Diktatörlük bir devletin idaresinin, kayıtsız şartsız bir kişinin elinde bulunduğu yönetim şekli. Yöneten kimseye de diktatör adı verilir. Kelimenin aslı, Latince "dictator" kelimesidir. Bu yönetim şekli, ilkin Roma Cumhuriyeti devrinde kullanılmıştır. Memleketin güvenliğini ilgilendiren acele bir durum karşısında, bir kimse senato tarafından yedi yıl süresince diktatör olarak tayin edilir ve memleket bu yıllar içinde, o kimsenin, kayıtsız-şartsız idaresinde bulunurdu. Bu devrenin sonunda ise, çekilmeye mecburdur. Roma Cumhuriyetinden sonra tarihte görülen diktatörlükler, esasta aynı kalmakla birlikte, değişik şekiller göstermiştir. Özellikle, Hitler Almanya’sında ve Mussolini İtalya’sında ilkin bir partinin seçimlerle Mecliste çoğunluk alması üzerine parti egemenliği şeklinde başlamış, sonraları kayıtsız şartsız bir kişinin üzerinde toplanmıştır.[1]

Türkiye ise Demokrasi ile yönetilen bir cumhuriyettir. Cumhurbaşkanları 2007 yılına kadar meclis tarafından seçilmiş, 2007 yılından sonra halk tarafından seçilmiştir.[2] Hükümet sistemi ise dörder yıllık dönem için seçilen vekiller ve vekillerden birinin başbakan olduğu parlamenter bir sistemdir. Parlamenter sistem koalisyonlar yüzünden zayıflamış yeni bir arayışa girilmiştir.

16 Nisan 2017 tarihinde yapılacak referandum ile yeni bir sisteme gireceğiz. Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile meclis seçimleri 5 yılda bir aynı zamanda yapılacaktır.

Bu sistemi ayrıca açıklayacağız ama Türkiye’nin yeni geçmek istediği sisteme karşı duruş sergileyen Avrupa nasıl yönetiliyor bir bakalım.

HOLLANDA : Hollanda Krallığı (Felemenkçe: Koninkrijk der Nederlanden), yaygın olarak bilinen adıyla Hollanda, Batı Avrupa ve Karayipler'de toprağı bulunan bir egemen devlet ve anayasal monarşi. Aruba, Curaçao, Hollanda ve Sint Maarten olmak üzere dört ülkeden oluşmaktadır. Ancak uygulamada, krallığın işlerinin çoğunu nüfusunun ve yüz ölçümünün %98'ini oluşturan Hollanda yönetmektedir. Bu nedenle diğer üç ülke, bir dereceye kadar kendi parlamentoları aracılığıyla özerk olsa da dış siyaset ve savunma konularında Hollanda'ya bağımlıdır.

Hollanda'nın topraklarının çoğu Avrupa'da bulunmaktadır; üç özel belediyesi olan (Bonaire, Saba ve Sint Eustatius) ise Karayipler'dedir. Aruba, Curaçao ve Sint Maarten de Karayipler'de yer almaktadır.[3]

İNGİLTERE : Büyük Britanya Krallığı adı ile Krallık sistemi uygulanmaktadır.[4] Dünyaya demokrasi pazarlayan, demokrasinin beşiği olarak reklam yapan İngiltere Demokrasi ile değil monarşi ile yönetilmektedir.

Belçika, Kanada, İspanya, İsveç, Lüksemburg, Danimarka, Japonya, Norveç gibi ülkeler krallıkla yönetilmektedir.[5] Bu sistemler mutlak monarşidir. Krallarının onaylamadığı kanunlar geçerli değildir.

Küba (CHP’nin adına etkinlikler düzenlediği ülke) tek parti yönetimidir.

Türkiye eyaletlere bölünecek, dolayısı ile parçalanacak diyorlar.

Getirilmek istenen yeni Türkiye Cumhurbaşkanlığı sisteminde eyalet sistemi yer almamaktadır.

Yeni sistem Türkiye’nin önünün açacaktır. Tek adam iftiraları ile Bakanlarımıza terbiyesizlik yapan Hollanda, krallıkla yönetilmektedir. PKK ile kol kola yürüyen, Türkiye’ye PKK le mücadelede kullanılan Leopar Tanklarını satmama kararı alan Almanya 2 dünya savaşı çıkarıp dünyayı kana bulayan Nazi Almanya’sıdır.

Cumhurbaşkanlığı sistemini düzenleyen Anayasa Değişikliği Kanunu, cumhurbaşkanın seçimi, yetkileri, cezai sorumluluğu ile Meclisin denetim yetkisi, yürütmenin işleyişi gibi pek çok alanda yeni düzenlemeler içeriyor.

TBMM Genel Kurulunda kanunlaşan anayasa değişikliği, Cumhurbaşkanlığı sistemi çatısı altında getirilmesi öngörülen yeni düzenlemeler şöyle:

- Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak

- Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek

- TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri, 5 yılda bir aynı gün yapılacak

- Meclis, denetim ve bilgi edinme yetkisini, "Meclis araştırması", "Genel görüşme", "Meclis soruşturması" ve "Yazılı soru" yoluyla kullanacak

- Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek

- Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.

- Cumhurbaşkanlığına, seçimlerde geçerli oyların en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.

- Seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.

- Cumhurbaşkanı "Devlet başkanı" olacak, yürütme yetkisini üstlenecek, Başkomutanlığı temsil edecek

- Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek.

- Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunacak.

- Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek.

- Kanunda açıkça düzenlenen konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamayacak.

- TBMM'nin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz olacak.

- TBMM cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma açılmasını isteyebilecek.

- Hakkında soruşturma açılmasına karar verilen cumhurbaşkanı seçim kararı alamayacak.

- Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek.

- Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak.

- Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erecek.

- TBMM, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.

- Cumhurbaşkanı, kanunda düzenlenen ilgili şartların gerçekleşmesi halinde OHAL ilan edebilecek.

- Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kurulamayacak.

- Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hakimler ve Savcılar Kurulu şeklinde değişecek.

- Bütçeyi Cumhurbaşkanı Meclise sunacak.

- Bakanlar Kurulu olmayacak. Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılacak ve yerine getirilecek.

- TBMM'nin bir sonraki seçimi ve Cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019 tarihinde birlikte yapılacak.

- Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kalkacak.

Başkanlık sisteminde, başkan ve parlamento halk tarafından seçildiği için çifte meşruiyet söz konusudur. Parlamento ve başkan birbirine denk organlardır ve karşılıklı olarak birbirleri görevden alma, düşürme veya feshetme yetkileri yoktur. Bu nedenle başkanlık sisteminde hükümet krizi yaşanmaz. Türkiye’ye uygun başkanlık sistemi olarak geliştirilen cumhurbaşkanlığı sisteminde, Cumhurbaşkanı ile parlamentonun görüş ayrılığına düşerek uyum içinde çalışamaz duruma gelmesi halinde, hem parlamentonun hem de başkanın erken seçim kararı alma hakkı vardır. Erken seçim kararı hangi organ tarafından alınmış olursa olsun milletvekili seçimi ile başkanın seçimi aynı anda birlikte yapılarak çatışma halkın iradesiyle çözüme bağlanmaktadır.

Tek adamlık söz konusu değildir.

Söz her halukarda milletindir.

Ahmet TÜRKAN - HABERNAME