Afganistan ya da Irak ilk değildi dünya tarihinde işgal edilen ve binlerce sivilin öldürüldüğü. Bundan 35 yıl önce milyonlarca sivil işgalci güçlerin saldırılarına maruz kaldı.
Tehlikeli denilmişti Komünizm için ve yok edilmeliydi. Bunun için ABD'den 3 milyon asker gönderildi Veitnam'a. ABD büyük bir direnişle karşılaştı. Direnişte olan 4 milyona yakın sivil ABD askerlerince öldürüldü.
Vietnam savaşının bitmesinin üstünden 35 yıl geçti. Komünist rejimin ülkede egemen olmasını engellemek için başlatılan savaşta, 3 milyon Amerikan askeri görev aldı.
Vietnam Savaşı, 2. Dünya Savaşından sonra Kuzey ve Güney Vietnam olarak ikiye bölünen Vietnam da; SSCB ve Çin ‘in Kuzey, ABD ‘nin de Güney Vietnam ‘ın yanında savaşa girmesi ile cereyan etmiştir.
Vietnam ‘daki komünistlerin ülkeyi sömüren Fransız Kolonilere karşı 1940 lı yıllarda vermeye başladıkları mücadele 1975 yılında ülkenin tamamını kurtuluşa taşımalarına dek durmadı.
Ho Şi Min önderliğindeki bağımsızlıkçı komünistler, işgalci Fransızları 1954 yılında yendiler. Bu çatışmalardan sonra ulusal ve uluslararası antlaşmalar sonucunda ülke, komünist ve ulusalcı Kuzey ile Amerikacı ve piyasayı Güney olarak ikiye ayrıldı. Ülke bütünlüğünü sağlayacak bir seçim planlandı fakat gerçekleşmedi. Bu gelişmelerden beş yıl sonra komünistler tüm ülkenin kurtuluşu için mücadele etmeye karar verdiler Güney e karşı gerilla mücadelesi vermeye başladılar.
ABD başkanları Johnson ve Nixon kadar ki başkanlar Vietnam savaşına bir fiil katılmamışlar, silah ve para yardımı yapmışlardı. 1964 yılında gerilla botlarının bir Amerikan savaş gemisine ateş açması hikayesini kamuoyuna anlatarak ABD, Vietnam savaşına girmiş oldu. Bu hikaye ile sadece Kuzey i bombalama hakkını kazanmış olmuyorlar, bunun yanısıra ABD başkanlarının sahip oldukları olağanüstü askeri önlemler alma haklarına olanak sağlayan Tonkin Körfezi Kararnamesi de imzalanmış oldu. ABD nin Vietnamdaki oyunu bu kadar değildi. Güney Devlet Başkan Diem’in bir askeri darbe sırasında anlaşılamaz ölümü de CIA ile bir ABD oyunudur.
Vietnam Savaşı ABD ‘nin ‘Domino Teorisi’ bağlamında da önemli idi. Domino Teorisine göre Soğuk Savaş döneminde tüm dünya işgalci ve emperyalistlerinin korkulu rüyası olan komünizmin yayılmasına engel olmak ve komünist rejimlerin yıkılması ve sömürgeleştirilmesi gerekiyordu. Bu bakımdan Vietnam da bir komünist rejimin varlığını kabul edemezdi.
Bu sebeplerle ABD yaklaşık 19 bin km uzaklıkdaki Vietnama 100 binlerce asker gönderdi. ABD için çok büyük maddi külfetlere, can kayıplarına ve onlarca başarısız gişime sahne oldu Vietnam. ABD hiçbir askeri başarı edinemedi, öldürdüğü 4 milyon kadar sivil ve 1 milyondan fazla bağımsızlıkçı gerilla dışında.
Savaşın etkileri günlerce sonra gelen foroğraf ve görüntülerle anlaşılabildi. ABD nin Vietnam da denemeye başladığı napalm bombası ile milyonlarca sivili katletti, milyonlarcasını da hayatları boyunca taşıyacakları napalm yanıkları ile bıraktı. ABD li vatandaşlar da bu görüntüler ile ve dönen şehit ve gaziler sayesinde savaştan haberdar oldu. Savaşın amaçsızlığı ve vahşeti günler geçtikçe kamuoyunu savaş karşıtlığına yöneltti. Ciddi bir muhalefet oluştu. 70 lerin başında savaş karşıtlığı Amerikan toplumunda %70 lere varıyordu.
Şubat 75 te gerillaların Buan Ma Thuot adlı beldeyi ele geçirmesi ile savaşın kaderi değişti. Orta bölgede dağlık arazide bulunan bu kasaba stratejik öneme sahipti ve ele geçirilmesi ile moral ve üstünlük kazandılar. Ve bundan iki ay sonra ülke kurtuluşa erdi ve gerillalar 30 Nisan 1975 ‘te Güney ‘in başkenti Saygon ‘a girdiler. AJANSLAR-TİMETURK
Vietnam savaşının bitmesinin üstünden 35 yıl geçti. Komünist rejimin ülkede egemen olmasını engellemek için başlatılan savaşta, 3 milyon Amerikan askeri görev aldı.
Vietnam Savaşı, 2. Dünya Savaşından sonra Kuzey ve Güney Vietnam olarak ikiye bölünen Vietnam da; SSCB ve Çin ‘in Kuzey, ABD ‘nin de Güney Vietnam ‘ın yanında savaşa girmesi ile cereyan etmiştir.
Vietnam ‘daki komünistlerin ülkeyi sömüren Fransız Kolonilere karşı 1940 lı yıllarda vermeye başladıkları mücadele 1975 yılında ülkenin tamamını kurtuluşa taşımalarına dek durmadı.
Ho Şi Min önderliğindeki bağımsızlıkçı komünistler, işgalci Fransızları 1954 yılında yendiler. Bu çatışmalardan sonra ulusal ve uluslararası antlaşmalar sonucunda ülke, komünist ve ulusalcı Kuzey ile Amerikacı ve piyasayı Güney olarak ikiye ayrıldı. Ülke bütünlüğünü sağlayacak bir seçim planlandı fakat gerçekleşmedi. Bu gelişmelerden beş yıl sonra komünistler tüm ülkenin kurtuluşu için mücadele etmeye karar verdiler Güney e karşı gerilla mücadelesi vermeye başladılar.
ABD başkanları Johnson ve Nixon kadar ki başkanlar Vietnam savaşına bir fiil katılmamışlar, silah ve para yardımı yapmışlardı. 1964 yılında gerilla botlarının bir Amerikan savaş gemisine ateş açması hikayesini kamuoyuna anlatarak ABD, Vietnam savaşına girmiş oldu. Bu hikaye ile sadece Kuzey i bombalama hakkını kazanmış olmuyorlar, bunun yanısıra ABD başkanlarının sahip oldukları olağanüstü askeri önlemler alma haklarına olanak sağlayan Tonkin Körfezi Kararnamesi de imzalanmış oldu. ABD nin Vietnamdaki oyunu bu kadar değildi. Güney Devlet Başkan Diem’in bir askeri darbe sırasında anlaşılamaz ölümü de CIA ile bir ABD oyunudur.
Vietnam Savaşı ABD ‘nin ‘Domino Teorisi’ bağlamında da önemli idi. Domino Teorisine göre Soğuk Savaş döneminde tüm dünya işgalci ve emperyalistlerinin korkulu rüyası olan komünizmin yayılmasına engel olmak ve komünist rejimlerin yıkılması ve sömürgeleştirilmesi gerekiyordu. Bu bakımdan Vietnam da bir komünist rejimin varlığını kabul edemezdi.
Bu sebeplerle ABD yaklaşık 19 bin km uzaklıkdaki Vietnama 100 binlerce asker gönderdi. ABD için çok büyük maddi külfetlere, can kayıplarına ve onlarca başarısız gişime sahne oldu Vietnam. ABD hiçbir askeri başarı edinemedi, öldürdüğü 4 milyon kadar sivil ve 1 milyondan fazla bağımsızlıkçı gerilla dışında.
Savaşın etkileri günlerce sonra gelen foroğraf ve görüntülerle anlaşılabildi. ABD nin Vietnam da denemeye başladığı napalm bombası ile milyonlarca sivili katletti, milyonlarcasını da hayatları boyunca taşıyacakları napalm yanıkları ile bıraktı. ABD li vatandaşlar da bu görüntüler ile ve dönen şehit ve gaziler sayesinde savaştan haberdar oldu. Savaşın amaçsızlığı ve vahşeti günler geçtikçe kamuoyunu savaş karşıtlığına yöneltti. Ciddi bir muhalefet oluştu. 70 lerin başında savaş karşıtlığı Amerikan toplumunda %70 lere varıyordu.
Şubat 75 te gerillaların Buan Ma Thuot adlı beldeyi ele geçirmesi ile savaşın kaderi değişti. Orta bölgede dağlık arazide bulunan bu kasaba stratejik öneme sahipti ve ele geçirilmesi ile moral ve üstünlük kazandılar. Ve bundan iki ay sonra ülke kurtuluşa erdi ve gerillalar 30 Nisan 1975 ‘te Güney ‘in başkenti Saygon ‘a girdiler. AJANSLAR-TİMETURK