Dünya üretiminin merkezi haline gelen Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayacak demiryolu hattının Türkiye'den geçmesi konusunda önemli bir adım atıldı.
Güney Kore'de yapılan Dünya Demiryolları Birliği İcra Kurulu Toplantısı'nda, Türkiye'nin bu konudaki teklifi gündeme alınırken Rusya'nın, demiryolunun Karadeniz'in kuzeyinden geçmesi önerisi kabul görmedi. Türkiye'nin teklifinin gerçekleşmesi halinde Uzakdoğu'dan gelerek Basra Körfezi'nde toplanan yükler, İran, Suriye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaşacak.
Yıllık 75 milyar doları bulan bu yük pazarından Türkiye'nin kazancı ise 7 milyar dolara ulaşacak. Seul'deki toplantıda ayrıca projenin kabulü için İstanbul Boğazı'nda yapılacak tüp geçitin önemine dikkat çekildi.
Dünya Demiryolları Birliği (UIC)'nin Genişletilmiş İcra Kurulu Toplantısı, Güney Kore'nin başkenti Seul'de yapıldı. İcra Kurulu'nun 21 üyesinden birisi olan Türkiye'yi Devlet Demiryolları Genel Müdürü Süleyman Karaman temsil etti. Toplantıda, birliğin dünya yük taşıma potansiyelini demiryoluna kaydırmak için belirlediği yeni stratejileri ele alındı.
2025 yılına kadar yüklerin ağırlıklı olarak demiryoluna kaydırılması amacıyla demiryolu koridorlarının durumları değerlendirildi. Toplantı, Asya ile Avrupa arasında yapılacak demiryolu taşımacılığının güzergâhı konusunda Türkiye ile Rusya ve İran arasındaki mücadeleye sahne oldu. İran ve Rusya temsilcileri, söz konusu güzergâhın kendi ülkeleri üzerinden Karadeniz'in kuzeyinden geçirilmesini istedi.
Buna karşı Türkiye, yük taşımacılığında daha avantajlı olan kendi teklifini ortaya atınca, Rusya ve İran'ın teklifi kabul görmedi. Toplantıda, Türkiye'nin teklifi daha uygun bulunarak gündeme alındı. Türkiye'nin getirdiği öneri sonucunda, Uzakdoğu'dan (Çin, Hindistan, Bangladeş, Pakistan) gelerek Basra Körfezi'nde toplanan yüklerin, İran, Suriye ve Türkiye üzerinden en az iki gün daha erken Avrupa'ya ulaşmasını sağlıyor.
Türkiye'nin teklifinin Dünya Demiryolları Birliği'nin Genişletilmiş İcra Kurulu Toplantısı'nın gündemine alınmasının ardından Devlet Demiryolları Genel Müdürü Süleyman Karaman, kulis çalışmalarına başladı. Karaman, Türkiye'nin önerisinin kabul görmesi için İran, Rusya, Almanya, Kore, Kazakistan, Japonya, Suriye ve Rusya yetkilileri ile özel görüşmelerde bulundu.
Genel Müdür Karaman, Türkiye'nin teklifinin kabul görmesi halinde, 75 milyar dolarlık yük taşımacılığındaki pastadan Türkiye'nin yüzde 5, yani yaklaşık 3,5 milyar dolar gelir hedeflediğini söyledi. Projenin kabulü için İstanbul Boğazı'nda yapılacak tüp geçitin önemine dikkat çeken Karaman, şu bilgileri verdi:
"Toplantıda üzerinde durulan konu da tüp geçit oldu. Tüp geçitin faaliyete geçmesiyle, Türkiye taşımacılıkta farklı bir konuma yükselecek. Bunu toplantıda anlattık. Diğer ülkelerin de dikkatini çekti ve önerimizi değerlendirmeye değer buldular. Önerimiz gelecek yıl karara bağlanacak. Eğer, tüp geçit projesinin yanı sıra, Kars-Tiflis-Bakü ve Van Gölü Kuzey Geçişi projeleri de hayata geçerse, Asya'dan Avrupa'ya, Avrupa'dan Asya'ya taşınan yaklaşık 75 milyar dolarlık yük taşımacılığının yüzde 10'u Türkiye'de kalacak. Bu da uzun vadede, Türkiye'nin 7 milyar dolar gelir elde etmesi anlamına geliyor."
Genel Müdür Karaman, Türkiye'nin tek teklifinin Uzakdoğu yüklerinin Türkiye'den geçmesi projesi olmadığını da kaydetti. Kuzey-güney yönünde taşınacak yükler için de teklif getirdiklerini vurgulayan Karaman, "Rusya, Türk cumhuriyetleri de dahil olmak üzere Ortadoğu'ya taşınmak istenen yüklerin Karadeniz'den gemilerle Samsun Limanı'na, oradan trenle, Irak ve Suriye üzerinden Ortadoğu'ya taşınması için teklifte bulunduk. Teklifimiz Dünya Demiryolları Birliği İcra Kurulu'nun gündemine alındı." şeklinde konuştu.