Ülkemizde askerlikte esas olan zorunluluk. Her Türk doğuştan asker (!) olduğu içinde bu zorunluluk gayet tabii görünüyor. Gerçeğin bu olup olmadığı ayrı bir tartışma konusu. Ancak, paralı askerlik gündeme geldiğinde on binlerce doğuştan asker Türk gencinin bundan yararlanmak için harekete geçmesi sanıyorum artık bazı söylemlerin değiştirilmesi gerektiğini gösteriyor.
Hemen belirteyim ki bu yazı gündemde olan bedelli askerlik uygulamasına bir reddiye değildir. Derdim askerlikle ilgili uygulamalardaki çeşitliliğe dikkat çekmek. Özelliklede askerliğin bütçe açığını kapatmak gibi bir gaye için kullanılıp kullanılamayacağı üzerinde ilgilileri düşünmeye zorlamak.
Uzun yıllar askerlikte standart bir uygulama söz konusuydu. Askerlik çağına gelen gençler er yada yedeksubay olarak askerliklerini yaparlardı. Hatta bir dönem yedek subaylık için lise mezunu olmak yeterliydi. Daha sonraları yedeksubaylık için üniversite mezunu olma şartı getirildi. Bir süre sonra da üniversite mezunlarının sayısı ordunun yedek subay ihtiyacının çok üzerine çıkınca yedeksubaylar imtihanla belirlenir oldu. Bir dönem bazı meslek mensupları zorunlu eğitim dışında askerliklerini mesleklerinde sivil olarak yaptılar. Söz gelimi öğretmenler askerliklerini uzun yıllar öğretmen olarak yaptılar. Bunun yanında doktorlar askerliklerini temel eğitimlerinin arkasından yedeksubay doktor olarak askeri hastanelerde tamamladılar. Bu uygulama bugünde devam ediyor.
Bu arada zaman zaman kısa dönem askerlikler gündeme geldi. Bu kısa dönem uygulamalarında herhangi bir para talep edilmiyordu. Askerlik çağına gelmiş olan gençlerin sayısı ihtiyaçtan fazla olduğu için yığılmalar meydana geliyordu ve bunu önlemek için gençler tahsillerine bakılmaksızın kısa dönem askerlik yaptırılıyordu.
Bu arada belli bir süre yurt dışında bulunmuş olan gençler için iki aylık bir askerlik gündeme geldi. Buna da dövizli askerlik denildi. Bu uygulamada hala sürüyor. Kısacası askerlik konusunda ülkemizde çok farklı uygulamalar gündeme geldi ve bu uygulamalar hala sürüyor. Sanıyorum esas üzerinde durulması gereken husus bu farklı uygulamaların bir standarda bağlanmasıdır. İkide bir değişen uygulamalar kanaatimce eşitlik prensibine ters düşüyor.Farklı uygulamalar gençleri askerlikten soğutuyor.
Görünen o ki yüksek tahsil yapma imkanı bulamayan gençler belli bir yaşa gelince doğrudan askere alınıyor ve onlar belirlenen süre boyunca askerliklerini yapıyorlar, yapmak zorunda kalıyorlar. Buna karşılık yüksek tahsil ve akademik kardiyer yapma imkanı bulanlar ile bir yolunu bulup belli bir süre askerliği geciktirenler zaman zaman gündeme gelen bedelli askerlik uygulaması ile kısa sürede bu sorumluluktan para karşılığında kurtuluyorlar.
Bu durum ise parası olana askerlik yok gibi bir görüntüye yol açıyor. Halbuki askerlik gönüllülük esasına dayanması gereken bir görevdir. Ülkemizde zorunlu askerlik esası geçerli olmakla birlikte zaman içinde farklı uygulamaların gündeme gelmesi askerliğin belli bir kesime zorunlu diğer kesimlere ise ver parayı kurtul yaklaşımına yol açıyor.
Bu uygulamalara son verilebilmesinin yolu sanıyorum profesyonel ordunun hayata geçirilmesi ile mümkün. Bu yol hem askerliği zorunlu olmaktan çıkartır hem de gönüllülük esasının hayata geçmesini sağlar. Hem de parası olanların askerlikten kurtulması gibi bir uygulama son bulur.
Profesyonel askerlikte de bazı sakıncaların olduğu muhakkak. Söz elimi bu defada fakir aile çocukları bir iş sahibi olabilmek için askerliği tercih edeceklerdir. Ancak, gönüllülük esas olduğu için söz konusu sakınca büyük ölçüde ortadan kalkmış olacaktır.
Görünen o ki artık bazı alanlarda hamasi nutuklar atılmasına rağmen hayatın gerçeği farklılık arz ediyor. Mademki değişim ve dönüşüm sözleri dillerden düşmüyor bu alanda da değişime ihtiyaç olduğunu görmek ve bu yöndeki adımların atılması gerekiyor. Hemen belirteyim ki her değişim ve dönüşümün toplum ve insanımız açısından faydalı olduğu kanaatinde değilim. Bu değişim ve dönüşüm söyleminin cazibesine kapılmış olanları samimiyete davet ediyorum.
Profesyonel askerliğinde bazı sakıncaları olabileceğine dikkat çekmiştim..Çünkü, insan hayatının para ile ölçülmesi mümkün olmaz. Belki bu mesleği insanların gönüllü olarak seçmiş olmaları su sakıncayı nispeten ortadan kaldırabilir. Bu arada askerlikle ikide bir oynanmasının sakıncaları ile mukayese edildiğinde sanıyorum tercih edilmesi gereken bir uygulamadır.