فَوْقَ بَعْضٍۜ اِذَٓا اَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرٰيهَاۜ وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللّٰهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ۟

(Nur 40)

(Veya (onların amelleri) derin bir denizdeki karanlıklar gibidir; (öyle ki) onu (o denizi) bir dalga örtüyor, onun üstünden bir dalga daha, onun da üstünden bir bulut(örtmektedir). Birbiri üstüne (yığılmış) karanlıklar! (İnsan) elini çıkarsa, neredeyse onu dahi göremez. İşte Allah kime bir nur vermemişse, artık onun için hiçbir nur olmaz.)

Acaba zifiri bir karanlık ile ilgili bir örnek verecek olsak, denizlerin altı aklımıza gelir miydi? Karalar ne kadar aydınlık veya karanlıksa, denizlerin altıda o kadar aydınlık ve karanlık gözükmektedir. Denizin dibine daldığımızda denizlerin üstü gibi bir aydınlık olduğunu görüyoruz. Fakat işin ilginç kısmı- aynı ayette de bahsettiği gibi- dünyanın en geniş karanlık alanı geniş denizlerin dibidir. Dünyanın %70ten fazlası denizlerle kaplıdır ve bunların büyük bir yüzdesinin dibi zifiri karanlık olacak kadar derindir. Üstten bir gözlemle veya insan ciğerlerinin izin vereceği bir dalmayla bunu fark edemeyiz. Hollandalı mühendis Cornelis Drebber tarafından 1620 yılında ilk gezilebilir denizaltının icadıyla denizlerin altındaki karanlık bilinebilmiştir. Şuan bilinmektedir ki, okyanusların ortalama derinliği 4.000 m’dir. Suyun kırıcı ve yansıtıcı etkisinden dolayı güneş ışınları genelde maksimum 200-300 metre derinliğe kadar ulaşabilir, bu derinliğin altı karanlıktır.[1] 200 metreden fazla derinliğe sahip olan denizler tam da Kuran’da ifade edildiği gibi “Elini çıkartanın neredeyse elini bile göremeyeceği” derecede karanlıktır.

Denizlerde ki bu durumun 1400 yıl önce biri tarafından bilinmesi imkân ve ihtimal dahilinde değildi. Ayrıca oluşabilecek itirazlara karşı bu ayete ikincil bir bakış ile bakacak olursak; Hz. Muhammed’in (sav), böyle bir benzetme yapmaktaki menfaati ne olabilir? O dönemde bu husus bilinemediği için bunu ileri sürmekten ne dünyevi bir kazanç ne de şöhret kazanabilirdi. Hatta “Derin denizlerin altı, karalardan farklı değil ki; denizler gündüz zamanlarında karalar kadar aydınlıktı’’ denilerek ayete itiraz edilmesi de mümkündü ve o devirde bu itiraza bugünkü gibi bilimsel bir cevap verilemezdi. Haşa! kendisine ait bir söz olsa, onu zora sokacak ve riske gireceği böyle bir söz söylemesi mantık dışıdır. O halde, söylediği söz vahiden başka bir şey değildir.

Ayette geçen “onu (o denizi) bir dalga örtüyor, onun üstünden bir dalga daha’’ ifadesi de Hz. Muhammed’in (sav) yaşadığı dönemde bilinmeyen bir bilgiyi ihtiva etmektedir. Birçok kimse, denizlerin içerisinde “üst üste dalgalar” olduğunu bilmediği için, bu ayetin çok dalgalı bir denizi ifade ettiğini düşünmüşlerdir. Oysa ayette, denizde çok dalga olduğu değil, dalganın üzerinde dalga olduğu ifade edilmektedir. Denizin kıyısında yürüyen gözlemciler olarak denizin üstünde dalgalar görürüz ve denizlerin altında dalgaların olmadığını zannederiz. Oysa denizlerin alt kısımlarında, yoğunluk farkından dolayı, üst kısımdan ayrı olarak iç dalgaları oluşmaktadır. Bu iç dalgaları 20. yüzyılın başında keşfedildi.[2] Denizlerin içindeki bu dalgalar, gerçekten de Kuran ayetinin ifade ettiği “dalga üstünde dalga” yapısını oluşturmaktadır.

[3]

Deniz dalganın büyüklüğünün kıyaslanması için yanına bir gökdelen resmi konulmuştur.

[4]

Resimde de dip dalgaların deniz üzerinde oluşturdukları desen şekil ile gösterilmiştir.

Yüzyıllar öncesinden denize ve denizin içine dair herhangi bir araştırma ve bilgi söz konusu değil iken Kur’an’ın, derin denizdeki karanlıktan ve deniz içi dalgalarından bahsetmesi onun ilahi bir kitap olduğunu akla getiriyor. Evet, zaman ihtiyarladıkça Kur’an gençleşiyor.