Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Rize mitinginde dile getirmiş olduğu Çay'ı Rize'ye İsmet İnönü getirdi açıklamasının ardından, Çay'la ilgili olarak tarihi bir çalışma yapan araştırmacı yazar Fatih Sultan Kar ile görüştük ve konuyla ilgili olarak arşiv kayıtlarında böyle bir durumun var olup olmadığı ile ilgili olarak bilgi istedik. Kar, konuyla ilgili olarak araştırmaları sonucu elde ettiği bilgileri bizlerle paylaştı.
İşte Fatih Sultan Kar'ın kendi kaleminden bizimle paylaştığı tarihi kayıtlar;
Rize’ye ilk çayı İnönü’nün değil o dönem Rize Ticaret Odası Başkanı olan Mustafa Hulusi Karadeniz getirmiştir. CHP iktidarında çay karneye bağlanmıştır. Yanlış politikalara alet olan tonlarca çay denize dökülmüş ve milli gelirin heba edilmiştir.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Rize'de halka seslenerek “Çayınızı kim getirdi? Rusya’dan çayınızı getirten İsmet İnönü’dür. İlk çay fabrikasını kuran kişidir” sözlerine tepki Araştırmacı Yazar Fatih Sultan Kar’dan geldi.
Rize Tarihi üzerine araştırmalar yapan ve ayrıca Türkiye’de çayın tarihi gelişimini anlatan Yeşil Çayın Siyah Beyaz Serüveni isimli bir de kitabı bulunan Fatih Sultan Kar Türkiye’ye, Rize’ye ilk çayı İsmet İnönü’nün değil o dönem Rize Ticaret Odasi Başkanı olan Mustafa Hulusi Karadeniz olduğunu belirtti.
Kar, ayrıca 17 ocak 1942 yılında Ankara’da, 22 Ocak 1942′de İzmir’de ve daha sonra ülkenin diğer illerinde ekmek karneye bağlandığı gibi Çay’ın da 1947 yılında çekilen sıkıntılar yüzünden karneye bağlandığını Tekel İdaresi’nce hazırlanan karneyi getirmeyene çay verilmediğini söyledi. Çay üreticisi yaşadığı büyük sıkıntılar yüzünden tek parti döneminin son günlerinde Rize’de dev bir miting yaptığını hatırlattı.
1970 yılların sonlarında ve 1980 yılların başlarında alınan ve işlenemeyen ve yanlış politikalara alet olan tonlarca çayın denize dökülmesi milli gelirin hebasıdır.
Fatih Sultan Kar tarafından uzun soluklu bir araştırma sonucu hazırlanan ve çayın tarihini gözler önüne seren Yeşil Çayın Siyah Beyaz Serüveni isimli kitabın kapağı...
ÇAY KARNEYE BAĞLANDI : 1947 yılında çay Tekel İdaresi’nin verdiği çay karnesi ile satılıyordu
RİZE ÇAYSIZ, ÇAY RİZE’SİZ OLMAZ : Çay paketleme tesislerinin Rize’nin dışına çıkarılması girişimine tepki gösteren Rizeliler -1950
Rize’de il çay ekimini Mustafa Hulusi Karadeniz yapmıştır. Batum’dan getirdiği çay tohumlarını Rize’de evinin bahçesine dikmiştir. Rize’de ilk çay deneme dikimini dönemin Rize Ticaret Odası Başkanı (1922)
ÇAY RİZE’de KARAYA VURDU : Rusya’dan sandıklarla getirilen ilk parti çay tohumu ve fidanları Rize iskelesinde törenle karşılandı. Fotoğrafta çay tohumlarını kutu içerisinde taşıyan Hızır Nurik (1), Kazım Kartal(2) ve Zihni Derin’i (3) karşılayan Rizeliler görülüyor. Karşılayanlar arasında Rize Valisi Nuri Türkkan (4) ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyesi Lazzade Mustafa (5) da yer almaktadır-1937.
Satın alınan yaş çayların denize dökülmesi milli gelirin hebası olarak nitelendiriliyordu
haber53.com