Ülkemizde 20 binin üzerinde bulunan sigara içiciler artık 'yemekten hemen sonra yak bi cigara' muhabbeti yapamayacak. Hazır sigara içmek bu kadar zorlaşmışken, sigarayı bırakmak da bir o kadar kolaylaşabilecek gibi görünüyor. Ancak bu kez de sigara içenleri kilo alma korkusu başlıyor.
Özellikle sigara içen bayanlar bu korku sayesinde sigarayı bırakmaktan vazgeçiyor. Ancak tüm sigara içenlerin içi ferah olsun, uzmanlara göre her şeyin bir çaresi olduğu gibi bunun da bir çözüm yolu mevcut. Üstelik sigarayı bırakınca alacağınız birkaç kilo fazlalığın oluşturacağı sorunlar, sigara içmenizden kaynaklanan hastalıkların yanında 'devede kulak' kalıyor. Çünkü eskisine oranla daha az öksürüp aksıracak, daha az grip olacak, kanser, kalp-damar ve akciğer hastalıklarına yakalanma riskiniz iyice azalacak ve daha sağlıklı bir hayat sürebileceksiniz.
Araştırmalara göre erkeklerin yüzde 61'i, kadınların da yüzde 51'i sigarayı bıraktıktan sonra bir iki kilo alabiliyorlar. Sağlıklı Yaşam Uzmanı Prof. Dr. Osman Müftüoğlu'na göre bunun temel sebebi sigarada bulunan nikotinin metabolizmayı hızlandırıcı bir etkiye sahip olması. Sigarayı bırakan kişi aynı beslenme şekline devam etse de nikotinden mahrum kaldığı için metabolizma yavaşlıyor, alınan kaloriler zor yakılıyor ve de yağ birikimi kolaylaşıyor.
Diğer bir sebep de sigarayı bırakanlar ilk zamanlarda depresif eğilimler gösterebiliyor. Sigarayı bırakmanın oluşturduğu boşluk hissi yeme atakları ve tatlı krizleri ile doldurulmaya çalışılıyor. Sigarayı bırakmaya karar verdiniz ama kilo sorunu ile karşılaşmaktan ciddi anlamda korkuyorsanız bir diyetisyen veya sağlıklı beslenme uzmanından yardım alabilirsiniz. Ama öncesinde Uzman Diyetisyen Dilara Koçak'ın bu konudaki önerilerine kulak verin.
Sigarayı bırakırken kilo almamak için
* Nikotin alımı kesileceği için metabolik hızda azalma olabilir, buna engel olmak için düzenli bir egzersiz programına başlanarak tedbir alınabilir.
* Kan şekerinizde düzensizlik oluşabilir ve canınız tatlı isteyebilir. Bunu önlemek için şekersiz ciklet çiğneyebilir veya taze meyve sularını maden suyu ile karıştırarak içebilirsiniz.
* Kafeinli içeceklerden uzak durun, çünkü bu içecekler sigarayı hatırlatabilir, sinirlilik ve huzursuzluk hali oluşturabilir.
* Yemekten hemen sonra canınız sigara isterse dişinizi fırçalayıp, naneli şeker yiyebilirsiniz.
* Sigara bırakmanın oluşturduğu boşluk hissi sebebiyle avuç avuç çekirdek veya kuruyemiş gibi yağlı gıdalar kilo aldırır. Bunun yerine salatalık, domates ve meyve gibi daha sağlıklı atıştırmalıkları tercih edebilirsiniz.
Sigarayı nasıl bırakacağım?
Sigarayı bırakmak isteyen bir kişi bunun bir irade işi değil bir bağımlılık olduğunu kabul edip mutlaka uzman bir doktordan profesyonel yardım almalı. Ama onun da öncesinde sigara bırakmaya istekli, kararlı ve sabırlı olmalı. Sonrasında ülkemizde giderek yaygınlaşan sigarayı bırakma polikliniklerine başvurabilir. Birçok devlet, üniversite, vakıf ve özel hastanelerde bu klinikler mevcut. Uzun yıllar bu önemli konu üzerinde çalışan Toraks derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Zeynep Aytemur'a göre sigara bırakmak isteyenlere iki yöntem birden uygulanıyor.
Birincisi nikotini yerine koyma tedavisi, diğeri ise farmakoloji yani ilaç tedavisi. Nikotini yerine koymada kişi, sigara içememekten kaynaklanan zorlukları gidermeye yönelik dışarıdan nikotin destekli birtakım aparatlar kullanıyor.
Nikotin bantları, nikotin sakızları ve dilaltı tabletleri gibi. Aytemur'a göre bu aparatlar muhakkak bir hekim gözetiminde kullanılmalı. Çünkü hem yan etkileri bulunuyor, hem de kalp, şeker, hipertansiyon gibi hastalıkları olan kişilerde sakınca doğurabiliyor. 'Sigarayı bırakmak istiyorum' deyip eczanelerden kontrolsüz bir şekilde bu aparatları alan kişilerin çoğu başarısız olduğu gibi, bu tarz tedavilere karşı da toplumda bir güvensizlik oluşturabiliyor.
Bu tedaviye ilaçlarla da destek verilerek, hekim hastasını kontrolde tutuyor. Bu şekilde her yıl yüz kişiden 40'a yakını sigarayı bırakmayı başarıyor. Sigarayı bırakan bir kişi her zaman tekrar başlama eğilimi gösterebilir. Çünkü nikotin bağımlılığı kronik bir hastalıktır ve her zaman nüksetme olasılığı vardır. Dolayısıyla bırakan kişilerin çevresel uyarıcılara karşı dikkatli olması gerekir. Elektronik sigara, biorezenans, akupunktur, ışın tedavisi gibi alternatif sigara bırakma yöntemleri etkili olabilir ama bunlar tıbbi çalışmalarla desteklenmiş değil.