Konut Edindirme Yardımı (KEY) ödemeleri yapıldığı için ilgililer bunu almanın caiz olup olmadığını soruyorlar.
KEY ödemelerine iki şekilde bakılabilir:
1. Devlet vatandaşından ödünç para almış (maaş ve ücretinden belli bir miktarını kesip başka yerlere harcamış) vatandaşa da Ben senden şimdi şu kadar para kesip alıyorum, bunu ödünç olarak alıyorum, daha sonra fazlasıyla ödeyeceğim, maksadım da ileride senin konut sahibi olmanı sağlamak, bu konuda sana yardımcı olmaktır. demiş.
Eğer KEY ödemelerine böyle bakılır, böyle değerlendirilirse devlet ile vatandaşı arasında faizli ödünç alma-verme işlemi gerçekleşmiş olur ve faiz alıp vermek de caiz olmaz.
2. Devlet çalışana maaş ve ücret verir, çalışmayan vatandaşlara da, muhtaç olduklarında çeşitli yardımlarda bulunur. Serbest çalışanlara, kamu yararı bakımından uygun gördüğü takdirde sermaye ve malzeme temin eder (teşvik), bunların bir kısmını bağışlar, bir kısmını biraz eksik olarak geri alır, bir kısmını da fazlasıyla tahsil eder.
Bütün bu işlemler yapılırken devlet tek taraflı karar verendir. Karşılıklı bir sözleşme (özel şahıslar arasındakine benzer bir akitleşme) yoktur. Devlet konut edindirme yardımı yapmaya sözleşme gereği- mecbur değildir. Tek taraflı bir irade ile buna karar vermiş, yardımı da nasıl ve ne zaman yapacağını kendisi belirlemiştir. Peşin şu kadar, vadeli (birkaç yıl erteledikten sonra) şu kadar ödemesi, parayı ödünç alıp faizi ile ödemesi manasında ve hükmünde değildir. Devlet, ileride daha fazla ödemek şartıyla çalışanların maaş ve ücretlerinden kesinti yaptıktan sonra bu fazlayı (ödeyeceği ek miktarı), banka faizlerini esas alarak tespit etmiştir. Bu tespit usulü, ödediğinin faiz olması sonucunu doğurmaz.
Bu sebeple hem devletin teşvik kredilerini (yardımlarını) hem de konut edindirme yardımını almak caizdir. Ancak bunların, devlet tarafından belirlenen yerde ve şekilde (böyle bir belirleme, sınırlama varsa) kullanılması gereklidir.
Özet olarak KEY ödemelerini ben şöyle değerlendiriyorum:
Devlet vatandaşa, mesela 2005 yılında konut edindirme yardımı olarak bin lira verecek iken bunu ertelemiş ve 2008 yılında daha fazla vermiştir