Harcamalara denetim artıyor

Kamyon kasasında gelen çuvalların içerisindeki evrakları inceleyen Sayıştay, bilgisayar destekli denetim sistemine geçiyor. Böylece bütün veriler elektronik ortamda alınacak. Kurumlara ilişkin 70 bin denetim senaryosu, bilgisayar ortamında sonuçlandırılacak. Sayıştay yönetimi, bu kapsamda denetçilere 'Elinizdeki işleri Mayıs 2012'ye kadar tamamlayın.' talimatı verdi. Yeni sistemle, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) başta olmak üzere, MİT ve Emniyet'in de aralarında bulunduğu kamu kurumlarının her birinin ayrı ayrı 1 yıl süren denetimleri 3 ayda tamamlanacak. Mevcut uygulamada, Sayıştay'ın kamu kurumlarına yönelik denetimi, rutin ve gelen ihbarlara göre yürütülüyor.

Zaman'dan Ercan Baysal'ın haberine göre, kamu kurumlarının etkin denetim sağlanmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Sayıştay denetimine açılmasının ardından, süreci hızlandıracak çalışmalara da ağırlık verildi. Mevcut uygulamada, Sayıştay'ın kamu kurumlarına yönelik denetimi, rutin ve gelen ihbarlara göre yürütülüyor. Kamu kurumlarının gelir ve giderlerini gösteren harcama makbuzları çuvallar içerisinde kuruma getiriliyor. Denetçiler kendilerine verilen sürede bu makbuzları inceleyerek muhasebe kayıtlarını kontrolden geçiriyor. Normalde denetçiden incelemesini iki yıl içerisinde tamamlaması isteniyor. Denetim, önceki dönemin işlemlerine yönelik oluyor. Örneğin 2010 işlemlerinin denetimi 2011 yılında yapılıyor. Yeni dönemde ise denetim süresini kısaltıcı adımlar atılmaya başlandı. Sayıştay yönetimi Mayıs 2012'ye kadar denetçilerden ellerindeki işlerini tamamlamaları yönünde talimat verdi. Bu adımın Bilgisayar Destekli Denetim Projesi'ne yönelik olduğu belirtiliyor. Yeni sistemle, aralarında TSK, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve Emniyet'in de bulunduğu tüm kamu kurumları etkin ve hızlı bir şekilde denetlenebilecek. Kurumlarla ilgili tüm bilgileri Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) toplayacak.

Konuyla ilgili çalışmaların Haziran 2010'da başladığını belirten bilgi yönetimi firması Komtaş'ın Genel Müdürü Yüksel Çomak, tüm verilerin bilgisayar ortamında işlenerek denetim yapılacağını söyledi. Çomak, Sayıştay'ın denetim yapacağı kurumların ilişkisel ağ yapısının da çıkarıldığını kaydetti. Çomak, Sayıştay'ın yanı sıra çok sayıda kamu kurumu ile mali suçlarla mücadele, suç gelirleri denetimi ve veri analizi projesi yürüttüklerini, hazırlanan senaryolar çerçevesinde denetimin yapılacağını kaydetti. Çomak'ın verdiği bilgilere göre kamu kurumlarının yaptıkları ihalelerde ortaya çıkan bedellerin belirlenen rakamların üzerine çıkması halinde sistem uyarıda bulunuyor. Örneğin herhangi bir belediyenin kaldırım taşına harcadığı para masaya yatırılacak. Ortalama bir rakam belirlendikten sonra sistem ihalelerde fazla ödeme yapan belediyelerin listesini ortaya çıkaracak. Bu ve buna benzer modeller TSK gibi tüm kamu kurumlarında da uygulanabilecek. Firma olarak kamuda Bilgisayar Destekli Denetim projeleri geliştirdiklerini ifade eden Yüksel Çomak, Gümrük ve Ticaret Müsteşarlığı ile de görüştüklerini söyledi. Çomak, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile bir yıl önce çalışmaya başladıklarını, gelecek sene SGK ile pilot çalışmanın başlamasını hedeflediklerini kaydetti. Sistemle, özellikle ilaç alımına ilişkin önemli verilerinin kontrolü daha rahat yapılabilecek.

1989'da kurulan Komtaş Bilgi Yönetimi firmasının hizmet verebileceği kamu kurumları arasında Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), MASAK, Merkez Bankası, İMKB, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı bulunuyor. Bankalar, telekomünikasyon şirketleri ve büyük ölçekli özel firmalar ise diğer müşteri adayları arasında yer alıyor. Firma bugüne kadar kamuda veri ve istihbarat analizi alanında, Avrupa Birliği'nin uyumlaştırma faaliyetleri çerçevesinde Emniyet Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), Sayıştay, İç Denetim Koordinasyon Kurulu ve Hazine Müsteşarlığı ile beş projeyi hayata geçirdi.