Bir CHP milletvekili ‘Dersim’ konusunu gündeme taşıdı, hepimizin başına gâileler açtı. Günler haftalara devrildi, bizler hâlâ ‘Dersim’ eksenli tartışmayı sürdürüyoruz.
Uzağında olan bizler ‘Dersim’ konusunu tartışıyoruz da acaba Dersimliler ne yapıyor? Tartışılmaya Tunceli’de yaşayanlar nasıl bakıyor? CHP’yi, Ak Parti’yi, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın özrüyle CHP lideri hemşehrileri Kemal Kılıçdaroğlu’nun tavrını nasıl değerlendiriyor? Tunceli’de yaşayanların tercihleriyle diğer illerimiz arasında farklar var mı?
Günlerdir zihnimde taşıdığım bu sorulara ve daha fazlasına cevap teşkil edecek bir anketi MetroPoll araştırma kurumu düzenledi. ‘Daha fazlası’ dediğim “Bugün seçim olsa hangi partiye oy verirdiniz?” sorusunun ankette bulduğu cevap...
Cevaplara bakıldığında Tunceli kendine özgü bir il olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemizin diğer illerinde yaşayanlardan kopuk bir tercih yansıyor araştırmaya. Herkes mutlu (yüzde 73), onlar mutsuz (yüzde 64)... Ülkenin yarıdan fazlası (54) “Türkiye’de işler iyiye gidiyor” kanaatini belirtirken, Tunceli’ye gelindiğinde oran yarıdan da aza (23) düşüyor.
İllerinin odağında bulunduğu tartışma, tarihle yüzleşilmesi, yıllar sonra gelen özür bile onları mutlu etmemiş...
Tunceli milletvekili Hüseyin Aygün “Atatürk biliyordu” demişti, ama Tunceli’de yaşayanların küçücük bir bölümü (2.1) sorumlular arasına Atatürk’ü katıyor. Onlara göre, birinci derecede devlet (45), sonra dönemin hükümeti CHP (18) sorumlu... (Türkiye genelinde bu oranlar 22, 26.7 ve 2.3’tür.)
Benzer bir terslik “Dersim sizce neydi, devlet katliamı mı, isyanın bastırılması mı?” sorusuna verilen cevaplarda da görülüyor. Tunceli’de yaşayanların yüzde 78’i ‘devletin katliamı’ (diğer illerde oran 22) görürken, yüzde 11.5’u ‘devletin isyanı bastırması’ sayıyor (diğer illerde 44).
Ne beklerdiniz Tuncelililer’den Başbakan Tayyip Erdoğan’ın devlet adına özür dilemesi konusunda? “Doğru buldum” diyenler yüzde 71, “Bulmadım” diyenler yüzde 19... (Diğer illerde bu oranlar 52 ve 30)...
Kemal Kılıçdaroğlu’nun Dersim’le ilgili tavrı Türkiye’nin diğer illerinde doğru bulunmuyor; “Doğru buluyorum” diyenlerin oranı sadece yüzde 18.8; buna karşılık bu oran Tunceli’de yüzde 42... “Yanlış buluyorum” diyenler Tunceli’de 46.7, diğer illerde 60.5...
Tuncelililer CHP’yi fazla sorumlu görmeseler de, yüzde 69.4’u özür dilemesini istiyor (diğer illerde oran 55). Tuncelililer illerinin isminin Dersim olmasını beklerken (72), diğer illerde yaşayanların çoğu (62) buna karşı...
Ortaya çıkan tablo, ‘Dersim’ tartışmasının ülkenin her yerindeki insanların zihnini karıştırdığını, Tunceli’de yaşayanların kendilerini tartışmanın biraz dışında tuttuklarını, ‘tutarlı-tutarsız’ ayrımında hemşehrilik ve geleneksel tavrın güncel tartışmadan daha etkili olduğunu gösteriyor.
Ak Parti yüzde 58’e doğru gidiyor mu, ne?