BRÜKSEL (AA) - NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan arasında Doğu Akdeniz'deki olayları ve kazaları önlemek için kurulan ayrıştırma usulleri mekanizmasının çalıştığını ve bunu güçlendirmek istediklerini bildirdi.
Stoltenberg, video konferans yöntemiyle yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ilk günkü oturumun ardından basın toplantısı düzenledi.
Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, Doğu Akdeniz'deki durumun da gündeme geldiğini belirten Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan arasında istenmeyen olaylar ve kazaların önlenmesi amacıyla ayrıştırma usulleri mekanizmasının kurulduğunu, bir iletişim hattı oluşturulduğunu ve bazı tatbikatların karşılıklı iptal edildiğini hatırlattı.
Stoltenberg, "Bütün bunlar oturup konuştuğumuzda gerilimi düşürmek için güven artırıcı önlemler oluşturabileceğimizi gösteriyor. Mekanizma kuruldu, çalışıyor. Karşılıklı bilgi değişimi var, iletişim kanalları açık. NATO'daki mekanizmayı daha da güçlendirmek için hazır olduğumu her iki bakana da bugün söyledim. Bunu yapabiliriz çünkü burada, NATO'da her gün bir araya geliyoruz." diye konuştu.
Türkiye ile Yunanistan arasında 1980 ve 1990'lı yıllarda yaşanan olumsuzluklardan ders alınabileceğini vurgulayan Stoltenberg, o zaman da benzer bir mekanizmayla karşılıklı bazı tatbikatların iptal edildiğini ve tatbikatların yapılacağı bölgelerin coğrafi sınırlamalarla belirlendiğini söyledi.
Stoltenberg, "Bugün bunu kopyalayalım demiyorum ama onlarca yıl önce yaptıklarımız bugün de geçerli olur mu diye bakabiliriz. Bunun için aynı zamanda siyasi irade gerekiyor. NATO gerilimi düşürmek için yardım etmeye hazırdır." ifadesini kullandı.
İki ülke arasında NATO'da teknik görüşmeler yapıldığını hatırlatan Stoltenberg, mekanizmanın nasıl daha güçlendirileceği konusunda, "İptal edilen tatbikat sayısını artırabiliriz. Olası coğrafi sınırlamalar belirlenebilir. Farklı olasılıklar var. Ama bütün bunlar siyasi irade gerektiriyor." dedi.
Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan arasındaki esas sorunların çözümü konusunda Almanya öncülüğündeki girişimleri desteklediklerini, NATO'da kurulan mekanizmanın bu tür girişimlere yardımcı olabileceğini aktardı.
- Afganistan ve Rusya
Bakanlar toplantısı hakkında bilgi veren Stoltenberg, Afganistan konusunun ele alındığını, NATO'nun Afganistan'a desteğinin devam edeceğini, bu ülkede kalıp kalmama konusunun gelecek şubattaki Savunma Bakanları Toplantısında kararlaştırılacağını söyledi.
Stoltenberg, Rusya'nın da toplantıda konuşulduğunu, bu ülkenin uluslararası anlaşmaları ihlal ettiğini dile getirdi. Bakanların nükleer silahlara sınırlama getirilmesine ve daha kapsamlı bir silah kontrol rejimi geliştirilmesine destek verdiğini belirten Stoltenberg, ABD ile Rusya arasındaki nükleer silahlarla ilgili anlaşma hakkında müzakereler olmasından memnuniyet duyduklarını vurguladı.
- "AB, transatlantik birliğinin yerini alamaz"
Stoltenberg, NATO'nun daha da güçlendirilmesi için neler yapılabileceğine odaklandıklarını ve bunun için bir grup uzmanın hazırladığı raporun tamamlanarak sunulduğunu bildirdi.
Raporun NATO'nun askeri ve siyasi olarak başarılı bir ittifak olduğunu vurguladığını aktaran Stoltenberg, müttefiklerin, sivil toplum, özel sektörle istişarelere devam ederek NATO üyesi ülkelerin liderlerine gelecek yıl yapılacak zirve toplantısında sunmak üzere bazı öneriler hazırlayacağını ifade etti.
Stoltenberg, "Amacımız NATO'yu askeri anlamda güçlü bir ittifak olarak devam ettirmek, siyasi olarak daha birleşmiş bir hale getirmek ve daha küresel bir yaklaşım sergilemek." dedi.
Transatlantik ilişkiler ve AB'nin savunmada özerk olma isteği hakkındaki bir soru üzerine Stoltenberg şunları söyledi:
"AB'nin daha fazla savunma yatırımı yapmasından memnuniyet duyarız çünkü bu Avrupa'yı da NATO'yu da güçlendirir. Ama Kuzey Amerika ile Avrupa arasındaki transatlantik bağını zayıflatacak her türlü teşebbüs sadece NATO'yu değil Avrupa'yı da zayıflatır. Avrupa Birliği, transatlantik birliğinin yerini alamaz. Avrupa'yı Kuzey Amerika'dan uzaklaştıracak girişimler Avrupa'yı böler."