Yayınevlerinin, dağıtım şirketlerinin kapılarını çaldık sorduk. Meğer dizilerde karakterlerin elinde görünen kitaplar ya da içinden bir dörtlük okuduğu şiir kitapları yok satıyormuş.
Kitap satışlarını en çok etkileyen diziler ise Kurtlar Vadisi ve Ezel. Yani, her ne kadar olumsuz yönleri konuşulsa da, dizilerin kültür hayatımıza güzel katkıları da yok değil.
Son zamanlarda dizilerde kahramanların ellerinde okurken gördüğümüz kitapların satışları bir anda artıyor. Hatta yok satanlar bile var. İletişimde bu pazarlama şekline "ürün yerleştirme" deniliyor. Yani yaşanan durum tesadüfî değil. Psikolojik bir reklam taktiği söz konusu ama fena da olmuyor. Kitapların basımını yapan yayınevleri de bundan fazlasıyla mennun.
Özellikle Kurtlar Vadisi ve Ezel dizilerinde birkaç saniye de olsa gösterilen kitaplar okuyucuyu teşvik ediyor. Mesela Henri Charriere'nin Kelebek adlı kitabının Ezel'de gösterilmesinden sonra romanın yayınevi Punto Dağıtım, kitabı yeniden basmak zorunda kaldığını söylüyor. Aynı şekilde Timaş Yayınları'ndan çıkan ve Kurtlar Vadisi'nde bir sahnede İskender'in okuduğu "Erdoğan Operasyonu"nun satışları da bir anda patlamış. Timaş Yayınları, aynı patlamayı "Yeni Türkiye Cumhuriyeti"nde de yaşadıklarını belirtiyor. Takip edenler bilir, dizide son olarak da Polat, Erhan Afyoncu'nun "Osmanlı İmparatorluğu'nda Askeri İsyanlar ve Darbeler" kitabını okuyordu. Kitabın basımını yapan Yeditepe Yayınevi'ne sorduk. Yayınevi sahibi Mustafa Karagüllü dizide görünmesinin satışları gözle görülür derecede etkilediğini söylüyor. Ancak Karagüllü senaristlerin, yapımcıların gizli reklama girmesinden korktukları için kitapları küçük bir şekilde ya da uzaktan göstermesinden biraz şikâyetçi.
Yalnızca roman ya da düşünce kitapları değil bu furyadan etkilenen. Şiir kitaplarının satışlarına da yansıyor ama durum biraz daha farklı. Sevilen karakterler dizi içerisinde bir şiir okuyor, şiir hemen izleyicinin ilgisini çekiyor ve küçük bir araştırma sonucu şiirin bulunduğu kitaba ulaşılıyor ki satışları bir anda değişiveriyor. Bunun en son örneği Ezel'in okuduğu, Birhan Keskin şiiri oldu. Keskin'in Yol adlı kitabında bulunan Taş Parçaları şiiri izleyiciyi bir hayli etkiledi. Şiirin, sanki diziye yazılmış gibi uyması da bunda büyük bir etken oldu tabii. Metis Yayınevi, dizinin bu bölümünden sonra kitabı soranların sayısının arttığını söylüyor. Yine Ezel dizisinde Tuncay Kurtiz'in canlandırdığı ve hayran kitlesi günden güne artan Ramiz Dayı karakterinin okuduğu dörtlükler de hemen dikkat çekiyor. Özellikle Ömer Hayyam'dan bol bol dörtlük okuyor Ramiz Dayı. Artı Dağıtım ve Pozitif Yayınevi Yayın Yönetmeni Muharrem Kaşıtoğlu, Ömer Hayyam'ın satışlarının arttığını söylüyor. Kaşıtoğlu, Kurtlar Vadisi'nde Deli Hikmet'in okuduğu, Ömer Lütfi Mete'nin "Allah'sız Müslümanlık" kitabının Kurtlar Vadisi'nde göründüğü hafta 10.000 adet sattığını belirtiyor.
Verilen tepki benim için olumlu bir şey
Şair Birhan Keskin: Televizyon her zaman şikâyet ettiğimiz bir şey ama bir yandan da bugünün çok büyük bir gerçeği. İyi şiire ve iyi edebiyata kapı açıyorsa ya da onu tetikliyorsa bu, bir yazar, bir şair için olumlu bir şey. Ayrıca biz yazıyı ve şiiri turşusunu kurmak için yazmıyoruz. Bir şekilde insanlara öyle ya da böyle ulaşsın diye yazıyoruz. Doğru kanallarla doğru şekilde kullanılıyorsa, şiiri gündeme getiriyorsa olumlu bir şey. Dizide de doğru yerde doğru şekilde kullanıldığını düşünüyorum.
Hangi dizide hangi kitap göründü?
Nevzat Tarhan, Psikolojik Savaş: Kurtlar Vadisi
Soner Yalçın, Efendi: Kurtlar Vadisi
Ömer Lütfi Mete, Allah'sız Müslümanlık: Kurtlar Vadisi
Birhan Keskin, Y'ol: Ezel
Henri Charriere, Kelebek: Ezel
Erhan Afyoncu, Osmanlı'nın Hayaleti: Kurtlar Vadisi
Erhan Afyoncu, Osmanlı İmpara-torluğu'nda Askeri İsyanlar ve Darbeler: Kurtlar Vadisi