Sigorta şirketleri, bireylerin ve kurumların karşılaşabileceği çeşitli risklere karşı finansal koruma sağlamak amacıyla kurulmuş kurumlardır. Bu şirketler, sigorta sözleşmeleri aracılığıyla belirli bir prim karşılığında riskleri üstlenir ve gerçekleşebilecek olumsuz olaylar sonucunda doğacak maddi zararları tazmin eder.
Sigortacılığın kökeni, M.Ö. 3000’li yıllara, antik Mezopotamya'ya, Babil dönemine kadar uzanır. O dönemde gemi ve ticaretle uğraşan kişiler arasında risk paylaşımı şeklinde anlaşmalar yapılırdı. Hammurabi Kanunları’nda da tüccarların malları zarar görürse kayıplarını karşılamaya yönelik kurallar bulunmaktaydı.
Ancak günümüzde, sigorta şirketlerinin kâr odaklı çalışmaları ve bazı uygulamaları, toplumda zaman zaman adaletsizlik hissi yaratabilir ve hizmetlerin ulaşılabilirliğini düşürebilir. Kâr odaklı politikalar, eksik veya zorlayıcı tazminat ödemeleri, asimetrik bilgi ve şeffaflık eksikliği, fiyat artışları, risk seçimi ve ayrımcılık gibi etkiler, sigorta sektörünün daha şeffaf ve toplum yararını gözeten bir yapıya kavuşturulması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Amerika'nın en büyük beş sigorta şirketi, 2023 yılında toplam 323 milyar dolar gelir elde etmiştir. Bu gelirlerin dağılımı şu şekildedir:
State Farm: 104.2 milyar dolar
Berkshire Hathaway (GEICO): 39.3 milyar dolar
Allstate: 57.1 milyar dolar
Progressive: 62.1 milyar dolar
Nationwide: 60.3 milyar dolar
Aynı yıl, bu beş şirket toplam 184.6 milyar dolar gider ve hasar ödemesi yapmıştır:
State Farm: 53.4 milyar dolar
Berkshire Hathaway (GEICO): 24 milyar dolar
Allstate: 36.4 milyar dolar
Progressive: 48.2 milyar dolar
Nationwide: 22.6 milyar dolar
Bu beş şirketin toplam gider ve hasar ödemeleri 184.6 milyar dolar olurken, sigorta şirketlerine kalan brüt kâr ise 138.4 milyar dolardır. Bu miktarın nereye harcandığının bilinebilir olması gerekmektedir; zira bu primler, halktan toplanmış, halka ait paradır.
Bu parayla:
60 tane George Washington Köprüsü veya 50 tane Golden Gate Köprüsü inşa edilebilir.
500 büyük hastane, 800 ortaokul/lise veya 500 üniversite binası yapılabilir.
3000 kamu spor merkezi (YMCA) kurulabilir.
Görüldüğü gibi, sigorta şirketlerinin halktan prim adı altında sadece bir yılda topladığı bu miktarla, onlarca köprü, yüzlerce hastane veya binlerce okul inşa edilebilir. Ayrıca, birçok kamu spor merkezi kurulabilir ve Amerikan halkının yaşam kalitesi artırılabilir.
Ancak, bu para nereye gidiyor? Sigorta şirketleri, topladıkları primleri genellikle finansal piyasalara ve faiz getiren yatırımlara yönlendiriyor. Bu yatırımların getirileri, çoğunlukla halkın cebinden çıkan paralarla sağlanıyor. Sigorta poliçeleri genellikle zorunlu olduğu için, insanlar uzun yıllar boyunca prim ödemek zorunda kalıyor. Bu primlerin büyük bir kısmı, şirketlerin yatırım kazançlarına dönüşürken, sigortalılar için geri ödeme yapılmıyor.
Örneğin, sıradan bir Amerikan vatandaşı, 20 yılda ev ve araba sigortası için ortalama 70,000 dolar öder. Sigorta primleri eyalet, sigorta kapsamı ve kişisel faktörlere göre değişiklik gösterebilir. Görüldüğü üzere, 20 yıl boyunca sigorta primi ödeyen ve hiç hasar talebi yapmayan bir kişi, ödediği 70,000 dolarlık primleri geri alamaz. Bu paralar, sigorta şirketlerinin finansal kazançlarına katkı sağlamakta kullanılır. Sigorta şirketlerinin topladığı fazla paralar, finansal piyasalarda ve faiz getiren yatırımlarda değerlendirilir. Bu süreç, dolaylı olarak halkın cebinden daha fazla para çıkmasına neden olur. Borsa spekülasyonları ve faiz çarkları, gerçek üretim veya yatırım değeri sağlamadan dönen bir sistem yaratır. Yani üretim yok, yatırım yok, istihdam yok. Amerikan halkına zararı var, faydası yok.
Sonuç olarak, sigorta şirketleri ve yöneticileri bu sistemden milyarlarca dolar kazanırken, Amerikan halkı büyük kayıplar yaşamaktadır. Sigorta sistemi, başlangıçta insanların olası kazalar ve doğal afetlerde yardımcı olmak amacıyla kurulmuş olsa da, günümüzde polis zoru ile halktan para toplayan büyük şirketler haline gelmiştir. Üstelik, polisin gücü de, sigorta şirketi çalışanıymış gibi kullanılmaktadır.
Sigorta primlerinin büyük kısmı şirketlerin yatırım gelirlerine dönüşürken, sigortalılar için geri ödeme yapılmaması büyük bir adaletsizlik yaratmaktadır. Sigorta düzenlemelerinin halkın lehine olacak şekilde yeniden yapılandırılması gerekmektedir. İnsanlar, ödedikleri paraların bir kısmını geri talep etmeli ve sigorta düzenlemelerinin halkın faydasına olmasını sağlamalıdır.
Umarım bir gün, halkın parasının halkta kalacağı adil bir sigorta sistemine ulaşırız.
Sağlıcakla kalın.