AK Parti, 'evet' oyları 'hayır'ın altında kalan Akdeniz ve Ege'de açılıma hazırlanıyor. Bu iki bölgede partinin yetkili kurullarınca kapsamlı inceleme yapılacak ve bir rapor hazırlanacak. Rapor MYK'da tartışıldıkta sonra 'kaygıların giderilmesi' için büyük bir çalışma yürütülecek.
BEHÇET GÜNGÖR - ERHAN SEVEN / ANKARA
AK Parti oy ortalaması Türkiye'nin altında olan ve son referandumda 'hayır' tercihinde bulunan Akdeniz ve Ege bölgeleriyle ilgili açılıma hazırlanıyor. AK Parti girdiği her seçimden büyük bir başarı kazanmasına rağmen Akdeniz ve Ege'de diğer bölgelerde kazandığı başarıyı yakalayamıyor. Bu durumu referandum sonrası yapılan MYK'da gündeme getiren Erdoğan, sahilde bir çalışma yapılması talimatını verdi.
KAPSAMLI BİR ARAŞTIRMA
AK Parti, buralarda vatandaşların neden mesafeli yaklaştığına ilişkin geniş bir araştırma yapacak ve bunu raporlaştıracak. Analizler bağımsız bir kuruluş tarafından değil, partinin yetkili kurullarınca incelenecek. Raporlar doğrultusunda konu MYK'da tartışılacak ve sonuçlara göre bölgedeki kaygıların giderilmesi ile ilgili büyük bir çalışma yürütülecek.
GÖÇ ETKEN OLABİLİR
Ege ve Akdeniz'de istedikleri oranda bir destek alamadıklarını belirten AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik ise açılım ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: "Yüzde 42'nin tamamının peşin hükümlü olduğunu kabul etmiyoruz. Daha önce Manisa, Antalya, Uşak ve Balıkesir belediyeleri bizdeydi. Sorun nedir, onu anlamamız lazım. Ege ve Akdeniz, Güneydoğu'dan göç alıyor, buralarda sahil milliyetçiliği yükseltiliyor. Hem MHP hem CHP 'Türkiye bölünüyor' şeklinde kara bir propaganda yaptılar. Bu İç Anadolu'da etkili olamadı ama sahillerde göçlerin de etkisiyle etkili olmuş olabilir."
YAŞAMA MÜDAHALE ASILSIZ
Çelik, bazı araştırmaların sahil bölgelerinin hayat tarzına müdahale edileceği endişesi taşıdığı şeklinde sonuçlar verdiğini ama bunun doğru olmadığını söyledi. Çelik şunları söyledi: "8 yıllık iktidarımız süresince kimin yaşam tarzına karışılmış. Ama böyle bir algı olduğu da gerçek. Dikkate almak zorundayız. Vatandaşa küslük olmaz. Yanlış bir algıya yol açmışsak, bu algıyı tersine çevirmemiz gerekiyor."
SEÇİME KADAR ÇÖZMELİYİZ
"Elbette ki yüzde yüz herkesin bizi anlayıp, desteklemesini beklemiyoruz ama bu yanlış algıyı değiştirmek için de çalışacağız. İl ve ilçelere varana kadar bir analiz yapacağız. Bu çalışmaya hemen başlayacağız. Çünkü önümüzdeki seçime kısa bir süre kaldı. Önümüzdeki seçimlere kadar bu sorunu çözmemiz gerekiyor."
Açılım Kürt açılımı ile sınırlı değildi
AK Parti'nin Türkiye'nin her kesiminden oy aldığı için bazı sorumlulukları olduğunu belirten Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Sosyolog Doç. Dr. Mazhar Bağlı'nın değerlendirmesi şu şekilde: "İnsanların kaygılarını gidermek için bir açılım yapabilir. Zaten AK Parti'nin açılımları sadece Kürt açılımı ile sınırlı değildi. Her bölgede var olan sorunların giderilmesi için açılım planlanmıştı. Şu bir gerçek ki birkaç seçimdir AK Parti sahil kesiminde diğer bölgelere oranla daha az oy alıyor. Burada bir sorun varsa, sorunun nereden kaynaklandığını çözmeli. Sorun diyalog eksikliği ise bunun halledilmesi gerekiyor. AK Parti'nin Türkiye genelinde başarılı olmasının sırrı da bu. Her seçimden dersler çıkarıp buna göre siyaset üretmiştir. Sahil kesiminde de bir kaygı olduğu gerçek. Hiçbir done olmamasına rağmen yaşam tarzlarının değişeceğinden endişeleniyorlar. Belli bazı kesimler bu korkuyu topluma vermeye çalışıyor. AK Parti açılımla bu kaygıları giderebilir.
Her şehirde 1. olmak zorunda değil ama...
Prof. Dr. Yasin Aktay, her partinin az oy aldığı yerlerde bunun nedenlerini araştırabileceğini ancak iktidar partisinin her ilde birinci parti olması beklentisinin de sağlıklı olmayacağını söyledi. Sahillerde AK Parti'nin biraz daha az oy almasının anormal bir durum olmadığını belirten Aktay şunları söyledi: "Sahil kentlerinde AK Parti'nin oylarının biraz daha az olmasını tehlikeli değil normal buluyorum. Demokrasi, herkesin her seçimi kazandığı bir rejim değil. Demokrasi paylaşımdır, bir partinin ezici bir şekilde kazandığı seçim zaten demokrasi olamaz. Diğer kesimlerin hoşnutsuzluğunu AK Parti değerlendirebilir, onunla ilgili araştırma yapabilir. Ancak diğer partilerin de başka bölgelerde oy alamamalarını değerlendirmeleri gerekir."
SAPLANTI OLMASIN
Daha önce de benzer değerlendirmeler olduğuna dikkat çeken Aktay, "Daha önce Diyarbakır ve İzmir'in alınması yönündeki istek de sağlıksızdı. Böyle olunca söz konusu illerde kimlik hıncı ve kimlik kenetlenmesi oluyor. Şu anda AK Parti zaten tek başına iktidar olacak oyu alıyor. Bazı şehirlerdeki düşük oyu saplantı haline getirmek doğru değil" diye konuştu. Aktay, sahildeki insanların göçler nedeniyle konforlarının bozulduğunu düşünmesinin de bir sebep olarak görülebileceğini anlattı.
Dilerim böyle bir girişim olur
Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binnaz Toprak, açılımı gördükten sonra daha sağlıklı bir değerlendirme yapılabileceğini belirterek şunları söyledi: "Önümüzde yeni bir anayasa yapım süreci olacak. AK Parti ve Başbakan'ın her kesimin görüşlerini dikkate almasını umuyoruz. Dilerim anayasayı uzlaşı ile yaparlar. Öyle olacağını ümit ediyorum. Sahildeki kaygıların giderilmesiyle ilgili bir girişim olacağını da bekliyorum. Böyle bir açılım yapacaklarsa iyi olur. Ama yapıp yapmayacaklarını göreceğiz. Benim açımdan böyle bir açılım olmasına ihtiyaç var, ancak buralardaki vatandaşta böyle bir beklenti var mı onu bilemem. Kimin kaygısı varsa siyaset kurum çözüm üretmeli. Kaygılar dikkate alınmalı. Toplumsal mutabakat ile sorunlar çözülmelidir."