Hükümet, 12 Haziran 2011 milletvekili seçimi öncesinde, hızlı, etkin ve ekonomik devlet teşkilatlanması ve yeniden yapılandırma için 6 aylık Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkarma yetkisi alıyor.
Başbakan Erdoğan’ın imzasıyla TBMM’ye sunulan tasarı, kamu hizmetlerinde bakanlıklar arasındaki dağılımın yeniden belirlenmesine bağlı olarak 20 kanun ve kanun hükmünde kararnamede değişiklik öngörüyor.
Tasarıyla hükümet; TSK başta olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlar, işçiler, sözleşmeli personel ile diğer kamu görevlilerinin atanma, nakil, görevlendirilme, seçilme, terfi, yükselme, görevden alınma ile emekliye sevkedilme usul ve esaslarını belirlemede yeni değişiklik ve düzenleme yapabilecek. Hükümet bu yetkiyi kullanırken şu ilkeleri gözetecek:
- Yürütülen hizmetin, özelliklerini de dikkate alacak şekilde çağdaş kamu yönetimi anlayışına uygun bir şekilde geliştirilmesi.
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen hizmetlerin, özelliğinden kaynaklanan zorunlu farklılıklar saklı kalmak kaydıyla, standardizasyon sağlanacak şekilde düzenlenmesi.
- Yönetim görevlerine atanmada ve bu görevlerde yükselmede kariyer ve liyakat esasları ile nitelikli personel istihdamının esas alınması.
Bu düzenleme yetkisinin, hükümete, TSK Personel Kanunu’nda değişikliğe giderek örneğin Balyoz Davası”nda yargılanmakta olan askerleri görevden alma veya emekliye sevketmesi konusunda önemli yetkiler vereceği yorumlarına neden oldu.
İCRACI BAKANLAR GELİYOR
Tasarı ile halen devlet bakanlıkları eliyle yürütülen birçok hizmet, kurulacak 4 icracı bakanlığa devredilebilecek. Tasarıda kurulacak yeni bakanlıkların alanları şöyle sıralandı:
- Sosyal hizmetler alanında halen bağlı kuruluşlar eliyle yürütülen aile, özürlüler, çocuklar, kadınlar ve sosyal yardımlar alanındaki hizmetlerin daha etkin ve verimli şekilde sunulabilmesini içinr bakanlık kurulması.
- Ekonomi politika, hedef ve stratejilerini belirlemek üzere yeni bir bakanlık kurulması.
- İç ve dış ticarete yönelik hizmetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde sunulabilmesini sağlamak üzere yeni bir bakanlık kurulması.
- Gençlik ve spora yönelik hizmetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde sunulabilmesini için yeni bir bakanlık kurulması.
Tasarının gerekçesinde seçim sürecinin TBMM’ye zaman kaybettirmesi nedeniyle KHK yetkisi istendiği, Genel Kurul ve komisyonların gündeminde birçok yasanın görüşülmeyi beklediği anımsatıldı. Tasarı, TBMM’nin kapanacağı 8 Nisan’a kadar yasalaştırılacak.
Ak Parti ilk kez istedi
TBMM bugüne kadar hükümetlere toplam 29 yetki kanunu ve KHK çıkarma yetkisi verdi. Ak Parti’nin ilk kez istediği bu KHK yetkisiyle sayı 30’u bulacak. 1983’ten bugüne kadar çıkarılan toplam 22 KHK kanunundan 10’u Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. 2 KHK kanunu kısmen iptal olurken, 2’si hakkında açılan iptal davası ise reddedildi. 8 yetki kanunu hakkında ise iptal başvurusunda bulunulmadı. En son 10 Nisan 2001’de Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu çıkarılmıştı. 13 Temmuz 2001’de tarih ve 24461 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameden bu yana KHK yetkisine başvurulmamıştı.
Anayasa ne diyor?
Anayasa’nın 91. maddesine göre, TBMM, Bakanlar Kurulu’na KHK çıkarma yetkisi verebiliyor. Yetki kanunu, çıkarılacak KHK’nin, amacını, kapsamını, ilkelerini, kullanma süresini ve süresi içinde birden fazla kararname çıkarılıp çıkarılamayacağını gösteriyor. Bakanlar Kurulu’nun istifası, düşürülmesi veya yasama döneminin bitmesi, belli süre için verilmiş olan yetkinin sona ermesine sebep olamıyor. KHK’nın TBMM tarafından süre bitiminden önce onaylanması sırasında, yetkinin son bulduğu veya süre bitimine kadar devam ettiği de belirtiliyor. KHK’ler, Resmi Gazete’de yayımlandıkları gün yürürlüğe giriyor.