Akşam'ın haberine göre 29 Mart seçimlerini bilen A&G Araştırma Şirketi'nin son kamuoyu yoklamasından çarpıcı sonuçlar çıktı. Vatandaşın yarıya yakını açılımı destekliyor, Yüzde 48,4'ü 'Hayır' diyor. Buna karşılık yüzde 60,9'luk çoğunluk muhalefetle uzlaşma istiyor.
Kürt açılımına halkın yaklaşımı ilk kez geniş kapsamlı bir araştırmayla ortaya konuldu. 29 Mart yerel seçimlerinin sonuçlarını bilen araştırma şirketi A&G'nin AKŞAM için yaptığı çalışma, Kürt açılımına ilişkin vatandaşın bakışını gözler önüne serdi.
Adana, Ankara, Bursa, Diyarbakır, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Malatya, Manisa, ve Trabzon'da 1.260 denekle yüz yüze görüşerek yaptığı ankette halkın yüzde 45,6'sının açılıma 'Evet' dediğini ortaya koydu. 'Hayır' diyenlerin oranı yüzde 48,4'ü buldu.
Araştırmanın en çarpıcı boyutu ise 'evet' diyenlerin de partiler arası mutabakatın sağlanmasını talep etmesi. Mutabakat sağlanmalı diyenlerin oranı yüzde 60.9'a ulaştı.
Liderler arasında gerilimin açılıma desteği önemli oranda gerilettiği görüldü. Şirketin 6-7 Haziran'da açılım konusundaki araştırmasında halkın yüzde 69.3 olan desteği 22-23 Ağustos'ta yüzde 45.6'ya düştü.
A&G anketörlerinin 'Bugün referandum olsa Kürt açılımı konusunda seçmen ne yönde oy kullanır?' sorusuna AKP'lilerin yüzde 67,4'ü CHP'lilerin yüzde 33,5,'i, MHP'lilerin yüzde 12, 3'ü, DTP'lilerin yüzde 82,6'sı 'Evet' cevabını verdi.
ARAŞTIRMANIN KÜNYESİ
Dev araştırma 22 - 23 Ağustos günleri Türkiye'nin 7 bölgesinde, 11 ilde yapıldı.
Araştırma 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 548'i kadın toplam 1.260 denekle, yüz yüze görüşme metoduyla gerçekleşti.
Örneklemin seçilmesinde çok aşamalı - tabakalı - tesadüfi yöntem, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir.
Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde % 2,7'dir.
Çalışmanın yürütüldüğü 11 il: Adana, Ankara, Bursa,Diyarbakır, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Malatya, Manisa ve Trabzon.
ANALARDAN ÇOK BABALAR DESTEKLEDİ
Başbakan Erdoğan'ın 'Anaların gözyaşlarının dinmesi için' diye sunduğu Kürt açılımına ilginç bir şekilde erkeklerin desteği daha fazla oldu. Erkeklerin yüzde 40.5'i açılıma destek verirken bu oran kadınlarda yüzde 38.2'de kaldı.
AÇILIMA EN FAZLA 'EVET' CEVABI ORTA YAŞ GRUBUNDAN
A&G'nin araştırmasında açılıma destek verenlerin yaş gruplarını da ortaya koydu.
Buna göre 28 - 43 yaş grubu seçmenlerin açılıma genel ortalamanın üzerinde 'evet' cevabı verdi. 18-27 yaş arası yüzde 45,5 'evet' derken, 28-43 yaş arası seçmenlerin yüzde 49,7'si 'evet' dedi.
EĞİTİM SEVİYESİ DÜŞTÜKÇE DESTEK ORANI ARTIŞ GÖSTERDİ
Eğitim seviyesi düştükçe 'evet' cevapları yükselirken, genel ortalamanın da üzerine çıktı. İlkokul mezunlarının yüzde 49,4'ü açılıma 'evet' derken yüzde 44,6'sı 'hayır' dedi. Ortaokul-lise düzeyinde ise yüzde 44'4 'evet' derken, 48,9 'hayır' cevabını verdi.
Üniversite mezunlarının yüzde 44.0'ı açılıma olumlu yaklaşarak 'evet' dedi. Üniversite mezunlarının yüzde 51.8'inin ise açılıma 'hayır' demesi dikkat çeken bulgulardan biriydi. İlkokul düzeyinde 'fikrim yok' diyenler 6,0, ortaokul- lise 6,8, üniversite mezunlarında ise bu oran 4,1.
DİYARBAKIR'DAN TAM DESTEK TRABZON'DAN HAYIR
İl il yapılan araştırmada birbirinden ilginç sonuçlar ortaya çıktı. 'Kürt açılımına destek veriyor musunuz?' sorusuna Diyarbakır'da yaşayan seçmenlerin yüzde 86,7'si 'evet' derken, Trabzon ve Manisa'da bu oran yüzde 33'lere geriledi. Ankara, İzmir ve Bursa'da yüzde 38,5, Adana Mersin'de yüzde 44,0, Kayseri ve Malatya'da yüzde 42,8, İstanbul'da ise yüzde 46,8 'evet' dedi.
AZALACAĞINI SÖYLEMİŞTİM
ADİL Gür, dev anketin sonuçlarını yorumladı. Gür şu değerlendirmeyi yaptı: 'Özkan Bey'le AKŞAM Gazetesi için yaptığımız röportajda sürecin yanlış işlediğini, liderler arasındaki gerilimin seçmene de yansıyacağını, objektif bir tartışma ortamının kalmadığını, bu nedenle açılıma desteğin hızla azalacağını söylemiştim. 11 ilde cumartesi pazar günleri AKŞAM Gazetesi için yaptığımız araştırma sonuçlarına baktığımda öngörülerimde yanılmadığımı gördüm. Seçmenin büyük çoğunluğu yine sorulara cevap verirken siyasi görüşünü aklının bir köşesinde saklı tutarak, oy verdiği veya vereceği partinin söylemi doğrultusunda cevap verme yolunu seçiyordu. Bu nedenledir ki haziran ayında Güneydoğu veya Kürt sorununun çözümü için silahlı mücadele dışında bazı adımlar atılması gerektiğini düşünen CHP ve MHP seçmeninin önemli bir bölümü karar değiştirmiş, açılıma karşı çıkmaya başlamıştır. (Haziran ayında MHP ve CHP seçmeninin % 70'inden fazlası evet demişti).
Geldiğimiz noktada mutabakatın ne kadar önemli olduğu araştırma sonuçlarında da görülmektedir. Türkiye'nin aş - iş ve yoksulluktan sonra en önemli gündem maddesi olan bu sorunun çözümü ve bu çözüme kamuoyu desteği için, liderler arasında bir mutabakat zorunlu hale gelmiştir. Tartışmalar ve kavgalar kimseye oy getirmemekte. Bizim halkımız 'Kavga seyretmeyi sever, ancak kavga edenleri sevmez.' Önümüzdeki seçimlerde Türkiye'nin sorunları ile ilgili çözüm önerileri olan, vitrini - vizyonu ve söylemiyle bu sorunları çözmeye ehil olduğu algısını yaratabilecek siyasi partiler başarılı olacaktır.
KÜRDÜM DİYEN HER DÖRT KİŞİDEN ÜÇÜ ONAYLADI
Araştırmada 'Annem babam Kürt' diyenlerin yüzde 78,1'i 'Babam Kürt' diyenlerin yüzde 55.6'sı, açılıma 'evet' derken, bu oran 'Ailemde hiç Kürt yok' diyenlerde yüzde 35,8'e düşüyor. İşte anketin sonuçları: Annem babam Kürt diyenlerin yüzde 78,1'i 'evet' dedi. Yüzde 14,4'ü aynı soruya 'hayır' cevabını verirken cevap yok ya da fikri yok diyenlerin oranı yüzde 7,5. Sadece babam Kürt diyenlerin yüzde 55,6'sı 'evet' derken, yüzde 33,3'ü 'hayır' dedi.
AİLEDE YOKSA 'HAYIR'
Yüzde 11,1 ise fikrim yok cevabını verdi. Ankette sadece annem Kürt diyenlerin yüzde 39,7'si 'evet', yüzde 53,7 'hayır', fikrim yok diyenlerin oranı ise 6,7. Kürt akrabam var diyenlerde 'evet' oranı 44,4, 'hayır' diyenler 54,6, fikrim yok diyenler ise 1,0. Ailemde hiç Kürt yok diyenlerden 35,8'i 'evet', 61,6'sı 'hayır', fikrim yok diyenlerin oranı ise 5,6.