BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın, “Devlet eliyle tiyatro olmaz, tiyatrolar özelleştirilecek” sözlerinin ardından gözler Devlet Tiyatrosu’na (DT) çevrildi. Son beş yılda 632 oyunla 23 bin 386 temsil yapan DT’yi, 6 milyon 685 bin 306 seyircinin izlediği açıklandı. 2012 bütçesi 120 milyon lira olan DT’nin yatırım bütçesinin ise 5.5 milyon lira olduğu kaydedildi.
21 şehirde 56 sahne
Başbakan Erdoğan’ın eleştirdiği DT’nin 21 şehirde 56 sahne ve 20 bin 808 koltuk kapasitesi ile hizmet veriyor. Son dört yılda 11 şehirde toplam 21 sahne açarak koltuk sayısını da arttırdı. DT, bu 11 şehirde 7 bin 169 koltuk kapasitesi ile oyunlarını sahneliyor. Oyunları izlemeye 2001-2002 sezonunda 1 milyon 14 bin 57 seyirci gelirken, 2010-2011 sezonunda bu rakam 1 milyon 722 bin 294 kişiye çıkarak yüzde 69.8 oranında bir artış oldu.
Vergiden muaf
Türkiye’de DT’nin hasılatları her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulurken, kurum bütçesi her yıl Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nın olumlu görüşü üzerine Yönetim Kurulu’nca hazırlanıyor. DT’nin gelirleri arasında temsillerden elde edilecek hasılat, tanıtıcı ve aydınlatıcı yayın gelirleri, il özel idareleri ile belediyelerce yapılacak bağışlarla festivallerden elde edilecek hasılat yer alıyor. DT’nin 2013 tahmini bütçesinin 144 milyon lira, 2014 tahmini bütçesinin ise 154 milyon olarak gerçekleşeceği öngörülüyor.
Özel tiyatrolara destek
Kültür ve Turizm Bakanlığı, son yıllarda özel tiyatrolara verdiği desteği de arttırdı. Özel tiyatrolar devletten 2002’de 850 bin lira destek alırken, bu rakam 2011’de 3.5 milyon lira oldu. Desteklenen özel tiyatro sayısı ise 2002’de 59 iken bu sayı, 2011’de 162’ye ulaştı. 2002’de Ankara ve İstanbul dışında 13 özel tiyatro desteklenirken, 2011’de 61 tiyatroya destek verildi.
Özelleştirme doğru olmaz
2012 bütçesinde kurumun personel giderlerine 81 milyon lira harcanacak. Uzmanlara göre özelleştirme olması için bir kurumun kâr amacıyla kurulmuş olması gerekiyor. Tiyatrolarla ilgili özelleştirme politikasının nasıl olacağının karmaşık olduğunu dile getiren uzmanlar, bunun zor bir olasılık olduğunu belirtiyor.
CHP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın, ancak üretim yapan kurumların özelleştirilebileceğini söyleyerek, “Buralar özelleştirilemez” dedi. Ayaydın, “Burası sosyal ve kültürel aktivitelerin yapıldığı yerler. Kâr amacı olmaz. Özelleştirseniz kim alır? Şehir tiyatroları devletin, kültür sanat faaliyetini gerçekleştirdiği yerlerdir” diye konuştu.
Sektördeki son 5 yıllık gelişme
DT’nin son beş yıldaki temsil sayısı ve izleyici rakamları ise şöyle:
2007-2008 sezonunda 4 bin 779 temsil gerçekleşti, 114 oyun sahnelendi ve 1 milyon 314 bin 839 kişi izledi.
2008-2009 sezonunda 5 bin 78 temsil gerçekleşti, 125 oyun sahnelendi ve 1 milyon 456 bin 885 kişi izledi.
2009-2010 sezonunda 5 bin 625 temsil gerçekleşti, 146 oyun sahnelendi ve 1 milyon 641 bin 229 kişi izledi.
2010-2011 sezonunda 5 bin 785 temsil gerçekleşti, 135 oyun sahnelendi ve 1 milyon 722 bin 294 kişi izledi.
Halen devam eden 2011-2012 sezonunda da 2 bin 119 temsil gerçekleşti, 112 oyun sahnelendi ve 550 bin 5 kişi izledi.
Bir seyirci için 120 TL harcanıyor
İSTANBUL Şehir Tiyatroları’na son 8 yıl içerisinde 4 bin 609 adet yeni koltuk eklendi. Bir seyircinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne maliyeti 120 TL’ye çıktı. Tiyatrolar en iyi bilet gelirine ulaştığı dönemde dahi giderlerin sadece yüzde 4’ünü karşılayabildi.
Şehir tiyatrolarında görevli personelin giderleri yıllık 48 milyon lirayı buldu. Tiyatrolardaki oyuncu sayısı ise 323’e ulaştı. Diğer görevlilerle birlikte toplam sayı 720’yi buluyor.
Kaynak: Umut ERDEM-Erdinç ÇELİKKAN / Hürriyet