Devrim niteliğinde haklar içeren yasa 2005 yılında Meclis'te kabul edildikten sonra, yükümlülüklerini yerine getirmeleri için kamu kurumları ve belediyelere 7 yıl süre tanınmıştı. Bu sebeple illere genelge gönderen İçişleri Bakanlığı, 2012 Temmuz'a kadar eksiklerini tamamlamaları konusunda belediyeleri son kez uyardı. Kanuna göre, belediye araçlarının tümü engellilere uyumlu olacak. Kamudaki 25 bin engelli kadrosu doldurulacak. Eksik hizmet veren kamu kurumları tazminat ödeyecek.
5378 sayılı Özürlüler Kanunu 2005 yılında Meclis'te kabul edilmişti. Devrim niteliğinde hükümler içeren yasayla belediyelere yükümlülükleri için tanınan 7 yıllık süre 7 Temmuz 2012'de dolacak. İçişleri Bakanlığı, konuyla ilgili olarak belediye ve valiliklere eksiklerini tamamlamaları gerektiğini hatırlatan bir genelge gönderdi. Engelli vatandaşların toplu taşıma araçlarına erişimde ve kullanımda yaşadığı problemlere dikkat çekilen genelgede, otobüs, tramvay ve metro gibi araçların acilen bu vatandaşların da kolaylıkla yararlanabileceği hale getirilmesi istendi. Belediyelerin engellilere uyumlu olmayan toplu taşıma aracı almalarına yasak getirilirken, mevcut araçların da dönüştürülmesi gerekiyor.
Zaman'a konuşan Özürlüler İdaresi Başkanı Köksal, özel ve kamu toplu taşıma araçlarının engelliler için erişilebilir hale getirilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Eğer bir yıl içinde düzenlemeler yapılmazsa engellilerin dava açma hakkı olacak. Maddî ve manevî tazminat talep edebilecekler." dedi. Belediyelerin hâlâ birçok eksiğinin olduğunu vurgulayan Köksal şöyle devam etti: "Belediyeler örneğin 50 otobüs alıyor ancak iki tanesi engellilere uygun. Aslında tamamının bu tipte olması gerekiyor. Geçen hafta yayımladığımız genelge ile hiçbir belediye engellilere uygun olmayan toplu taşıma aracı satın alamayacak. Mevcut otobüslerin de dönüştürülmesi gerekiyor."
Engelli kadroları için merkezî sınav
Bekir Köksal, kamuda 25 bin civarında engelli kadro açığı olduğunu, merkezî sınav uygulamasıyla bu açığın kapatılacağını aktardı. Engellilerin özür durumuna göre sınıflandırılıp ayrı ayrı sınava alınacağının bilgisini de veren Köksal, böylece daha adil bir sınav sistemi uygulanacağını ifade etti. Merkezî sınavı ÖSYM ya da Milli Eğitim Bakanlığı yapacak. Yeni sınav sistemi ekim ayına hazır hale getirilecek. Köksal, "Artık engelliler il il gezmeyecek. Herkes kendi bulunduğu ilde sınava girecek. Artık bir işitme engelli ile görme engelli tek tip sınava girmeyecek." değerlendirmesini yaptı.
'Yüksek kaldırım bile dava sebebi'
Uygulamayı değerlendiren Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Yusuf Çelebi, devletten eşit yaşama hakkını alamayan engellilerin artık haklarını tazminatla koruyabileceğini dile getirdi. Çelebi, kamu kurumlarının çok büyük tazminat davalarıyla karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu. İzmir Barosu Engelli Hakları Komisyonu Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Ayşegül Altınbaş ise, "2012 itibarıyla umarım engelli vatandaşlar tazminat haklarını kullanır ve belediyelerin akılları başlarına gelir. Kaldırımın normalden yüksek olması bile dava açma sebebi olabilecek." değerlendirmesini yaptı. Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, ilçelerindeki tüm kamu binalarının engellilere uygun hale getirilmesi için ihaleye çıktıklarını, bu binalara engelli rampası ve engellilere uygun tuvaletler ile asansörlerin yapılacağını açıkladı. Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, halen 7 ayrı yerde sokak düzenlemeleri yaptıklarını, bir yıl içinde de bütün cadde ve sokakları engellilerin rahatlıkla kullanabilecekleri hale getireceklerini aktardı.