Elektrik Mühendisleri Odası, bu zamla birlikte son iki yılda elektriğe yapılan zammın kümülatif olarak yüzde 70.36‘ya ulaştığını açıkladı.
Tüketici yarından itibaren elektriği zamlı kullanmaya başlayacak. Elektrik fiyatı konutta yüzde 9.68, sanayide ise yüzde 9.85 artış gösterecek.
Elektrik fiyatları, yarından itibaren geçerli olmak üzere zamlanacak. Dağıtım şirketlerinin başvurusunu değerlendiren Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), zammın tüketiciye yansıması vergi, fon ve paylar hariç konutta yüzde 9.68 olurken, sanayi kuruluşlarına yüzde 9.85, ticarethanelere ise 9.97 olacak. Zam öncesinde meskenlerin kullandığı elektriğin kWh fiyatı 19,489 kuruş iken, yeni tarifeyle 21,376 Krş/kWh'ye yükselecek. Sanayide elektriğin kWh'i 17,555 kuruştan 19,284 kuruşa, ticarethanelerde kWh'i 22,755 kuruştan 25,023 kuruşa çıkacak.
SON İKİ YILDA ELEKTRİĞE YÜZDE 70.36 ZAM YAPILDI
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), yarından itibaren elektriğe yapılacak zammın, 4 kişilik bir ailenin aylık fatura tutarını 56.4 TL‘den 62 TL‘ye yükselteceğine dikkat çekerek, son iki yılda elektriğe yapılan zammın kümülatif olarak yüzde 70.36‘ya ulaşan zamla 1 Ekim 2009‘dan itibaren 26.93 kuruş ödemek zorunda kalacağını vurguladı.Elektrik Mühendisleri Odası, 2008‘den bu yana konut ana harcama grubundaki maddeler arasında yüzde 50.56 zam oranıyla fiyatı en çok artan kalemin elektrik faturası olduğuna dikkat çekerek, aynı dönemler itibarıyla diğer kalemlere bakıldığında elektrik faturasından sonra fiyatı en çok artan kalemlerin yüzde 18.35'le kömür, yüzde 16.93 ile doğalgaz ve yüzde 16 ile su faturası olduğunu belirtti.
EMOyarından itibaren uygulanacak olan elektrik zammının yansımalarıyla ilgili yaptığı açıklamada, AKP Hükümeti‘nin 2008 yılbaşından itibaren elektriğe yaptığı yüksek oranlı zamlara yarın itibariyle uygulanacak zammın da eklendiğini vurguladı. Konutlardaki kullanıcıların, her türlü bedel dahil olmak üzere nisan ayından bu tarafa 24.53 kuruştan satın aldıkları elektriğe 1 Ekim‘den itibaren 26.93 kuruş ödemek zorunda kalacağına dikkat çeken EMO, 31 Aralık 2007 tarihinde 1 kilovat saat elektrik için 15.81 kuruş ödendiğini anımsattı. EMO, kümülatif olarak son iki yılda tüketicinin kullandığı elektriğe yüzde 70.36‘ya ulaşan oranda zam yapıldığını vurguladı.
DAĞITIM HİZMET BEDELİ YÜZDE 1.32 ARTACAK
Yeni elektrik tarifesine göre konutlarda çıplak (hizmet bedelleri, vergi ve fonlar hariç) elektrik birim fiyatının, 16.27 kuruştan 18.12 kuruşa çıkacağının vurgulandığı açıklamada şu noktalara dikkat çekildi: "Çıplak elektrik fiyatına yüzde 11.38 oranında zam yapılırken, her yılın başında belirlenen dağıtım ve perakende hizmet satış bedelleri de yeni tarifeyle artırılıyor. Buna göre dağıtım hizmet bedeli yüzde 1.32, perakende satış hizmet bedeli de yüzde 1.6 oranında zamlı olarak konut kullanıcılarından tahsil edilecek."
KONUT GRUBUNDA ELEKTRİK ZAM ŞAMPİYONU
Türkiye İstatistik Kurumu‘nun Ağustos 2009 verilerine göre, 2008‘den bu yana konut ana harcama grubundaki maddeler arasında yüzde 50.56 zam oranıyla fiyatı en çok artan kalemin elektrik faturası olduğuna değinilen EMO'nun açıklamasında, aynı dönemler itibarıyla diğer kalemlere bakıldığında elektrik faturasından sonra fiyatı en çok artan kalemlerin yüzde 18.35'le kömür, yüzde 16.93 ile doğalgaz ve yüzde 16 ile su faturasının oluşturduğu vurgulandı. EMO, elektrik faturasının yarından itibaren yürürlüğe girecek zam oranıyla birlikte zam şampiyonluğunda açık ara farkını daha da artıracağını ileri sürdü.
AİLE FATURASINA YILLIK 260 TL EK YÜK
EMO'nun yaptığı hesaplamalara göre kilovat saat başına kuruş bazında küçük görülen elektrik zammı, asgari yaşam standardı için gerekli olan 230 kilovat saatlik elektrik tüketimi üzerinden 4 kişilik bir ailenin faturasına yansıtıldığı zaman cepleri yakacak. Aylık fatura tutarı 56.4 TL‘den 62 TL‘ye yükselecek. 2008‘den bu yana yapılan zamlar nedeniyle bir ailenin aylık elektrik faturasındaki artış miktarı ise 25.6 TL‘ye ulaşmış olacak. Böylece bir aile bir ayda 42 ekmek alabileceği gelirini elektrik tüketimi için harcamak zorunda kalacak.
Yıllık bazda elektrik faturalarının aile bütçelerine yansımasına bakıldığında, 2007 yılında asgari yaşam standardı üzerinden elektrik tüketen bir aile yıllık toplam 436.4 TL ödeme yaparken, 2008 yılında ocak, temmuz ve ekim ayı zamlarıyla aynı miktarda tüketim için 588.9 TL ödemek zorunda kaldı. Bu yıl ise ocak, nisan ve ekim tarife ayarlamaları dikkate alındığında yılsonuna kadar aynı miktarda tüketim karşılığında 696.4 TL ödeyecek.
ÖZELLEŞTİRME SÜRECİNDE AYDINLATMA BEDELLERİ HAZİNE ÜZERİNE YIKILDI
EMO'ya göre diğer kullanıcılar bazında Ekim 2009 tarifeleri incelendiğinde çıplak elektrik fiyatına en fazla zammın yüzde 11.79 ile sokak aydınlatma bedelleri ve yüzde 11.59 ile tarımsal sulama için yapıldığı ortaya çıktı. Aydınlatma bedelleri, dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesi sürecinde Hazine‘nin üzerine yıkıldı. Aydınlatma bedellerine daha fazla zam yapılarak Hazine üzerinden dağıtım şirketlerine daha fazla aktarım yapılması sağlandı.
Yine dağıtım özelleştirmeleri süreci nedeniyle dağıtım kuruluşlarını satın alan şirketlerin tahsil etmeye başladıkları dağıtım ve perakende satış hizmet bedellerinde de çarpıcı artış içeren düzenlemelere başvuruldu. Dağıtım ve perakende satış hizmet bedelleri toplamı 2008 yılından bu yana toplamda yüzde 36.2 ile yüzde 65.3 arasında tarife gruplarına göre değişen oranlarda artırıldı. Aynı dönemde kamu eliyle sağlanan iletim hizmeti bedelindeki artış ise yüzde 0-30 arasında tarife gruplarına göre değişen oranlarda zam gördü.
EMO'nun açıklamasında şu noktalara da yer verildi: "Yarından itibaren yürürlüğe girecek olan tarifede iletim bedellerinde artışa gereksinim duyulmazken, dağıtım ve perakende satış hizmeti bedellerinde bu yıl ikinci kez artış yapılmıştır. Çıplak elektrik fiyatlarına yapılan zamların temel nedeni de dağıtım özelleştirmeleri nedeniyle piyasada oluşan fiyat artışlarının doğrudan tüketicilere yansıtılması isteğidir. Buna yönelik olarak da maliyet bazlı fiyatlandırma denilen ancak otomatik zam olarak işleyen mekanizma devreye alınmıştır. Böylece dağıtım şirketlerine gelir garantisi sağlanmıştır. Elektrik Mühendisleri Odası olarak, elektrik hizmetinin sunumunda genel kamunun yerine şirket çıkarlarını esas alan uygulamalara derhal son verilmesini, yurttaşlardan haksız yere tahsil edilen zamların geri alınmasını istiyoruz."