Cezayir’in bağımsızlığı için hazırlanan kitapçıkta Fransız askerlerinin yaptığı katliamları anlatan Fransız tarihçi kendi Kültür Bakanlığı tarafından sansür edildi. Bakanlık, “Bu konuya objektif bakamayız” diyerek katliamı hasıraltı etmeye çalıştı. İngiliz The Times gazetesi Fransa’ya çağrıda bulundu: Artık geçmişinle yüzleş!
Le Monde gazetesinde yer alan habere göre, Fransız Kültür Bakanlığı, Cezayir’in Fransa’dan bağımsızlığını kazanmasının 50’nci yılı dolayısıyla Fransa ile Cezayir arasındaki ilişkileri yumuşatmak amacıyla bir kitapçık hazırlayarak Cezayirliler’in bağımsızlık mücadelesini Fransa Kültür Bakanlığı imzasıyla yayımlamak istedi. Bu amaçla ülkede Cezayir Savaşı’nı en iyi bilen tarihçi olarak tanınan Touluse Üniversitesi Profesörü Guy Perville ile anlaşıldı. Perville’e devlet arşivleri de açıldı ve rahatça araştırma yapması sağlandı.
Yüzde 80’ini attılar
Fransız tarihçi sonunda makalesini Fransız Kültür Bakanlığı’nın önüne koyduğunda, bakanlık yetkilileri tam bir şok geçirdi. Perville, kitapta Fransız askerleri tarafından Cezayir’de işlenen savaş suçlarını, tecavüzleri, katliamları tek tek anlatıyordu. Hemen ‘derin Fransa’ harekete geçti. Bir sansür heyeti oluşturuldu ve Perville’in kaleme aldığı kitabın yüzde 80’i kurul onayına takıldığı için kitapçıktan çıkarıldı. Geriye tam bir Fransız kahramanlık hikayesi kalmıştı. Kitabının sansürlendiğini öğrenen Fransız tarihçi çılgına döndü. Kişisel internet sitesinde kendisine uygulanan sansürü dile getirdi. Yazısında düşmanlığı sona erdirmeye yönelik bir anlaşmayla başlayan bağımsızlaşma sürecinin nasıl Fransız askerleri tarafından organize edilen cinayet, adam kaçırma ve terör saldırılarıyla son bulduğuna ilişkin objektif bir değerlendirme yaptığını, ancak bunların sansürlenerek makalesinin bir zafer yazısına dönüştürüldüğünü söyledi.
Gülünç savunma
Eleştiri bombardımanı altında kalan Kültür Bakanlığı adına savunmayı Fransa Ulusal Arşiv Dairesi Başkanı Herve Lemoine yaptı. Metni sansürlemek zorunda kaldıklarını çünkü Cezayir savaşının Fransa için tamamen tarafsız bir gözle bakılamayacak kadar hassas bir mesele olmaya devam ettiğini söyledi. Bu gülünç savunma karşısında en anlamlı eleştiriyi ise İngiliz The Times gazetesi yaptı. Gazete, “Fransa, kanlı sömürgecilik geçmişini saklamaya çalışıyor. Bununla yüzleşmesi şart. Sansürcülük çözüm değil” diyerek Fransa hükümetinin tavrını eleştirdi.
Fransa 1.5 milyon Cezayirli’yi öldürdü
CEZAYİR’in bağımsızlık için mücadele ettiği 1954 ile 1961 arasındaki süreci hazırlayan olaylar Setif’te patlak vermişti. 8 Mayıs 1945’te, Fransızlar’ın kontrolündeki Setif’te, Fransız polisi sivil halka ateş açtı. Bu olayın ardından yaşanan çatışmada 1000 ile 6 bin arasında Cezayirli öldürüldü. Cezayir’in lideri Abdülaziz Bouteflika, yaptığı “Setif’te, savaş yıllarında yaşanacak soykırımın temelleri atıldı. Setif, Cezayir’in Oradur’udur” açıklaması Fransa ile diplomatik krize sebep olmuştu. Oradur, Naziler’in kamplar kurup 600 insanı öldürdüğü Fransız kasabası olarak tarihe geçer. Belgelere göre 54 ile 61 arasında 350 bin ile 1.5 milyon Cezayirli hayatını kaybetti. Fransızlara göre öldürülen Cezayirli sivillerin sayısı 350 bindi. Bouteflika’nın açıklamasına dönemin Cumhurbaşkanı Jacques Chirac “Tarihi siyasetçilere değil, tarihçilere bırakmak daha doğru” demişti.
Ermeniler bebeklere ‘Sarkozy’ ismini veriyor...
Fransız senatosunda kabul edilen Ermeni soykırımı inkarını suç sayan yasayı büyük bir coşkuyla karşılayan Ermeniler, yeni doğan çocuklarına bu yasanın arkasındaki isim olan Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin ismini vermeye başladı. AFP ajansına konuşan Alvard Manukyan, “Torunuma benim adımı vereceklerdi ama ben Sarkozy Avetisyan olmasını istedim. Umarım büyüyünce ismi gibi cesur olur” dedi.,
314 YIL
Osmanlı Devleti’nin yönetimi altına 1516’da giren bölge, 1830’da Fransa saldırısına uğradı. Uzun ve kanlı geçen çatışmalarda büyük zayiat verildi. Cezayir halkının üçte biri 1830 ile 1872 yılları arasında hayatını kaybetti. Bu dönemde yaklaşık 50 bin Fransız Cezayir’e yerleşti. 1961 yılında yapılan referandumla özerkliğini ilan eden Cezayir, 1962’de Fransa’dan bağımsızlığını elde etti.