Vicdan, Ramazan ve İnsan
Vicdan, beşer olanın, insan olma yolundaki ve insan olanın halife olma yolundaki yürüyüşü için biricik rehber.. İnsaniyetini kaybetmeyenin içinde ışık.. Yolcu olan insanı yolun başından uyaran bir iç uyarıcı.. Varlığın kaynağı ve dayanağı olan Allah’tan, insana verilmiş en büyük hediye.. Göz yaşı, onun sıvıya dönüşen hali kimileyin..
Vicdan, v-j-d “sözcüğünden türetilme yani bulmak-buldu anlamlarında bir kelime.. Zira hakikati bulmak ve dahi olmak için vicdan şart.. Hidayet; aklın, vicdanın ve fıtratın vahiy ışığında buluşması.. Dalalet, yolunu kaybetmek, vicdanı ceketinin astarı içinde kaybetme talihsizliği ..
İnsanoğlu'nun zaman çizgisindeki hareketi olan tarih, vicdan eksenli yaşayanla yaşamayanın çatışması aslında.. Vicdan adalet, adalet vicdan zira.. Her zulüm vicdansızca, her tecavüz arsızca ve hayasızca.. Örtmek anlamına gelen küfrün ilk örttüğü vicdan olsa gerek.. Kafir, vicdanı örtülü olan demek evvela.. Vicdanı olmayanın vahyi anlaması mümkün değil zira.. Vicdanı olan kitaba uyar, olmayan ise kitabına uydurur çoğu zaman ..
Bir Latin şairi şöyle der : “ İnsanım, ve insanla ilgili olan hiçbir şey bana yabancı değil” (Homo sum, hümanı nil a me alienüm puto) Diri bir vicdana sahip olmak lazım cemiyetimize ve hatta insanlığa yönelik ızdırabı sinemizde hissedebilmek için.
Ramazan ayında tutulan orucun en asli hikmeti insandaki vicdanı fonksiyonel kılmak. İftar çadırlarından sopayla Suriyeli çocukların veya muhtaçların kovulması orucun temel maksadına ne kadar uzak olunduğunun bir göstergesi ! Oysa ki o sofralar evvala o çocuklar için serilmeliydi bu rahmet ayında .. Çünki o çocuklar yetimdi ve fakirdi. Tüm mesele Kur’an ayı Ramazanda dinimizi vahiyden almayışımız. Oysa ne diyordu Kur’an “Fe emmel yetîme fe lâ takher. O halde yetimi örseleme”
Ayette “..fe lâ takher..” Ezme ! anlamına gelir.. Kimi ? Yetimi yani korumasız olanı.. Barınaksız olanı.. Babasız veya annesiz olanı.. Daha ilk ayetlerde vahiy, yetim hukukunu öne çıkarıyor.. Yetimlerle ilgilenin diyor. Yetimi hor görmeyi yasaklıyor.. Zaten Allah’ın Rahman ve Rahim ismiyle başlayan bir kitabın buna atıf yapması gerekirdi..
İstatistiklere göre dünyada bugün 400 milyon kadar yetim var.. Bu büyük bir rakam.. 100 milyon kadar çocuk sokaklarda yaşıyor. Onlara sokak çocuğu deniyor.. Oysa ki sokaklar çocuk doğurmaz.. Onlar bugün yaşayan insanlığın sorunudur..
Bizler rahat döşeklerimizde yatarken , karnımız tokken, çocuklarımızın başını okşarken dünyada 400 milyon kadar yetim var ve bunların büyük kısmı muhtaç durumda.. Bunların bir kısmı istismar ediliyor. Observer gaztesinin verdiği bilgiye göre bazı kimsesiz çocuklar AIDS labaratuvarlarında denek olarak kullanılıyor.. Organ mafyalarının, fuhuş tacirlerinin elinde perişan edilen yetimler var.. Bir insanlık ayıbıdır vicdanın ayaklar altında paspas edilişi..
Dolayısıyla vahiy bize ey insan yetimi örseleme, ona ilgisiz kalma, ondan yüz çevirme çünki neden biliyormusun? Sen yetim bir peygamberin ümmetisin.. İşte bugün dünyadaki o gözü yaşlı anasız babasız ve başkaları tarafından himaye edilen hatta örselenen ve tartaklanan yetimlerden biriydi seninde peygamberin ..
Evet hiç böyle düşündük mü bizler yetim bir peygamberin ümmetiyiz.. Onun için yetimin halinden anlayabilen bir ümmet olmalıyız.. Zira o yetim olmasaydı bize hakikat anlatılmayacaktı.. Yetime vefa borcumuz var ..
Oysa ki Ebu Derda’dan gelen bir rivayette Alla resulü’nün şöyle dediği söylenir: “ Kalbinin yumuşamasını ve hacetinin görülmesini sever misin? Öyleyse Yetime merhamet et, onun başını okşa ve ona yediğinden yedir.”
Vicdan, balığın karnındaki Yunus’un yüreğindeki ince sızı.. “Ben zulmedenlerden oldum” haykırışının gerçek sırrı.. Süleyman’ın karıncadan aldığı insanlık dersi.. Vicdan,Firavun piramidinin altında ezilmiş enkaz.. Vicdan, Musa’nın elindeki asa ve birde yüreklerdeki dua .. Vicdan, “Biz seni alemlere rahmet olarak gönderdik” hitabındaki ince sır.. Vicdan, Allah resulü’nün yüksek ahlakının sebeb-i hikmeti.. Vicdanımız kadar insanız ve dahi müslümanız..
Vicdan, Ramazanda nazil olan Kur'ani bir çağırı ve dahi tutulan orucun sebeb-i hikmeti..