NATO devlet ve hükümet başkanları, İttifak'ın gelecek 10-15 yılını şekillendirecek yeni stratejik konsepti onayladı.
NATO'nun 21'inci yüzyıldaki rolünü tanımlayan belgede, füze savunma sistemi kapsamında Türkiye'nin talepleri karşılandı.
"Halklarımızı ve topraklarımızı balistik füze saldırılarından koruma kapasitesi geliştirmek, kolektif savunmamızın temel unsurudur" denilen belgede, bunun, İttifak'ın güvenliğinin bölünmezliği ilkesine katkı yapacağı vurgulandı.
Belgede, Rusya, füze savunma sisteminde NATO'yla iş birliğine davet edildi.
BÜYÜK UZLAŞI
Portekiz Dışişleri Bakanı Luis Amado, NATO zirvesinin ilk günüyle ilgili yaptığı değerlendirmede, ''stratejik konseptin gün sonunda kabul edilmesi yönünde büyük bir uzlaşı olduğunu'' söyledi.
Amado basına yaptığı açıklamada, NATO'nun 10-15 yıllık geleceğinin belirleneceği yeni stratejik konseptin kabul edileceğine inandığını kaydetti. Ayrıca diplomatik kaynaklardan basına sızan bilgilere göre, NATO'nun Avrupa'da kurmak istediği füze savuma sistemi konusunda Almanya ve Fransa arasındaki anlaşmazlık da aşıldı.
OBAMA - GÜL GÖRÜŞMESİ
Bu arada, öğleden sonra yapılan, NATO üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ile AB Başkanı Herman Van Rompuy ve AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton'un da katıldığı Kuzey Atlantik Konseyi toplantısından sonra aile fotoğrafı çekildi. Aile fotoğrafının hemen ardından ABD Başkanı Barack Obama'nın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün koluna giderek bir kenarda 3-4 dakika süren bir görüşme yapması dikkat çekti.
Zirvenin başaktörü Abdullah Gül
Öte yandan Portekiz basınında yer alan haberlerde, NATO zirvesinin 'tarihi' olduğu belirtilerek, zirvenin başaktörleri arasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de gösterildi.
Publico gazetesi, 28 NATO üyesi ülke arasında, ABD Başkanı Barack Obama, NATO Genel Sekreteri Anders Fong Rasmussen, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İngiltere Başbakanı David Cameron ile Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü ''başaktör'' olarak öne çıkardı. Yapılan yorumda, ''Abdullah Gül, NATO içinde çok özel olan bir ülkeyi temsil ediyor. Doğu ve Batı arasında bulunan ve AB-NATO ilişkilerini tehlikeye atmak istemeyen Türkiye, her geçen güç bölgesinde çok daha önemli bir rol üstleniyor ve böylece adaylığını daha ciddiye alması için AB'ye baskı yapıyor. Yürüttüğü dengeli, hassas politikanın tek bir limiti var: ABD'yi öfkelendirmemek'' denildi.
Dışişleri: İstediğimiz unsurların tamamı var
Portekiz'in başkenti Lizbon'da başlayan 28 NATO üyesi ülkenin devlet ve hükümet başkanların katıldığı zirvede, NATO'nun 10-15 yıllık geleceğine şekil verecek "stratejik konsept"in onaylanması, Dışişleri Bakanlığında memnuniyetle karşılandı.
NATO'nun onayladığı "stratejik konsept" metinini değerlendiren diplomatik kaynaklar, "İstediğimiz unsurların tamamı içeride var" açıklamasında bulundu.
Alınan bilgilerde, NATO'nun Avrupa'da füze savunma sistemi kurmasıyla ilgili "hiçbir ülkenin hedef gösterilmemesi", "tüm müttefikleri kapsaması", "mali denge getirilmesi" ve "güvenliğin bölünmezliği", önemli başlıklar olarak gösterildi.
Obama: Füze savunma kalkanı konusunda anlaştık
NATO zirvesine katılan ABD Başkanı Barack Obama, NATO liderlerinin, Avrupa'daki tüm NATO ülkelerinin ve ABD'nin topraklarını koruyacak bir füze savunma kalkanı oluşturulması konusunda anlaştıklarını söyledi.
Obama, basına yaptığı kısa açıklamada, ''İlk defa, hem ABD hem Avrupa'daki tüm NATO topraklarını ve nüfusunu kapsayacak güce sahip bir füze savunma yeteneğinin geliştirilmesi konusunda anlaşmaya varmış bulunuyoruz'' diye konuştu.
Lizbon Zirvesi'ni ''tarihi'' olarak değerlendiren Obama, liderler arasında ortak bir tutum oluştuğunu, ''bugün önemli bir ilerleme sağlandığını'' belirtti.
Obama, ''(Sistem) Müttefiklerimizin (NATO üyelerinin) tümüne belirli bir rol sunuyor'' diye konuştu.
Obama, kalkanın nedenine ilişkin olarak da ''Günümüzün tehditlerine karşı, balistik füzelerle gelebilecek tehditlere karşı yurttaşlarımızı koruma kararlılığımızı gösteriyor'' dedi.
ABD Başkanı Obama, ''Bir NATO ülkesine yapılmış saldırı, tüm NATO üyelerine yapılmış sayılır'' ifadesini kullandı.
Liderlerin yarın, Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev ile yapılacak toplantılarda Rusya'yı da sisteme katılmaya davet edeceklerini anımsatan Obama, ''Rusya ile de aynı tehditlerin çoğunu paylaştığımızı birlikte kabul etmemizden hareketle, aramızda iş birliği oluşturma yönünde yarın yapacağımız çalışmayı sabırsızlıkla bekliyoruz'' dedi.
Obama, ''NATO üyesi ülkelerin, Rusya ile ilişkilerinin kuvvetlendirilmesini ve güvenliğin artırılmasını desteklediklerini'' kaydetti.
Yeni sistemin, Kuzey Amerika'da var olan füze kalkanının, Avrupa'daki NATO ülkelerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi şeklinde oluşturulacağı, komuta ve kontrol gibi konuların daha sonra belirleneceği belirtiliyor. Yetkililer, sistem için 28 NATO ülkesinin, 280 milyon dolar yatırım yapmasının gerekeceğini bildiriyor.
AA