Bu yazımda sizlere hepimizin cüzdanında en az birkaç tane olan ve alışverişlerde artık nakit paraya nazaran çok daha fazla kullandığımız kredi kartlarının ilk çıkış hikayesini ve tarihçesini kısa olarak anlatacağım.
İlk kredi kartı 1949 yılında çıkmış: “Diners Club Credit Card”. İlk başlarda sadece seçkin adamlara verilen bu kartın sahipleri bunları “Diners Club” zincirine bağlı 27 restoranda yemek yedikten sonra çevresindekilere “bakın ben nakit param olmasa da ödeme yapabilirim” diye hava atmak için kullanmışlar. Kısa süre içerisinde uluslararası başarıya ulaşan “Diners Club” kredi kartı Kanada, İngiltere, Meksika, Küba gibi ülkelerde de kullanılmaya başlamış.
Bir banka tarafından sunulan ilk kart ise 1958 yılında “Bank Americard” olmuş. “Döner tüketici kredisi” prensibiyle işleyen bu kredi kartını ‘Bank of America’ bankası sadece Kaliforniya müşterileri için piyasaya sürmüş. Zaman içerisinde diğer finansal kurumlara da lisansını kullandırtmaya başlamış. ‘Bank of America’ bankası 1970 yılında elindeki direk kontrolü diğer bankalar ile beraber oluşturduğu bir konsorsiyuma devretmiş. “Bank Americard” ismi 1976 yılında “Visa” olarak değiştirilmiş.
Bank Americard’ın başarısı elbetteki başkalarının da iştahını kabartmış. Nitekim yine Kaliforniya’da birkaç bankanın oluşturduğu bir grup rakip bir kredi kartı sürmüş piyasaya: Master Charge. Master Charge ismi de 1979 yılında tahmin edeceğiniz gibi MasterCard olarak değiştirilmiş.
Belki inanamayacaksınız ama 1974 yılına kadar kadınların kendi başlarına kredi kartı sahibi olması yasakmış. Kredi kartı alabilmeleri için erkek bir kefil bulmaları şartmış.
Kredi kartı bugün dev bir finans endüstrisi artık. Örneğin Visa’nın yıllık cirosu yaklaşık 30 milyar Dolar ve 26.500 elemanı var. MasterCard’ın yıllık cirosu ise yaklaşık 20 milyar Dolar ve 24.000 elemanı var.
Biraz da kredi kartı istatistiklerine bakalım:
- Dünyada kullanımda 2.8 Milyar Kredi Kartı var.
- ABD’de kullanımda 1.1 Milyar Kredi Kartı var.
- Türkiye’de ise kullanımda 100 Milyon Kredi Kartı var.
- İnsanların %70’inin en az bir kredi kartı var.
- Her bir Amerikalının ortalama 2,7 kredi kartı var.
- Her bir Türkün ortalama 2 kredi kartı var.
- Amerikalıların %14’ünün en az 10 kredi kartı var.
- Her bir Amerikalının ortalama kredi kartı borcu 5.315 Dolar.
Elbette ki kredi kartı bir kolaylık. Ayrıca artık her yaptığınız harcamaya mukabil mil, hediye, ödül ve hatta nakit kazanabiliyorsunuz. Ama unutmayın ki o aldığınız bonusların parasını alışveriş yaptığınız işyerleri ödüyor.
Dünyada bankaların en yüksek faiz uyguladıkları borç kredi kartı borcu. O yüzden sizlere yeni kredi kartı verebilmek için bonuslarda birbirleriyle yarışıyorlar.
“Nasılsa sonra öderim” mantığıyla bazen fütursuzca yapılan harcamaların hane halkına yüklediği mali yükü de azımsamamak gerek. O yüzden sadece her hesap kesiminin sonunda faize girmeden önce borcunuzu ödeyin ve kazandığınız bonusların tadını çıkarın. Eğer minimumları ödeyerek idare ederim diyorsanız unutmayın ki borcunuzu yaklaşık 7 senede ödeyebilirsiniz. O da eğer yeni kredi kullanmadıysanız.
Size tavsiyem açılmayın. Ona buna özenip aşırı harcama yapmayın. Mütevazı olmak her zaman iyidir ve dinimizin en önemli düsturlarından biridir. Hayat bir maratondur ve bu yarışı her zaman ayağını yorganına göre uzatan kazanır.