Yurtdışı piyasalar sorun üretmede hayli başarılı bir performans sergiliyor. Son olarak "Kurtarıldı, kurtarılacak" beklentileri ile uzun süredir bitkisel hayat ayakta durmaya çalışan General Motors ve Chrysler dünya borsalarını altüst etti. Obama'nın iki otomobil devini kastederek "İflas etmeleri belki de daha iyi olacak" açıklamasının ardından başta Avrupa ve ABD borsaları olmak üzere tüm dünya endekslerinde sert düşüşler görüldü. Önceki gün ABD'den gelen habere göre ABD'de Başkan Obama'nın otomotiv şirketlerinin yeniden yapılandırma planlarını yeterli bulmaması üzerine otomotiv sektörüne yönelik endişeler artmış durumda; GM'e yeni plan için 60 gün süre verildi. Chrysler ise Fiat ile global ittifak konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı.
Yurtiçinde de bu seyre paralel bir performans var. Dünya borsalarında sert satışların olduğu önceki gün, İstanbul Borsası'nın kaybı yüzde 2,15 seviyelerinde gerçekleşti. Seçimlerin geride kalmış olması, IMF anlaşması ile ilgili yumuşak ve ılımlı bir anlaşmanın imzalanacağı, ABD'deki otomotivcilerin eninde sonunda kurtarılacağı beklentileri borsa, döviz ve faiz piyasasında yeni dönem hareketlerin yaşanmasına yol açacak gibi görünüyor.
BÜYÜKLER TRİBÜNDEN İNDİ Mİ?
Endeksle ilgili beklentiler bu şekilde netleşirken, uzun süredir yatay ve kaygan bir zeminde hareket eden İstanbul Borsası'nda mart ayı başından bu yana hisse bazlı bir takım hareketler ise dikkat çekici boyuta ulaştı. Küçük ve sığ hisselerdeki sert yükselişler, uzun süredir ortalarda görünmeyen yerli büyük oyuncuların yani spekülatörlerin, yeniden borsaya döndüğü şeklinde yorumlandı. Spekülasyonun borsalar açısından faydalı olduğu, zararlı ve kanunen yasak olanın manipülasyon olduğunu söyleyen uzmanlar, "Spekülatör diye adlandırılan büyük oyuncular eğer yeniden piyasaya döndülerse bu iyi haber. Çünkü spekülatörsüz borsa olmaz. Borsanın kendisi zaten spekülasyondur" yorumunda bulunuyorlar.
Viking yüzde 120 prim yaptı
Yaşar Grubu hisselerinden Viking Kağıtçılık, 1 Mart tarihinden dünkü kapanışa kadarki sürede yüzde 120'lik bir yükseliş gerçekleştirdi. Hatırlanacağı gibi Viking, kısa süre önce bedelli sermaye artırımı yaparak, borsadaki ortaklarından para toplamaya çalışmış, fakat çok az yatırımcı bu artırıma katılmıştı. Başkent Menkul Değerler Müşteri Temsilcisi Veli Cengiz, hisselerdeki yükselişin spekülatif olduğunu düşünüyor. Cengiz, "Şirket bedelli sermaye artırdı. Fakat buna kimse katılmadı. Şirketin içine para konması gerekiyor fakat ortada para yok" diyerek yükselişin mantıklı bir gerekçesini bulmakta zorlandığını ifade ediyor.
Deniz'de yeni bir yükseliş
Dikkat çeken bir diğer hareket ise Denizbank hisselerinde yaşandı. Geçtiğimiz temmuz ayında 6 günde yüzde 101 yükselen Denizbank hisseleri, SPK'nın jet cezası ile bu yükselişe noktayı koymuştu. Hisseler dün ve önceki gün olmak üzere iki günde 6,38 liradan 9,34 liraya kadar süren bir yükselişle yüzde 50'nin üzerinde bir getiriye imza attı. Yaşanan bu yükselişi temmuz ayındaki sert çıkışla karşılaştıran Ak Yatırım Banka Analisti Hakan Aygün, bu hareketle ilgili şu yorumda bulunuyor; "Spekülatif bir yükseliş var. Halka açıklık oranı çok düşük. Küçük yatırımcıları ilgilendirmeyen bir hisse. Küçük yatırımcı istese de bu hisseyi alamıyor çünkü piyasada çok az hisse senedi var. Hisse birileri arasında el değiştiriyor olabilir."
DYO Boya'da temenni hareketi
Yaşar Grubu şirketlerinden DYO Boya hisselerindeki hareketler de dikkat çekiyor. Hisseler sadece iki gün içinde 0,22 liradan 0,33 liraya kadar çıkarak yüzde 50'lik bir getiriye imza attı. Yükselişe Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Feyhan Yaşar'ın "yabancı ortaklık temennisi(!)" gerekçe gösteriliyor. Yabancı ortaklık açıklamaları 2007'den bu yana hisse hareketleri üzerinde önemli etkilere sahip. İlk olarak 2007'nin ekim ayında yabancı bir şirketle yüzde 50-50 ortaklık için görüşüldüğü açıklandı. 2008'in nisanında ise görüşmelere ara verildiği duyuruldu. Ardından Ağustos ayında yabancı ortak arayışı yeniden gündeme getirildi. Son olarak geçen hafta Feyhan Yaşar'ın yabancı arayışının tekrar gündeme gelebileceği açıklaması sonrasında hisseler hareketlendi. Konuyla ilgili İMKB açıklama istedi. Şirket tarafından yapılan açıklamada şu bilgiye yer verildi: "Yönetim Kurulu Başkanımız'ın açıklamaları şirketimizin vizyonunu ve stratejisini ifade etmektedir."