DERVİŞOĞLU
MACBETH
Bu yıl prömiyerini yaptığı Cannes Film Festivali’nde 10 dakika boyunca ayakta alkışlanan, filmin başrol oyuncusu Michael Fassbender’in senaryo eline geçtikten sonra senaryoyu en az 200 kere okuduğunu açıkladığı bir film Macbeth. Filmin esin kaynağı, eserlerinde “insan tercihlerini yansıtır” şeklinde ifade edebileceğimiz ana fikri ısrarla işleyen Shakespeare’in en önemli eseri Macbeth olunca, filmin “Seçimlerimizin ya da hırslarımızın ne kadarı bize aittir?” sorusu etrafında şekillenmesi kaçınılmaz bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.
11. yüzyıl İskoçya’sında Kral Duncan’ın en yakın komutanlarından birisi olan Macbeth, asilere karşı çok önemli bir savaş kazanmıştır. Savaştan hemen sonra karşılaştığı üç kâhin kendisine kral olacağını söyler. Bu kehaneti aklından çıkaramayan Macbeth, hırslı eşinin de yönlendirmesiyle cinayetler ve entrikalarla dolu bir delirme sürecine girer. Kral Duncan’ı öldürür ve tahta geçer. Fakat Macbeth bununla yetinmeyecektir. Eline geçen güçle gitgide yalnızlaşan ve en yakın dostlarından bile şüphelenecek kadar paranoyaklaşan yeni Kral, kendisine engel gördüğü herkesi ortadan kaldırmaya kararlıdır.
Shakespeare, aslında bütün eserlerinde olduğu gibi Macbeth’de de “Kader” kavramını incelemeye, farklı bir bakış açısı getirmeye çalışmış. Avustralyalı yönetmen Justin Kurzel, Shakespeare’in orijinal anlatımına sadık kalmış. Yeni bir tartışma açmayı düşünmemiş. Filmin bütünlüğü içerisinde bu yönetmenin bilinçli tercihi olarak gözüküyor. Çünkü yönetmen Macbeth’in bilerek, isteyerek kötülüğü seçmesine tanıklık etmemizi ve bu şekilde, yöneticilerin yapmış olduğu seçimin bireysel-toplumsal sonuçlarının neler olabileceğini düşünmemizi istemektedir.
Macbeth, özellikle görsel şölen bakımından şu ana kadar çevrilmiş tüm Macbeth filmlerinin önüne geçmiş. Özellikle (bana göre bir başyapıt olan) Bravehart tarzı savaş sahneleri akıldan hiç çıkmayacak kadar başarılı. Hatta rahatlıkla söyleyebilirim ki yönetmen Kurzel, asıl hikâyenin bilindik olmasının sıkıntısını görüntü yönetmeninin usta işi kadrajları ile aşmaya çalışmış. Doğrusu bunda da istediği sonucu almış. Görüntü yönetmeninin siyah ve kırmızı tonlara fazlaca yer vermesi ise sembolik olmaktan öteye gitmemiş. Bu görüntüler aşırı olsa da koca bir krallığın kaderini tek bir kişi üzerinden vermenin sonucu olarak başvurulmuş bir taktik diyelim.
Macbeth için söylenmesi gereken en önemli hususa gelelim. Başrol oyuncusu Fassbender’in oyunculuğu insanüstü bir performans. Macbeth’in yaşadığı hızlı psikolojik değişimleri verebilmek herkesin başarabileceği bir şey değildir. Şu ana kadar en iyi Macbeth yorumunu izledim desem abartmış olmam. Film, uzun bir süre bu Fassbender’in bu oyunu ile hatırlanacaktır. Gösterdiği performans ile bu sene Oscar’ı kucaklarsa beni şaşırtmamış olur.
Fassbender, kendisi ile yapılan bir röportajda yönetmenin nasıl bir Macbeth tasavvur ettiğini de çok güzel ifade etmiş. “Savaş sonrası stres bozukluğu” deyimini ben beğendim. Fassbender, “Justin, filmin izleyiciyle yakınlık kurmasını da istedi, aklını kaybeden bir adamın yakınında olmakla ilgili. Justin aslında ‘Macbeth’i hepimize ulaşır hale getirdi. Mesela bir noktada dedi ki, Macbeth savaş sonrası stres bozukluğu yaşıyor. O kadar ortadaydı ki bu ama hiç aklıma gelmemişti. Irak veAfganistan’dan gelen askerlerde olduğu gibi; olmayan birilerini görüyor, krizler geçiriyor. Macbeth bütün hayatını savaşta geçirmiş biri. Bu tespit benim için rolün anahtarı oldu.”
Görsel bir şölen olarak sunulan bu son Macbeth’i sinemaseverlerin kaçırmaması gerekir. Özellikle büyük perdesi olan bir salonda izleyenlerin ayrı bir keyif alacağını söyleyebilirim.
Künye
Orijinal Adı: Macbeth
Senaryo: Todd Louiso, Jacob Koskoff, Michael Lesslie
Orijinal Fikir: William Shakespeare
Vizyon Tarihi: 04 Aralık 2015
Tür: Dram
Süre: 113 dak.
Ülke: İngiltere, Fransa, ABD
Yapım: See-Saw Films
Halkla İlişkiler Ajansı: BCG Presse
Türk Dağıtımcı: Bir Film
Yapımcı: Iain Canning, Laura Hastings-Smith, Emile Sherman
Ortak Yapımcı: Andrew Warren
İdari Yapımcı: Rose Garnett
Cast Direktörü: Jina Jay
Besteci: Jed Kurzel
Görüntü Yönetmeni: Adam Arkapaw
Genel Yayın Yönetmeni: Chris Dickens
Sanat Süpervizörü: Nick Dent
Oyuncular: Michael Fassbender (Macbeth), Marion Cotillard (Lady Macbeth), David Thewlis (Duncan), Paddy Considine (Banguo), Jack Reynor (Malcolm), Sean Harris (Macduff), Elizabeth Debicki (Lady Macduff), David Hayman (Lennox)
Yönetmen: Justin Kurzel
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.