Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, vatandaşlara ramazan ayında açken, keyifsizken, yorgunken, iftara yakın saatlerde alışveriş merkezlerine gidilmemesini ve bozulabilecek gıdaların kontrollü satın alınmasını önerdiklerini söyledi. Kaya, insanların streslerini atmak için alışveriş merkezlerine gittiklerini belirterek, stresli bir ortamda yapılan alışverişin sağlıklı olamayacağını savundu.
Ramazan ayında tüketicilerin alışveriş yaparken daha dikkatli hareket etmeleri gerektiğine dikkati çeken Kaya, 'Vatandaş stresini yenmek için ve iftar saatlerine yakın, zamanı daha hızlı geçirmek için alışveriş merkezlerine gireyim diyor. Alışveriş merkezlerine stres atmak ve zaman öldürmek için gidilmesini özellikle ramazanda açken, keyfimizin asgari seviyeye düştüğü bir anda, gücümüzü tamamen kaybettiğimiz bir anda çok doğru bulmuyorum. Çünkü bu anlarda mantığımızla hareket edemiyoruz' dedi.
İnsanlar oruçluyken bilinçaltında bazı dürtülerin uyandığına işaret eden Kaya, şöyle devam etti:
'İftar sofrasına oturduğunda bütün gıdaları yiyebilecekmiş gibi hareket etmek insanın bilinç altında olan bir şey. Vatandaşa ramazanda açken, keyifsizken, yorgunken, iftara yakın saatlerde alışveriş merkezlerine gidilmemesini, gıda tüketiminin o şekilde yapılmamasını, bozulabilecek gıdaların kontrollü alınmasını öneriyoruz. Bunu kontrol edebilmek için bir liste dahilinde markete gidilmesini, belirli bir bütçenin ayrılmasını tavsiye ediyoruz. Limiti bol bir kredi kartıyla yorgunken ve açken alışveriş merkezine girersek israfımızın başladığı gün o gündür diyoruz. Öğleden önce alışverişe çıkılmalı. İftardan sonra alışverişe çıkılması bile tam doğru değil. Çünkü iftarın tam öncesi ve sonrası açlığın ve tokluğun olumsuz etkilerini yaşadığımız bir dönemdir. Dolayısıyla ne tam öncesi, ne tam sonrasında alışverişi tavsiye etmiyoruz. Biraz daha insanlık boyutuyla bakalım, bu şekilde bir tüketim yaparken Afrika'daki açlık görüntülerini aklımıza getirelim. Türkiye'deki aç insanları da düşünelim.'
Kaya, ramazan ayında ekmek ve pide israfının tavan yaptığını anlatarak, ülkedeki yüzde 16'lık günlük ekmek israfının Ramazan ayında yüzde 30 seviyesine yükseldiğini söyledi.
SAĞLIKLI ALIŞVERİŞ ÖNERİLERİ
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Eğitim Fakültesi Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Koç ise çağdaş toplum olmanın göstergesinin toplumu oluşturan bireylerin bilinçli tüketici olmalarına bağlı olduğunu söyledi.
Koç, bilinçli tüketici olabilmenin birçok özelliği bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:
'Aç karınla mutlaka alışveriş yapmamız gerekiyorsa alışverişe yalnız çıkınız. Yanınızdaki insanların aldıkları ya da onun yönlendirmeleri sizin gereksiz alışveriş yapmanıza neden olabilir. Aynı zamanda pazarları ve marketlerin sakin zamanlarında alışveriş yapın. Bu durum sizin daha objektif alışveriş yapmanıza katkı sağlayacaktır. Ramazan ayında sabah saatlerinde ya da iftardan sonra alışverişe çıkınız. Amaç, tok karınla alışverişe çıkmak ve bu sayede gereksiz alışveriş yapmamaktır. Sabah saatleri ya da iftardan sonra değil de gündüz alışverişe çıkmanız gerekiyorsa akşam mutlaka bir alışveriş listesi hazırlayın ve bu listenin dışında bir şey almamaya özen gösterin. Aç karınla yapılan alışveriş süresinin kısa olması da gereğinden fazla şeylerin alınmasını engelleyebilir. Deneyimlerinizden yararlanın. Bir önceki ramazanda yaptığınız alışverişleriniz bunların sonuçlarını düşünün. İftar anını değil, iftar sonrasını düşünerek alışveriş yapın. Bu sizin yapacağınız alışveriş davranışlarınızı kontrol etmenize ve seçimlerinizin daha mantıklı olmasına katkı sağlayacaktır.'
Aç karınla alışveriş yapmanın insanların ürünlerin son kullanma tarihlerini gözden kaçırmalarına neden olabileceğini ifade eden Koç, ramazan ayında da ürünlerin son kullanma tarihlerine bakılması gerektiğini anlattı.