ANKARA (AA) - GÖKSEL YILDIRIM - Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen özgün platformlara yerli çözümler güç katıyor.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, 1989 yılında makine mühendisi, elektrik mühendisi ve işletme mezunu 3 ortak tarafından kurulan FEMSAN, geçen sürede hava, deniz ve kara platformlarının hareketli yüzeyleri ve elektrik motorlarına yönelik, alt sistem seviyesinden bileşen seviyesine kadar çözümler geliştiren bir teknoloji merkezine dönüştü.
İlk imalatları 5 işçi ile 100 metrekare alanda 2 motor tipinde gerçekleştiren şirket, bugün 100'ün üzerinde mühendis olmak üzere toplamda 300'ye yakın personel ile 5 bin 500 metrekare alanda 100 farklı motor tipi üretiyor.
FEMSAN tarafından ortaya konulan çözümler, son dönemde adından sıklıkla söz edilen Türk savunma sanayisi ürünlerinde kritik görevler üstleniyor. Sayıları ve kabiliyetleri artan bu çözümler sayesinde platformların yerlilik oranı artıyor, dışa bağımlılık azalıyor.
FEMSAN'ın yürüttüğü yerlileştirme projesi ile savunma sanayisinde kule olarak bilinen ve genellikle zırhlı araçların üzerine monte edilen uzaktan komutalı silah sitemlerinin yan ve yükseliş eksenlerinin eyleyicileri yurt içinden temin edilebilir hale geldi. Bu alanda dışa bağımlılık ortadan kalkarken, söz konusu ürünler başta ASELSAN'ın SARP sistemi olmak üzere bir dizi kulede kullanılmaya başlandı.
Türkiye'de üretilen mühimmatların hedefi bulmasını sağlayan güdüm kitlerinin içerisinde kullanılan ve oluksuz motor olarak bilinen elektrik motorları da tamamen özgün tasarımla geliştirildi ve kalifiye edildi. Bu sayede SİHA platformlarından atılan mühimmatlarda dışa bağımlılık ortadan kalktı. Bu motorlar Roketsan'ın MAM-L mühimmatında ve ASELSAN'ın Hassas Güdüm Kiti'nde görev yapıyor.
Roketsan tarafından yürütülen AKYA Milli Torpido projesinde FEMSAN, itki sistemlerinin sorumluluğunu üstleniyor. Proje kapsamında Türkiye'de ilk defa 7 fazlı elektrik motoru ve kontrolcüsü tamamen Türk mühendisleri ile tasarlandı ve üretildi. Bu teknolojik sıçrama sayesinde yenilikçi pek çok savunma sistemi Türkiye'de gerçekleştirilebilir hale geldi. Bu projede kazanılan bilgi birikimi ile hafif sınıf torpido tahrik sistemlerinin geliştirme süreci FEMSAN tarafından yürütülüyor.
İHA üreticilerinin ihtiyaç duyduğu ve aracın enerjisini sağlayan alternatörler FEMSAN tarafından üretilerek hizmete sunuluyor.
Görüş sistemleri ile radar ve anten platformlarının dönüş ve yönlenme hareketlerini sağlayan elektrik motorları yine FEMSAN tarafından yerlileştirildi. Çerçevesiz veya gövdesiz olarak bilinen bu motorlar yüksek hassasiyetleri sayesinde kullanıldıkları sistemlerde kritik rol oynuyor.
- ATAK-2 ve HÜRJET için yerlileştirmeye devam
ATAK-2 ve HÜRJET platformlarında kullanılan tedariki kritik regüleli ve regülesiz tiplerde elektrik güç dönüştürücüleri geliştirme ve yerlileştirme çalışmaları devam ediyor.
ANKA ve stratejik insansız hava araçları uçuş kumanda kontrollerinde kullanılacak ve tedariki kritik olan SERVO Motor Geliştirilmesi Projesinde, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı ana yüklenicisi olarak görev alan FEMSAN, projeyi başarıyla tamamlayarak kritik teknolojilerde yurt dışına bağımlılığı kaldırdı.
GÖKBEY platformunda burun iniş takımı teker merkezleme kilit eyleyicisi de geliştirilip kalifiye edildi.
- Sırada uzay var
Uydu fırlatma sistemlerinde kullanılacak olan yüksek güç yoğunluklu elektromekanik eyleyici geliştirme ve üretim faaliyetleri ise devam ediyor.
Bu proje kapsamında FEMSAN'ın imkan ve kabiliyetleri ile üretilen elektrik motorları Türkiye'nin uzay semalarındaki gücünün göstergesi olacak.