Guardian gazetesi Türkiye ve Başbakan Tayyip Erdoğan’la ilgili hazırladığı özel dosyasında Kürt meselesinden, Suriye politikasına kadar birçok konuya değiniyor.
Simon Tisdall’ın kaleme aldığı ve “Yeni Atatürk, Erdoğan dönüm noktasında” başlıklı dosyada Suriye krizi, ekonomi ve Kürt meselesinin Erdoğan’ın iktidarına etkisi inceleniyor.
Başbakan Erdoğan’ın parti kongresinde yaptığı konuşma sırasında söylediği ‘Türkiye’nin Müslüman ülkelere örnek olduğu’ sözleriyle başlayan yazıda, seçim sonuçlarından yola çıkılarak ülkenin yarısının muhalif olduğu ifade ediliyor.
Gazetenin haberinde Türk uzmanların ve politikacıların görüşleri de var.
Guardian’a konuşan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, “Erdoğan çok otoriter. Kendinden çok emin. Tavırları hem Türkiye hem de dünya için çok tehlikeli” diyor.
Gazetenin görüşlerini aktardığı Milliyet yazarı Kadri Gürsel ise Erdoğan için şu yorumu yapıyor:
“Erdoğan seçilmiş bir sultana dönüşüyor. Parti kongresi tek kişilik bir şovdu… Türkiye’nin kaderini belirleyecek tek kişi olduğunu düşünüyor. Kibir (hubris) sendromu geçiriyor.”
Haberde, muhaliflerin aksi görüşleri paylaşanlar da var.
Guardian gazetesine konuşan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili Nursuna Memecan, Erdoğan’ın ‘otoriter olmadığını’ belirtirken Başbakanın, detay odaklı olduğunu söylüyor.
Modern mi, tehditkâr mı?
Görüşleri derleyen gazetenin yazarı Erdoğan için şu ifadeleri kullanıyor:
“Sevin ya da sevmeyin, destekçileri de karşıtları da Erdoğan’ın Türkiye’nin siyasi sahnesine egemen olduğu konusunda hem fikir. Destekçilerine göre o dinamik, modernleşen bir güç. Karşıtlarına göre ise bölücü hatta tehditkâr.”
Gazeteci Cengiz Aktar da Türkiye’nin ‘kutuplaştığı’ yorumun yaparken ‘AKP’nin artık siyasi bir parti olmadığı, Erdoğan’ın özel aracı olduğu’ görüşünü paylaşıyor.
Guardian, giderek artan sorunlar karşısında Erdoğan’ın iktidarını koruyup korumayacağına dair soru işaretleri doğduğuna dikkat çekip Başbakan için “zayıf görünüyor” yorumunu yapıyor.
Dış siyasetle ilgili gazetenin danıştığı İstanbul Politikalar Merkezi Başkanı Fuat Keyman da ‘Erdoğan’ın Esad’In gücünü hafife aldığı’ görüşünde.
Gazetenin yazarı Simon Tisdall’a göre, Türkiye Arap Baharı ile birlikte Orta Doğu’da ‘model’ olarak öne çıksa da Suriye’deki iç savaş Türkiye’nin ‘bölgesel liderlik’ kavramına zarar verdi.
‘Suriye’yi kişisel mesele yaptı’
Yazar, Başbakan Erdoğan’ın, tüm çabalarına rağmen Esad’ı reform yapmaya ikna edememiş olmasını ‘kişisel bir mesele’ olarak algıladığını yazıyor.
Başbakan Erdoğan’ın 2014’de cumhurbaşkanlığı koltuğuna geçmesinin beklendiği belirtilen haberde, Erdoğan’ın bunu yapabilmesi için gerekli koşullar şöyle sıralanıyor:
“Abdullah Gül geri çekilmeli veya güçsüz bir başbakan olarak kalmayı kabul etmeli.”
Guardian yazarı, Türkiye’de orta sınıfın, Batı yanlılarının, Kemalistlerin ve sağcı milliyetçilerin Erdoğan’ın planını ‘anayasal devrim’ olarak gördüğünü belirtiyor.
Gazetenin dikkat çektiği maddeler arasında, Erdoğan’ın iktidarının ilk yıllarında partisinin kapatma davası, Irak işgali döneminde ABD ile iyi ilişkiler kurma çabası ile zor günler geçirdiği.
Yazar, bu zorluklara rağmen ilerleyen yıllarda Erdoğan’ın gücünü Türkiye’de birçok kuruma yaydığını belirtip ordunun siyasi gücünün de zayıflatıldığını vurguluyor.
‘Dindar nesil yaratma hırsı’
Başbakan Erdoğan’ın Kürt meselesini çözme sözü vermesine rağmen ‘PKK saldırılarının devam ettiği’ de haberde dikkat çekilen maddelerden.
Gazete, AKP’nin Fethullah Gülen cemaati, Müslüman Kardeşler ve Gazze’de Hamas yönetimiyle bağlarından yola çıkarak Erdoğan’ın ‘dindar bir nesil yaratma hırsında’ olduğuna dair şüphelere de yer veriyor.
Başbakanın sağlığına dair endişeler olduğu da belirtilen yazıda, “Erdoğan’ın devrinin kapanacağını söylemek büyük bir hata olur. En azından şimdilik” deniyor.
‘Medya AKP bakanlarını incelemiyor’
Gazetecileri Koruma Komisyonu ve Avrupa Komisyonu’nun, Türk medyasına yönelik hükümet baskısını eleştirdikleri raporlar da Guardian’ın gündeminde.
Gazete, Başbakan’ın yaklaşık 10 yıllık iktidarı boyunca ‘eşi benzeri görülmemiş bir güç’ topladığına dikkat çekerken, AKP hükümeti hakkında hiçbir inceleme yapılmadığını ve bakanlar ile akrabalarının hayatları ve ticari çıkarları hakkında hiçbir soruşturma yapılmadığı belirtiliyor.
Kaynak: BBC