Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) için seferberlik ilan eden hükümet, haftalardır beklenen eylem planını nihayet açıklıyor.
Tamamlanması halinde 4 milyon kişiye istihdam sağlayacak projenin tüm detayları salı günü belli olacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan GAP paketini salı günü Diyarbakır'da kurmaylarıyla birlikte açıklayacak. Toplantıya GAP'tan sorumlu bakan ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, GAP Yüksek Kurulu'nda bulunan diğer bakanlar, proje kapsamındaki dokuz ilin milletvekilleri, belediye başkanları ve valileri katılacak.
İş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri de hazır bulunacak. Güneydoğu Anadolu Projesi içerisinde Diyarbakır'ın yanısıra Adıyaman, Batman, Kilis, Mardin, Siirt, Şırnak, Şanlıurfa ve Gaziantep illeri bulunuyor. 'GAP Eylem Planı ve Diğer Bölgelerdeki Öncelikli Yatırımların Tamamlanması' adı verilen toplantıda diğer altı bölgede daha önce başlayan yatırımların tamamlanmasına ilişkin de açıklamalarda bulunulacak.
Projeyi tamamlamak için finansman arayan hükümet, İşsizlik Sigortası Fonu ve özelleştirme gelirlerinden kaynak aktarılması konusunda Uluslararası Para Fonu'nu (IMF) ikna etmişti. Buna göre faiz dışı fazla hedefi 2008 için yüzde 4,2'den yüzde 3,5'e indirildi. Aradaki fark projenin tamamlanmasında kullanılacak. Bu sayede yatırım bütçesi yaklaşık 3 milyar YTL artırılmış oldu. Açıklanacak eylem planı ile projenin tamamlanması için 12 milyar dolarlık kaynak aktarılacak. 1 milyon 800 bin hektarlık arazi sulanarak tarıma katkı sağlanacak. Yılda 27 milyar kilowat saat hidreolektrik enerjisi üretilecek. Böylece bölgedeki kuraklık sorununun çözümüne yönelik önemli bir adım atılmış olacak. 1980 yılında başlanan GAP'ın halen tamamlanma oranı yüzde 60 civarında. Her yıl Türkiye yatırım bütçesinin ortalama yüzde 7'si proje için harcanıyor. GAP'ta en büyük gerçekleşme oranı, yüzde 85'lere ulaşan enerji sektöründe. Bölgede inşa edilen hidroelektrik santrallarında şimdiye kadar 16,5 milyar dolarlık elektrik üretildi. Projede tamamlanma oranları ulaştırma ve haberleşmede yüzde 45, turizmde yüzde 32 ve diğer sektörlerde yüzde 94 olurken, enerjiden sonra en büyük kaynak gerektiren yatırım alanlarından tarımda hedeflerin sadece yüzde 27'si tutturulabildi.
Sulu tarım gıda krizine çare olacak
Gıda ve enerji fiyatlarındaki yükselişin önüne geçilememesi hükümetin Güneydoğu Anadolu Projesi'ne (GAP) yönelik açılımını haklı çıkardı. Bölgedeki geniş arazilerin sulu tarıma açılmasıyla birlikte ürün verimi birkaç katına çıkacak. Buğday, mercimek nohut gibi temel gıda maddelerinin üretimi artacak. Böylece orta vadede tüm dünyanın kuraklık sebebiyle sorun yaşadığı gıda fiyatlarındaki artışın belli ölçüde önüne geçilmiş olacak. Sadece mart ayı itibarıyla yüzde 9,2 olan enflasyonun yüzde 6,1'i enerji ve gıdadan kaynaklanıyor. Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Nazım Ekren, enflasyona dikkat çekerek GAP'ta gıda konusundaki inisiyatifin doğru olduğuna dikkat çekmişti.
Zaman - Ercan Baysal