Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK), Diyarbakır'dan bağımsız milletvekili seçilen Hatip Dicle'nin vekilliğini düşürmesi siyaseti kilitledi. BDP destekli bağımsızlar, Meclis'i boykot kararı alırken, Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç'ın önceki günkü sözleri dikkatleri anayasaya çevirdi. Zira Kılıç, Artvin gezisinde 'Bir-iki gün daha bekleyelim. Bizim de söyleyeceklerimiz olabilir' demişti. Kılıç'ın sözlerinin ardındaki mesajın, Anayasa'nın 85. maddesi olabileceği ifade ediliyor. Sözkonusu madde, 'Vekilliğin düşmesine karşı Anayasa Mahkemesi'ne yedi gün içinde yapılacak iptal istemli başvuru'yu içeriyor. Aynı zamanda Yüksek Mahkeme'ye yapılacak bir iptal başvurusunun 15 gün içerisinde karara bağlanmasını hükme bağlıyor.
CHP HAYIR, BDP BOYKOT DEMİŞTİ
12 Eylül'de halk oylamasına sunulan anayasa değişikliği paketiyle Anayasa Mahmekesi'nin yapısı değişti. Değişen yapıyla birlikte Anayasa Mahkemesi iç hukukun tükendiği yollarda bireysel başvuruları da görüşmeye başladı.. Referandum da hayır oyu veren CHP'liler ile boykot eden BDP'liler şimdi bu çözüme kilitlenmiş durumda..
BİREYSEL BAŞVURU FORMÜLÜ
HAŞİM Kılıç'ın sözlerine ilişkin kulislerde dillendirilen ikinci senaryo ise vekilliği düşürülen Hatip Dicle ile milletvekili seçildikleri halde tutukluluk durumu devam eden Ergenekon sanıklarının 'Hak ihlaline uğradıkları' iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yollarının açılabileceği yönünde. 12 Eylül referandumuyla kabul edilen anayasa değişikliği, hak ihlallerinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvurunun yolunu açmıştı. Ancak bu yol 2012 yılının eylül ayından önce kullanılamayacak. Tek istisna bireysel başvuru için Anayasa Mahkemesi Kuruluş Kanunu'nda belirtilen 23 Eylül 2012 tarihinin öne çekilmesi. Bunun için de Meclis'in yasa değişikliğine gitmesi gerekiyor. Bu formül işletilirse Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru tarihi öne çekilecek, böylece Dicle ile vekil seçilen diğer tutuklu sanıkların hak ihlaline uğradıkları iddiasıyla bireysel başvuru hakkı doğacak.
ANAYASADA VEKİLLİK 84. MADDE: (5. milletvekilliğinin düşmesi?)
- İstifa eden vekilin milletvekilliğinin düşmesi, istifanın geçerli olduğu TBMM Başkanlık Divanı'nca tespit edildikten sonra, Genel Kurul tarafından kararlaştırılır. - Milletvekilliğinin kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, kesin mahkeme kararının Genel Kurul'a bildirilmesiyle olur. - 82. maddeye göre vekillikle bağdaşmayan bir görev veya hizmeti sürdürmekte ısrar eden vekilliğin düşmesine, yetkili komisyonun raporu üzerine Genel Kurul gizli oyla karar verir. - Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içerisinde beş birleşim günü katılmayan milletvekilinin vekilliğinin düşmesine, durumun Başkanlık Divanı'nca tespit edilmesi üzerine, Genel Kurul'da salt çoğunluğun oyuyla karar verilebilir.
85. MADDE: (6. İptal istemi)
Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya vekilliğinin düşmesine 84. maddenin birinci, üçüncü veya dördüncü fıkralarına göre karar verilmiş olması hallerinde, Meclis Genel Kurulu kararının alındığı tarihten başlayarak yedi gün içerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilir. Mahkeme, iptal istemini 15 gün içerisinde kesin karara bağlar.
ANAYASA MAHKEMESİ'NİN YENİ YAPISI
"Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun Tasarısı"na göre, Anayasa Mahkemesinde oluşturulacak iki bölüm bireysel başvuruları karara bağlayabiliyor. Kabul edilen paket sonrası mahkeme, kanun ve kanun hükmünde kararnamelerle, TBMM İçtüzüğünün veya bunların belirli madde veya hükümlerinin şekil ve esas bakımından, Anayasa değişikliklerinin ise sadece şekil açısından Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla açılan iptal davalarına bakacak. Yüksek Mahkeme, mahkemelerce itiraz yoluyla intikal ettirilen işleri de karara bağlayacak. Mahkemede, bireysel başvuruları karara bağlamak üzere bir başkanvekili başkanlığında 7'şer üyesi olan 2 bölüm var.. Bölümler, bir başkanvekilinin başkanlığında 4 üyenin katılımıyla toplanıyor..