ANKARA (AA) - ZEYNEP DUYAR - Türkiye'de yüksek teknolojili ve katma değerli alanlarda yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesinin önünü açan "Araştırma Geliştirme ve Yenilik Programı" için 2025 bütçesinden yaklaşık 63,5 milyar lira harcanması bekleniyor.
AA muhabirinin 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi'nden yaptığı derlemeye göre, AR-GE harcamasının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı, tam zamanlı eşdeğer (TZE) cinsinden AR-GE personeli sayısı ve Türkiye kaynaklı bilimsel yayın sayısı alanlarında program hedefleri belirlendi.
Söz konusu "Araştırma, Geliştirme ve Yenilik Programı" bütçede öne çıkan başlıklardan biri oldu. Özellikle yüksek teknolojili ve katma değerli alanlarda yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesinin önünü açan araştırma, geliştirme ve yenilik çalışmalarına 2025 yılında 63 milyar 467 milyon 534 bin lira ayrılması planlandı. Bu teknolojilerin geliştirilmesi için 2026 yılında 71 milyar 743 milyon 710 bin lira ve 2027 yılında 79 milyar 73 milyon 254 bin lira ayrılacağı öngörüldü.
- AR-GE personeli sayısında hedef 400 bin
Program kapsamında, tüm devlet ve yükseköğretim kuruluşları ile AR-GE yapan sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren tüm girişimlerin bu alandaki harcamalarının GSYH'ye oranının bu yıl sonunda yüzde 1,44 olması bekleniyor. Söz konusu oran gelecek yıl için yüzde 1,57, 2026 için yüzde 1,72 ve 2027 için 1,88 olarak tahmin edildi.
Bir kişi ya da grup tarafından AR-GE faaliyetleri için harcanan sürenin aynı dönemde çalışılan toplam süreye bölünmesiyle hesaplanan TZE cinsinden AR-GE personeli sayısının ise bu yıl sonunda 300 bine ve gelecek yıl 330 bine ulaşması hedefleniyor. Söz konusu sayısının 2026'da 365 bine ve 2027'de 400 bine çıkacağı öngörülüyor.
Uluslararası kabul görmüş veri tabanlarında yer alan makale ve derleme türündeki Türkiye kaynaklı bilimsel yayın sayısının da gelecek yıl 82 bine, 2026'da 88 bine ve 2027'de 95 bine ulaşması bekleniyor.
Anılan hedeflerin gerçekleştirilmesi için sorumlu kurum olan TÜBİTAK'a gelecek yılın bütçesinden yaklaşık 46 milyar 163 milyon 803 bin lira ödenek ayrıldı.