Biliyorum bu soru birçoğumuza saçma gelecek. Dünyanın ve Türkiye’nin bunca sorunu varken bu da nerden çıktı diyenleri şimdiden duyar gibi oluyorum.
Ama ne yapayım beynime düştü bu soru bir kere, birileriyle paylaşmazsam iflah olmayacağım.
“Akrep nokta, nokta ruhumu sokmuş
Mevsimden mevsime geçtim böylece
Gördüm ki ateşte cımbızda yokmuş
Fikir çilesinden büyük işkence”
Üstat Necip Fazıl’ın fikir çilesini çekeceğim, akrep nokta nokta ruhumu sokacak. Öyleyse en iyisi bu fikrimi okurlarımla paylaşmak.
Türk Dil Kurumu sözlüğüne baktım Çağdaş kelimesi aynı çağda yaşayan çağcıl anlamına geliyor.
İnternette dolaştım biraz. Bulduğum tanımlamaların birkaçı şöyle;
“Çağdaşlık modern toplumun kültürel, siyasal, hukuksal ve bilimsel birçok eylemini barındıran yapıya verilen bir anlamdır.”
“Çağdaşlık o günkü çağa ayak uydurmak demektir, Ortaçağda da o çağa göre hareket etmektir. Moderniteye kendini bağlamadan pragmatist olarak çağın gerekliliklerine uymak için bu kavramın günümüzde modern olmak yerine seçildiğini düşünüyorum”.
Entel bir arkadaşıma sordum “kuşlar ve ağaçlar her dönem doğaya uyum sağlayabildikleri için çağdaştır” dedi.
Doğrusu kafam karışmadı dersem yalan olur.
Neye göre? Kime Göre? Hangi düşünce ve yapıya göre çağdaşlık.
Örneğin; temel insan hak ve özgürlüklerinden bahsedildiği dünyamızda; başörtüsü bu tanımlananın içerisine sokulmuyorsa yani bazı nesnelere insan beyinleri büyülü güçler yükleyip, insan hak ve özgürlüklerine kısıtlamalar getiriyorsa, ya da Türkiye sırf Müslüman olduğu ve yüzyıl öncesine kadar Avrupa’nın bir kısmına hakim olarak başrol üstlendiği için AB’ye girme sürecinde önüne sürekli engel çıkarılıyorsa bu insanlar mı daha çağdaş? yoksa var oluşlarından beri hep aynı olan ve aynı kalmayı başaran ama sürekli her çağda insanların sevgisini ve ilgisini üzerine çekmeyi başaran ağaçlar mı? Yine aynı şekilde benim inancıma göre var oluşlarından beri hep aynı kalan, milliyetleri olmayan, dinleri olmayan, devletleri olmayan, hiçbir sınırı tanımayan, canları istedikçe ulu orta her yerde çiftleşebilen kuşlar mı daha çağdaş?
Geleneklerini yaşayan bir Hintli Budist ile birlikte, Yunanistan’daki dişi sineklerin bile neredeyse sokulmadığı Protestan katedrallerindeki rahiplerle ve her türlü geleneğin yıkıldığı tamamen popüler kültürün egemen olduğu batılı düşünce tarzına sahip insanlarla aynı çağda yaşıyoruz. Dahası; insanlığı yüceltmek ve ileri seviyelere çıkarmak için doğanın kirletilmesine ve yavaş yavaş yok edilmesi ihtimaline hiç aldırmadan her türlü teknolojiyi üretip kullananlarla aynı zamanda yaşıyoruz. (ki bence çevre duyarlılığı olmayan insan ne olursa olsun çağdaş olamaz.) o halde. Kim daha çağdaş? Yukarıda verdiğim örneklerdeki insanların her biri kendini çağdaş olarak niteleyecektir. Ama hiçbiri hepimiz dünyada yaşayan tüm insanlar çağdaştır. Demeyecek diyemeyecektir.
Yani kısaca anlayacağınız herkes kendine göre çağdaş. Diğerleri çağdışı. Bu durumdan çıkan sonuç bence şudur. Çağdaşlık maalesef insanların beyninde bir takıntıdır. Ve insanlık maalesef objektif olabilme ve tarafsız düşünebilme melekesine yeterince sahip olamamış. İnsanların kafalarındaki takıntılarından kurtulamadığı sürece ne kadar teknolojik, toplumsal, bilişimsel vs gelişme gösterirlerse göstersinler maalesef ağaçlar ve kuşlar kadar çağdaş olamayacaklardır diye düşünüyorum.
Siz ne dersiniz?