AK Parti, anayasa değişikliklerinin referanduma götürülme süresini 120 günden 45 güne çeken bir yasa teklifi hazırladı. TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin önceki gün 10-12 maddelik dar kapsamlı Anayasa değişikliği paketi sinyali verirken, muhalefetten destek gelmemesi halinde Anayasa değişikliklerinin zorunlu referanduma sunulması riskiyle karşı karşıya kalacak AK Parti’den referandum süresini kısaltan yasa teklifi geldi. Teklifle, referandum süresi 120 günden 45 güne indiriliyor. Başkent kulislerinde AK Parti'nin seçimle birlikte Anayasa değişikliği referandumunu da halkın önüne getirmesi ihtimali konuşuluyor.
AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, “Anayasa Değişliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkındaki Kanun’da” değişiklik içeren bir yasa teklifi hazırladı. Teklifle söz konusu yasanın 2. maddesindeki “Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması, ilgili Anayasa değişikliği Kanunun Resmi Gazetede yayımını takip eden yüzyirminci günden sonraki ilk Pazar günü yapılır” hükmü değiştiriliyor. Bu maddedeki 120 günlük süre 45 güne çekiliyor. Teklif ile ayrıca, yabancı ülkelerdeki Türk vatandaşlarının halk oylamasında oy kullanma süreleri de 40 gün 15 güne indiriliyor.
-"GÜNCELLİĞİ ESKİTİYOR..."-
Bozdağ'ın hazırladığı yasa teklifinin gerekçesinde, anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulma süresinin uzun olduğu belirtildi ve “Anayasa değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması için öngörülen bu süre, değişiklik konusunda doğru ve çoğul bilgilere erişim ve kanaat oluşumu için gerekli olan sürenin hayli üstündedir ve halkoylamasının güncelliğini eskitecek kadar uzundur. Toplum bu kadar uzun süre halkoylamasına yoğunlaştırmanın rasyonel demokrasi ilkeleri ile de bağdaşır yanı yoktur” denildi.
-AYNI GİRİŞİM ANAP DÖNEMİNDE DE YAPILMIŞTI-
Öte yandan, Anayasa Değişliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkındaki Kanun’da aynı değişiklik 1988 yılında ANAP döneminde de yapılmak istendi. Söz konusu yasaya eklenen geçici bir madde ile anayasa değişikliğinin referanduma sunulmasını düzenleyen süre 120 günden 40 güne, yabancı ülkelerde yaşayan vatandaşların oy kullanma süresi de 40 günden 10 güne indirilmişti. Dönemin Başbakanı Turgut Özal, bu değişiklikle birlikte, yerel seçimlerin öne alınmasını ön gören anayasa değişikliğini 40 gün içinde referanduma götürmüştü. Ancak, referandumda Özal düş kırıklığına uğramış "hayır" oyları yüzde 65.01, "evet" oyları ise 34.99 çıkmıştı. Böylece, yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliği referandumda reddedilmiş, yerel seçimler de normal süresinde yapılmıştı.
MUHALEFET TEPKİLİ
AK Parti'nin anayasa değişikliklerinin referanduma götürülme süresini 120 günden 45 güne çeken bir yasa teklifi hazırlaması muhalefetin tepkisine neden oldu.
"ERKEN SEÇİMİN İŞARETLERİ"
TBMM'de basın toplantısı düzenleyen CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ'ın ''Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulması için öngörülen 120 günlük süreyi, 45 güne indiren yasa teklifi verdiğinin'' anımsatılması üzerine, anayasaların ciddi belgeler olduğunu ve değiştirilmesinin özel prosedüre tabi olduğunu ifade etti.
Kılıçdaroğlu, toplumsal uzlaşma sağlanmadan anayasa değişikliği yapmanın doğru olmadığını belirterek, ''Ama AKP anayasayı da diğer yasalar gibi yol geçen hanına döndürdü. 120 günü getiren kim? AKP. Halka götüren kim? Yine AKP. Olay kabul edildi. Şimdi AKP bundan vazgeçiyor. Niçin vazgeçiyor? Sayın Bekir Bozdağ, 'halkımız daha bilinçli oy kullansın diye 120 günü 45 güne indiriyoruz', diyor. Halkın bilincine niye güvenmiyorsunuz? Böyle bir gerekçe olabilir mi? Çocuk mu kandırıyorsunuz. Bunlar erken seçimin işaretleridir'' şeklinde konuştu.
Bunun anayasa değişikliği için hazırlık olup olmadığının sorulması üzerine ise Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin'in ''mini bir paketten söz ettiğini'', Bozdağ'ın ise ''bundan haberimiz yok'' dediğini ifade etti.
Kılıçdaroğlu, ''Doğrusunu isterseniz neyin ne olduğunu daha henüz çözmüş de değiliz. Anayasa değişikliği için Sayın Mehmet Ali Şahin neden ve hangi gerekçeyle bu açıklamayı yaptı? Onu da bilmiyoruz. Bu ayrıntılar sanıyorum önümüzdeki günlerde biraz daha net ortaya çıkar'' dedi.
"AÇILIMI REFERANDUMA GÖTÜRELİM"
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ise AK Parti'nin referandum süresinin 120 günden 45 güne düşürülmesine ilişkin kanun teklifiyle ilgili soru üzerine şöyle konuştu:
"Hangi amaçla verilmiş onu bilemiyorum. Vatandaşın oyuna her zaman müracaat edilebilmelidir. Madem buna hazırlık yapıyorlar, hadi gelin bakalım şu açılım konusunu bir referanduma götürelim. Madem bu kadar isteklisiniz, 120 gün yerine 45 gün içinde yapalım diyorsanız gelin bu açılım konusundaki rezaletlerinizi vatandaşa bir soralım. Referandum süresinin vatandaşı aydınlatacak bir süre olması gerektiği açıktır. Çok uzun bir süre almasının gerekmediği de açık."
"ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİYLE İLGİSİ YOK"
Teklifi veren AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ ise, teklifinin TBMM Başkanı Şahin’in mesajını verdiği 10-12 maddelik anayasa değişikliği hazırlığı ya da demokratikleşme kapsamında yapılması düşünülen Anayasa değişiklikleriyle bağlantısı olmadığını söyledi. Bozdağ, şu anda bir anayasa değişikliği çalışması olmadığını Şahin’in bu açıklamayı neye dayanarak yaptığını bilmediğini belirtti.
Bozdağ, teklifinin tümüyle bir referandumun sözkonusu olması halinde bu konunun Türkiye’nin gündemini aylarca meşgul etmemesini ve vatandaşların daha bilinçli oy kullanabilmelerini sağlamaya yönelik olduğunu savundu. Bozdağ şöyle konuştu: “Mevcut mevzuatımızda Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulması için öngörülen süre 120 günden sonraki ilk pazar yani 4 ay 7 günlük bir zamanı öngörüyor. Bu çok uzun. Halkoyuna sunulan konuların tartışılması 1-2 ay sürüyor, daha sonra gündem değişiyor insanlar unutuluyor ne tartışıldığını, referanduma sunulan düzenlemelerin ne olduğunu. Bu nedenle de referandumdan öngörülen fayda tam hasıl olamıyor.