Bursa'da, üniversiteli öğrencilerini vana, vida, sayaç, boru ve tel gibi materyalleri sıcak silikon ve kaynak yöntemiyle birleştirerek, konu olarak bir elektrik santralini işlediği "Sanata Dönüşüm/Vardiya 19" sergisi açıldı.
Enerji Müzesi'ne dönüştürülen, Bursa'nın bazı bölgelerine 1973'e kadar elektrik sağlayan "Merinos Elektrik Santrali"nde, "Enerji Verimliliği Haftası" kapsamında düzenlenen sergide, Uludağ Üniversitesi (UÜ) Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim-İş Eğitimi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda, farklı sınıf düzeylerinde öğrenim gören 16 öğrenci ve aynı bölümde görevli 3 öğretim görevlisi tarafından hazırlanan eserler, beğeniye sunuldu.
Serginin proje yürütücüsü Berna Coşkun Onan, açılış töreninde yaptığı konuşmada, öğrencilerin ruhuyla, müzedeki tüm verilerin bir sanat ürününe dönüşmesi amacıyla böyle bir sergi hazırladıklarını söyledi.
Sergi için günlerce düşündüklerini, çalıştıklarını anlatan Onan, şöyle konuştu:
"Binlerce kişinin çalıştığı bu fabrikada geçen hayatlar, üretimi destekleyen birçok olgular var. Bunları anlamaya, bu duyguları öğrencilere nasıl geçireceğimizi planlamaya çalıştık. Aslında burada sanattan yola çıktık. Sanatın duygu ve düşünceye yoğunlaşması ve bu yoğunlaşmanın objeye dönüşmesinden yola çıktık. Kömürün suya, sudan buhara ve buhar basıncının elektriğe dönüştüğünü biliyoruz bu santralde. Serginin adı da bu dönüşümden yola çıkarak, ortaya çıktı. Öğrencilerle müzeye geldik ve 2 gün geçirdik. İnsanların burada nasıl çalıştığını, neler yaşadığını anlamaya çalıştık. Santral çalışanlarını da davet ettik. Onlar bize burada yaşadıklarını anlattı. Bir sohbet ortamı oluştu. Burasının müze olmadan önceki ruhunu anlamaya çalıştık."
Onan, müzeyi duyguları da katarak, birer objeyle temsil etmeyi hedeflediklerini belirterek, "Öğrencilere santralle ilgili objeler verdik. Aslında biz sanatın bilinen geleneksel yapısının da dışına çıktık. Vanalar, vidalar, borular, teller, eldivenler, kasketler kullandık. Burada olabilecek her türlü ürünle fabrikadaki süreci yapılandırmaya çalıştık. Düşündük, konuştuk, tartıştık ve objeleri bir araya getirdik." dedi.
- "Sanatla ilgisi olmayan nesnelerin sanata dönüş yolculuğu"
Serginin proje yürütücüsü Tuğba Gürkan Şenyavaş da aslında serginin bir metal yığını olmadığını, duygular ve anılardan oluştuğunu söyledi.
Şenyavaş, "Burada yaşanmışlıklar, geçmişin kokusu, geleceğin endişesi ve bir deneyim var. Burada, 19 kişinin öğrendiklerini sanata dönüştürdüğü, yoğun geçen bir vardiyanın sonuç ürünü var. Buranın köklü tarihi, bizim ilham kaynağımız oldu." ifadelerini kullandı.
Santralin eski çalışanları Vedat Kafadar, Tahir ve Nevzat Adıman ile Muzaffer Özdemir'in anlattıklarına bazen güldüklerini, bazen de üzüldüklerini dile getiren Şenyavaş, şunları kaydetti:
"Müzenin dokusunda bulunan nesnelerden yola çıkarak, seçtiğimiz malzemeleri 6 farklı kavram çerçevesinde, birer sanat ürününe dönüştürmeye çalıştık. 'Bağlar' kavramıyla burada çalışanların birbiriyle olan ailevi bağlarını, aralarındaki sıkı dostluk ilişkilerini ve buraya duydukları bağlılıkları anlattık. 'Yaşam' kavramıyla çalışanların her türlü ihtiyaçlarını karşılayabildikleri yer olan Merinos'ta geçen tüm hayatı anlattık. 'Rutin' kavramı, sabah-akşam aynı işlerin yapıldığı aynı günlere değindik. 'Ortam' kavramıyla, çok gürültülü, sıcak, yoğun, gri ve boğucu bir ortamı ifade ettik. 'Üretim' kavramı, bir fabrikaya elektrik üreten santralin olmazsa olmazıydı ve biz de bunu anlatmayı amaçladık. 'Çarpıcı Olaylar' temasıyla da zor ve tehlikeli çalışma koşulları içinde zaman zaman rutini bozan bazen üzücü, korkutucu bazen de komik olaylara vurgu yaptık."
"Aslında burada sanatla hiç ilgisi olmayan nesnelerin birleşerek, bir sanat nesnesine dönüşme yolculuğu var." diyen Şenyavaş, serginin 4-5 aylık bir çalışma sürecinin ürünü olduğunu da sözlerine ekledi.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Şükrü Köse, serginin proje yürütücüleri Onan, Şenyavaş ve Müge Gültekin'e teşekkür belgesi verdi.