Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), BDP’nin desteklediği Diyarbakır bağımsız milletvekili Hatip Dicle hakkında ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçundan 1 yıl 8 aylık hapis cezasının Yargıtay tarafından onanmasını gerekçe göstererek milletvekilliğini düşürmesi yeni bir krize yol açtı. Dicle’nin Yargıtay tarafından kesinleşmiş mahkumiyet kararının seçimlerden 3 gün önce YSK’ya ulaştırılmasına rağmen, YSK’nın herhangi bir işlem yapmaması ise tartışma yarattı. Tüm Türkiye’yi geren YSK’nın iptal kararı adım adım şöyle gelişti: 22 MART
Dicle 1 yıl 8 ay ceza aldı
YSK’nın kararının ayrıntılarına göre Türkiye’yi adım adım yeni bir krizin eşiğine getiren zincirin ilk halkası 22 Mart’ta başladı. Karara göre, KCK davasından Diyarbakır Cezaevi’nde tutuklu bulunan Dicle, Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesi’nce hakkında açılan başka bir davada, konuşmasında PKK’yı övdüğü gerekçesiyle 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkum oldu. Dicle’nin avukatlarının kararı temyiz istemi Yargıtay 9. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 22 Mart 2011’de reddedildi.
11 NİSAN
Adli sicil kaydını delil gösterdi
11 Nisan’da Dicle, Diyarbakır’dan bağımsız milletvekili olabilmek için adaylık başvurusunda bulundu. Ancak YSK Diyarbakır Ağır Ceza’nın mahkumiyet kararını gerekçe göstererek adaylığı iptal etti.
15 NİSAN
Avukatlar YSK kararına itiraz etti
Dicle’nin avukatları, YSK kararına Yargıtay 9. Ağır Ceaza’nın onama kararına karşın, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na itiraz dilekçesi verildiğini ve sürecin henüz tamamlanmadığını gerekçesiyleitiraz etti.
29 NİSAN
Kesin aday listelerinde yer aldı
Dicle’nin avukatlarının ilgili mahkemeden Adli Sicil Kanunu’nun 13/A maddesi uyarınca aldığı kararı da ibraz etmesi üzerine, YSK, Dicle’nin isminin 29 Nisan 2011’de Resmi Gazete’de yayımlanan milletvekili kesin aday listesinde yer almasına onay verdi.
11 MAYIS
Başsavcılık da itirazı reddetti
YSK kararında Yargıtay Başsavcılığı’nın Dicle’nin avukatlarının verdiği karar düzeltme talebinini 11 Mayıs 2011’de reddederek ilgililere tebliğe gönderdiği bildirildi.
9 HAZİRAN
YSK son kararı basından öğrendi
YSK, Dicle’nin mazbatasının iptali kararına gerekçe olarak Anayasa’nın milletvekili olma hakkını düzenleyen 76. maddesine atıf yapıldı. 9 Haziran 2011’de basında, Dicle’nin mahkumiyet kararının Yargıtay’ca onanarak kesinleştiği yolunda haberler yayınlandığı belirtilen kararda, aynı tarihte Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı İnfaz Bürosunun belgeleri gönderdiği belirtilerek bu belgeler ışığında kararın alındığını açıkladı.
YSK’nın örnek gösterdiği 3 isim
YSK’nın Hatip Dicle’nin milletvekilliğinini düşürülmesi kararında daha önce benzer nedenlerle verilmiş üç iptal kararına da yer verildi. Hatip Dicle’nin vekilliğini seçilme yeterliliğine ilişkin tam kanunsuzluk hali nedeniyle, 298 sayılı Kanun’un 130/4 ve 2839 sayılı Kanunu’nun 39/4. maddeleri uyarınca iptal eden YSK bu gerekçeyle daha önce SHP’den vekil seçilen Fehmi Işıklar, RP ve FP’de milletvikili seçilen Merve Kavakçı ile Ahmet karavar’ın da vekilliğini iptal etmişti.
AHMET KARAVAR ÖRNEĞİ
Suçu memura silahla direnmeydi
YSK, iptal kararına örnek olarak Fehmi Işıklar, Ahmet Karavar ve Merve Kavakçı kararlarını gösterdi. Kurulun Dicle’nin milletvekilliği kararının iptali gerekçesinde verdiği örnekler arasında yer alan Ahmet karavar 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan genel seçimlerde RP’den Şanlıurfa milletvekili seçilmişti. Ancak Yüksek Seçim Kurulu daha sonra yaptığı değerlendirmelerde Ahmet Karavar’ın “memura silahlı direnme” suçundan aldığı toplam 1 yıl 4 ay hapis cezası üzerine vekilliğinin düştüğünü açıklamıştı.
FEHMİ IŞIKLAR ÖRNEĞİ
DİSK davasından vekilliği kaybetti
YSK’nın Hatip Dicle için verdiği milletvekili seçildiğine dair düzenlenen mazbatanın iptali kararına ilk emsal ise Kasım 1987 seçimlerinde yaşanmıştı. Kurul, bu tarihte yapılan genel seçimlerde SHP’den Bursa Milletvekili olarak seçilen Fehmi Işıklar’n milletvekilliği geçmişte DİSK davasından aldığı mahkumiyeti nedeniyle 1988’de vekilliğinin düşürüldüğüne yer verdi. Kurul gerekçesinde konuyla ilgili olarak seçimden yaklaşık bir yıl sonra gelen bir ihbar üzerine karar aldıklarının da altını çizdi.
MERVE KAVAKÇI ÖRNEĞİ
Başörtüsü rejim krizine dönmüştü
YSK, iptal kararına örnek olarak Merve Kavakçı kararlarını da gösterdi. Kurul, 18 Nisan 1999 genel seçimlerinde milletvekili seçilen ve başörtüsü ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girdiği için protestolarla kaşılaşan Merve Kavakçı’ya da gerekçesinde değindi. Kurul, Kavakçı’nın çifte vatandaş olduğu için seçildikten sonra iptal ettiklerini belirtti. Aynı dönemde dövizli askerlik belgelerinde usulsüzlük yaptığı gerekçesiyle Bahattin Şeker’in de vekilliğinin düşürüldüğü kaydedildi.