Arzu Martha Bohnhorst Başkaya/Almanya
Herkes güçlü bir belleğe ve zekaya sahip olmak ister. Peki ama belleğimizin kalıcılığı için kendimize nasıl yardım edebiliriz. Beyin bir kas gibidir, sürekli beyni çalıştırmanın belleği güçlendireceğini yıllardır söylenir durur. Bazıları ise; beyin antrenmanlarının sınırlı olması gerektiğini belirtirler. Peki ama zeka ve öğrenme ile ilgili doğru yöntemler nelerdir..!
Hayatta karşılaşılacak psikolojik yıkıntıların beyinsel rahatsızlıklara sebep olacağı düşüncesi Almanya´da bir kâbus gibi yaygındır. Ama nörologlara ve bilim adamlarına göre; bir kaç kural sayesinde hayat boyunca zihinsel bilgi ve becerilerimize sahip kalabiliriz ve daha fazlasını belleğimizde saklayabiliriz. Hatta yaşı ilerlemiş kişilerin müthiş bir beyne sahip olabilmeleri bu kurallar sayesinde mümkündür.
Nasıl daha başarili sonuçlara ulaşılabileceği hakkında çok sert tartışmalar ve söylentiler mevcuttur. Beynin taleplerimizi karşılaması ve belleğimizin güçlü kalması için bir kas gibi çalıştırılması makul bir metottur. Bununla birlikte eğitim kitapları yada bilgisayar oyunları halen rağbet gören beyin antrenmanlarıdır. Örneğin Avrupa da her hafta 60.000 adet ´´Nintendo´´ (Dr. Kawashimas Beyin-Kosusu) satılmaktadır.
Bazı uzmanlar, bilgisayar programlarını beyin koşuları için tercih etmektedir; fakat başka araştırmacılar ise, yaşam şeklinin değiştirilmesine odaklanılması gerektiğini savunurlar. Çok ama çok fazla saçmalıklar beyinde gün boyu dolaşıp beyni meşgul etmektedir; bilinen bazı yanlış bilgiler ise güçü bir şekilde beyinde kalabilmektedir ve çok tehlikeli olabilmektedir..!
İste yanlış bilinen 10 büyük efsanevi bilgi, ve bu yanlışlar için bilim adamlarının yerine göre önerileri ve tedbirleri mevcuttur.
YANLIŞ 1. Beyin koşuları ve antrenmanları Zekayi geliştirir...
(Amerika´da beyin gelişim programları sunan ´´Fitness.Studyo´´lar mevcuttur, katılımcılar bilgisayar basında değişik program ve oyunlarla bellek antrenmanları yapmaktadırlar. Ama kötü bir haberimiz var ki; insanları daha zeki yapabilecek beyin antrenmanları yoktur, böyle bir durum söz konusu değildir. Beyin için yapılan her aktivite sadece o aktivitenin daha iyi yapılmasını sağlar ama zeka gelişimine yardımcı olmaz!)
YANLIŞ 2. Meditasyonlar beyni rahatlatır...
(Meditasyon yapan insanlarin genelde barışçıl ve sessiz olduklarini görürüz, peki ama bu kişilerin beyinlerinde belleklerinde artı bir durum mevcut mudur?.! Bir kötü haber daha, hayır. Meditasyon beyin gelişimine yardımcı olmaz.)
YANLIŞ 3. Yaşlı insanlar, gençler gibi asla öğrenemezler...
(Sigmund Freud insan fiziği üzerinde birçok umutsuz durum bildirmiştir; terapilerin yaşlı insanlara yardımcı olamayacağını, zihinsel kayıpların geri getirilemeyeceğini belirtmiştir. Ama günümüzde bu bilgilerin karşısında olan Psikoterapistlerden birisi olan Hartmut Radebold; 50 Yaşın üzerindeki yaşlıların terapilere olumlu cevap verdiklerini ve yaşları ilerlediği halde iyi öğrenebilme yeteneklerini taşıyabildiklerini raporlarında belirtmiştir.)
YANLIŞ 4. Müzik eşliğinde daha kolay öğrenilir...
(Öğrencilerin müzik eşliğinde daha iyi öğrenebileceği, yada müzik eşliğinde okuyarak - söyleyerek- eşlik ederek öğrenimin hızlandırılacağı düşünülmektedir. Genelde müzik eşliğinde insanların bir çoğu daha rahat çalıştıklarını söylerler. Zurich Üniversitesi Profesörlerinden Lutz Jäncke, ´´duymak ve öğrenmek´´ iki farklı algılama biçimidir diyor ve ekliyor,iki eylemin ayni anda yapılmasının sadece beyne ağırlık olacağını bildiriyor.)
YANLIŞ 5. Mozart dinlemek zekileştirir...
(Internet sayfalarındaki Mozart-Fan sayfalarında Mozart dinlemenin kişilere pozitif etkiler yapacağı ve zekileştireceği yazıyor. Bu yazılanlara karşın Psikologlar Frances Rauscher ve Kim Ky´ nin beraber calistiklari Fizikci Gordon Shaw ile araştırmaları sonucunda belirtilmiştir ki; bu durumda kesinlikle IQ da bir beceri yâda olumlu bir ilerleme söz konusu değildir.)
YANLIŞ 6 . İlaçlar zekayı uçurur...
(İlaç kullanmanın zekâ da her hangi negatif bir durum yapmayacağı kanıtlanmıştır. Bazı kişiler kullandıkları ilaçların yan etkilerinden dolayı zekalarında düşüncelerinde değişiklikler olduğunu; sinirli, gergin, intihar düşünebildiklerini belirtmişlerdir. Ama bu tür durumların kullanılan ilaçlar ile değil, tamamıyla psikolojik sebeplerden kaynaklandığı ıspatlanmıştır.)
YANLIŞ 7. Baskı altında daha iyi öğrenilir...
(Bir çok üniversite örgencisinde görülmüştür ki; sınavlarından kısa bir süre önce öğrenmeye başlarlar ve bu manevi baskı altında kendilerini mecbur hissederek daha çabuk ve iyi öğreneceklerini düşünürler. Oysa bu da tamamen yanlıştır, stres altında öğrenmeye çalışmak sadece adrenalin yüksekliğine ve Cortisol gibi Hormonların bozukluğuna sebep olur.)
YANLIŞ 8. Sudoku Alzheimer hastalığına karşı iyi bir yol...
(Almanya´nın yaşlı nüfusu her gecen gün artarken, bir Japon oyunu olan Sudoku oyununun Alzheimer için bir adım olup olmadığı sorusunun cevabını tam 30 bilim adamı cevaplıyorlar ve bu tür oyunların beyin için herhangi bir artısı yoktur diyorlar.)
YANLIŞ 9. Spor yapmak aptallaştırır...
(Beyin sporlarının beyne herhangi bir artı katmayacağı gibi, vücutsal yapılan sporların da beyinde herhangi bir negatifliğe sebep olmayacağı kesinleşmiştir. Stanford Center on Longevity ve Max-Planck Enstitüsünden bilimcilerin bildirimleri doğrultusunda; bilimsel olarak düzenli spor yapmanın vücuda ve kan dolaşımına faydalı olduğu, bu sebeple de düşünme yeteneğinin olumlu yönde etkilendiği bildirilmiştir.)
YANLIŞ 10. Sinirlere karşı tatlı yemek gereklidir...
(Tatlı yiyeceklerin sinirlere iyi geldiği düşüncesi toplumlar arasında yaygındır. Çok fazla şekerli ve yağlı yiyeceklerin beyne ciddi oranda zarar verdiği bilimsel olarak kanıtlanan gerçekler arasındadır. Deneylerde kullanılan kobay hayvanlarda dahi şeker ve yağ fazlalılığının beyine ne kadar hasar verdiği gözlemlenmiştir.)