İngiliz The Economist dergisi sosyal iletişim sitesi Facebook’u devlete benzetti. Kendi para birimi olmasını, kullanıcıları arasında “referandum” yapmasını da bu savına örnek olarak gösterdi
Facebook ilk sanal devlet mi olacak?
İngiliz The Economist dergisi son sayısında, bu hafta 500 milyonuncu kullanıcısını kutlayan facebook’un henüz egemen bir devlet olmadığını, ancak gittikçe böyle davranmaya başladığını yazdı. Temple Üniversitesi’nden David Post “facebook insanların bir araya gelerek kendi kaderlerini kontrol etmesi için kullanılan bir araç haline geldi. Zaten devletin de tanımı bu” diyor. facebook’un devleti andıran özellikleri ise şöyle sıralanıyor:
- facebook’ta bir çok uygulama bulunuyor. Bağımsız kişi ya da şirketler tarafından geliştirilen bu uygulamalar facebook üzerinden para kazanıyor. facebook bu yıl ilk kez uygulamalarda kendi para biriminin kullanılmasını mecburi hale getirdi. Bu, devletlerin kendi parasını basmasına benzetiliyor.
Vergi topluyor
- Şirket bu uygulamalardan kazanılan paradan da yüzde 30 pay alıyor. Yani vergi topluyor.
- Tüm devletlerde olduğu gibi facebook’ta da yöneticiler “halkın” onayına ihtiyaç duyduklarını biliyor. Gerçek ülkelerde insanların sandık başına gitmesi gibi facebook’ta da siteyle ilgili önemli kararlar kullanıcıların oyuna sunuluyor, “referandumlar” yapılıyor.
- Artık üyeler, üçüncü sitelere de facebook hesapları üzerinden (yeni kullanıcı adı ve şifre almadan) bağlanabiliyor. The Economist bunu bir tür pasaporta benzetiyor.
Pasaport kullandırıyor
- facebook ayrıca, diğer devletlerle de çeşitli alanlarda muhatap oluyor. İngiltere, geçtiğimiz günlerde bir seri katili öven facebook grubunun siteden çıkarılmasını istedi. facebook ise, üyelerinin fikirlerini istediği gibi ifade etmeye hakkı olduğunu söyleyerek bu talebi geri çevirdi.
Elbette facebook’un henüz gerçek bir ülke olduğunu söylemek mümkün değil. Mesela Çin ya da Pakistan siteyi mahkeme kararıyla kapatıp sansürleyebiliyor. Ayrıca vatandaşlar yasalara uymak zorunda olduğu halde, facebook üyeleri özgür, üstelik istedikleri an hesaplarını kapatabiliyorlar. facebook yöneticilerinin de üyelerine karşı yasalarla belirlenmiş sorumlulukları yok. Ancak birçok benzerlik var... Indiana Üniversitesi’nden Profesör Edward Castronova, “facebook’un yükselişi bizim yıllar sonra tartışacağımız birçok meseleyi bugünün meselesi haline getirdi” diyor. İletişim uzmanları, politikologlar ve ekonomistler, sanal dünyadaki para birimlerinin ya da insanlar arası iletişimin kendi alanlarını nasıl etkilediğini anlamaya çalışıyor.
DEĞERİ 40 MİLYAR DOLAR
500 milyon facebook’un üye sayısı.
20 milyon Sitenin Türkiye’deki üye sayısı.
200 BİN Her gün siteye giren üye sayısı.
55 dakika Sitede geçirilen ortalama süre.
130 Kullanıcıların ortalama arkadaş sayısı.
%900 55 yaş üstü kullanıcıların sayısında bir yılda görülen artış.
40 MİLYAR?DOLAR facebook’un tahmini değeri. Wall Street Journal gazetesi, gelecek yıl halka açılacak olan şirketin değeriyle ilgili tahminlerin 35-59 milyar dolar arasında değiştiğini yazdı.