Birisi çıkar da "Dinimizde kandiller de yok, mirac da yok; İsrâ (Mekke'den Kudüs'e gece yolculuğu) dışında kalan mirac uydurmadır" derse ona inanmayın, itibar da etmeyin.
Din yalnızca kurallardan ibaret değildir; onu yaşayan, hayatına uygulayan insan ferdi ve toplumunun anlayışı, duyguları, âdetleri ve bunların sosyal ve kültürel hayata yansımaları ile din hayatı canlılık ve zenginlik kazanmakta, ancak bu arada bazı bid'atlar da oluşmaktadır. Bid'at ancak dine, onda olmayan bir kural kattığınız zaman gerçekleşir. Mesela "Berat Gecesi'nde yüz rekat namaz kılmak sünnettir" diyerek namaz kılarsanız bid'at olur, böyle bir sünnet olmamakla beraber bu mübarek gecede nafile namaz kılayım der ve yüz rekat (daha az, daha çok) kılarsanız bid'at olmaz, ibadet olur.
Kandil ve diğer mübarek günlere bu açıdan baktığımızda doğru ve yanlış olanları şöylece özetlemek mümkündür:
Rabîulevvel ayının onikinci gecesi Sevgili Peygamberimiz'in doğum gecesi (mevlid) olarak kutlanmaktadır. Bu gün ve gecede bir kutlama, ibadet ve merasim yapılacağına dair âyet ve hadis yoktur. Bu vesile ile Peygamberimiz'i anmak, onun örnek hayatını ve üstün meziyetlerini hatırlamak ve hatırlatmak faydalıdır. Ancak "mevlid gecesi sebebiyle yapılanları" dine katmak, "bu sünnettir, tanımlanmış ibadettir" demek bid'at olur. Kutlu Doğum uygulamasının çok önemli bir iş gördüğü kanaatindeyim.
Muharrem ayının başı aynı zamanda Müslümanların takvim yılbaşısıdır. Hz. Peygamber'in (s.a.) Mekke'den Medine'ye göçmesi olayı bu takvime başlangıç kılınmıştır. Bu sebeple O'nun mücadelesini, hayatını, tebliğ ettiği dinin (İsam'ın) özelliklerini bu vesile ile dile getiren kutlamalar, toplantılar, anmalar yapılabilir. Bunlar özel mânada ibadet değildir, Muharrem'in 9-11. günleri tutulacak oruç dışında tavsiye edilmiş bir ibadet yoktur.
Berat Gecesi belli değildir. Bunun Kadir Gecesi olduğunu söyleyenlerin delilleri daha kuvvetlidir. Bu gece olduğu söylenen Şaban'ın ortasının gecesi hakkında rivayet edilmiş hadisler vardır; ancak bu hadislerin sıhhati tartışmalı olduğu gibi sağlamca olanların içlerinde "berat" kelimesi de geçmemektedir. Hz. Peygamber ve sahabe devirlerinden sonra bazı alimler ve halk bu geceyi ibadetle geçirme şeklinde bir davranış içine girmişlerdir. Bunlara göre de o geceye mahsus belli bir ibadet yoktur.
Receb ayının ilk Cuma gecesi kutlanan Reğaib Gecesi hakkında sağlam bir rivayet (hadis) yoktur.
Kadir Gecesi hakkında âyetler ve hadisler vardır; bu gecenin bin aydan daha hayırlı olduğu bilinmektedir. Ancak Kadir Gecesi'nin hangi gece olduğu kesin olarak bildirilmemiştir. Ramazan gecelerinin tamamı Kadir olabilir. Kadir Gecesi'ne ait de bir namaz veya başka bir belli ibadet yoktur. Ancak bu geceyi çeşitli ibadetlerle ihya etmek çok yerinde bir davranış olur.
Mi'rac Hz. Peygamber'e büyük bir ihsan, eşsiz bir armağandır; ümmetinin de bundan büyük bir nasibi vardır. Mi'rac Gecesi Hz. Peygamber'i, başta mirac olmak üzere genellikle mucizeleri, o gece armağan edilen namaz ibadetinin önemini, İsra sûresini ve orada geçen dini, ahlaki hükümleri anmak, anlatmak, temsil etmek elbette yararlıdır ve yapılmalıdır.