ADEN (AA) - MUHAMMED MACİD - Yemen'de 7 yıldır devam eden iç savaşın yol açtığı kötü ekonomik durum ve kurbanlık fiyatlarının yüksek olması nedeniyle halk, bayram sevincini yaşayamıyor.
Ülkede 2014 yılında başlayan ve binlerce insanın hayatını kaybetmesine, yaralanmasına veya göçmen durumuna düşmesine yol açan çatışmalar hayatın her alanını etkiliyor.
Ekonomik durumun son derece kötü olması, maaşların alınamaması, yerel para biriminde yaşanan değer kaybı nedeniyle ülkede, kurbanlık alımı ve alışveriş gibi bayram öncesi hazırlıklar pek yapılamıyor.
Kurbanlık fiyatlarının alım gücünün çok üstünde olması sebebiyle de hayvan pazarlarında daha önce görülmemiş şekilde bir durgunluk yaşanıyor.
- Kurbanlıkların çoğunun ülke dışından getirilmesi nedeniyle fiyatlar yüksek
Taiz kentindeki "El-Ahad" isimli hayvan pazarında satış yapmaya çalışan Ömer Atiyye, AA muhabirine, kurban satışlarıyla ilgili bilgi verdi.
Kurbanlıkların çoğunun ülke dışından getirildiğini dolayısıyla da fiyatların yüksek olduğunu belirten Atiyye, hayvanların Afrika Boynuzu ülkelerinden dolarla alındığını, Yemen riyalinin yabancı para birimleri karşısındaki değer kaybı nedeniyle de fiyatların yüksek olduğunu anlattı.
"Geçen yıl yaklaşık 700 dolara (yaklaşık 420 bin riyal) satın alınan boğa, bu yıl 1500 doların (yaklaşık 850 bin riyal) üzerine çıktı." diyen Atiyye, yerli kurbanlıkların da fiyatlarının yükseldiğini; benzinin pahalı olması nedeniyle sahil kentlerinden Taiz'e getirilmesinin külfetli olduğunu söyledi.
Yerli bir koyun veya keçinin (orta boy) fiyatı 120 bin ile 200 bin riyal (yaklaşık 150 ila 200 dolar) arasında değişim gösteriyor.
- Bayram günü için tavuk alacak
Taiz sakinlerinden Memur Ali Mansur el-Vetiri ise hayvan pazarından eli boş döndüğünü, bayram günü için tavuk alacağını dile getirdi.
Geçici başkent Aden'de de durum farklı değil. Fakirlik nedeniyle pek çok evde ve bölgede bayram havası yaşanamıyor.
Aden'in Mansure mahallesindeki tek hayvan pazarında bile durgunluk hakim. Kurbanlık fiyatının 200 doları bulduğu ülkede, memur maaşı 60-70 dolar civarında olunca alım gücü düşüyor. Hükümetin maaşları düzenli ödememesi ve aylardır maaş alamamaları Yemenlilerin bayram sevincini kursaklarında bırakıyor.
- Satıcılar da alıcılar da muzdarip
Kurbanlık koyun satıcısı Adan el-Caferi, satıcıların da alıcıların da yüksek fiyatlardan muzdarip olduğunu söyledi.
Caferi, hükümetin halkın sıkıntılarını gidermede, acılarını dindirmede başarılı olamadığını sözlerine ekledi.
Yemenli avukat Safa ed-Debei de yerel para biriminin dolar karşısında değer kaybetmesi ve hükümetin kamu çalışanlarının maaşlarını ödememesi gibi nedenlerle yüzlerce Yemenlinin, çocuklarına bayramlık giysi dahi alacak durumu olmadığını vurguladı.
Debei, uygun fiyatlı olanlar dahil çarşılarda ürünlerin hep kaldığını, sınırlı gelire sahip Yemenlilerin hiçbir şekilde alışveriş yapamadığını ifade etti.
- "Yemen'de bayramlar artık sevinç değil, üzüntü kaynağı"
Aden Üniversitesi Öğretim Görevlisi Samih Badebiyan, "Babalar, çocuklarına istediklerini alamadığı için artık Yemen'de bayramlar, sevinç yerine üzüntü kaynağı haline geldi." dedi.
Hayat pahalılığının birçok ailenin belini büktüğünü, pek çok ailenin de savaş nedeniyle yakınlarını kaybettiğini anlatan Badebiyan, yine de bayramın dini boyutunun insanlara bir sekinet verdiğini dile getirdi.
Sana'da da durumlar farklı değil. Halk, ekonomik sıkıntılar ve pahalılık nedeniyle kurbanlık alamıyor.
Sana'da yaşayan Muhammed el-Halidi, halkın kurban pazarlarına almak için değil, gezinmek için gittiğini belirtti.
Halidi, "Bu yıl insanlar çocuklarının kurbanlıklara bakarak zaman geçirmesi için pazarlara giriyor. Halkın çoğunun kurbanlık alacak durumu yok." diye konuştu.
- Yemen'deki iç savaş ve insani kriz
Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemen'de İran destekli Husiler ile hükümete bağlı güçler arasında çatışmalar yaşanıyor.
Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulundururken Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
Yemen'de 7 yıldır süren çatışmalarda 233 bin kişi yaşamını yitirdi. Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz korkunç boyutlara ulaştı.
Birleşmiş Milletlere göre dünyanın en büyük insani krizlerinden birinin yaşandığı yaklaşık 30 milyon nüfuslu Yemen'de, 22 milyondan fazla kişi yardıma ve korumaya ihtiyaç duyuyor.