İSTANBUL (AA) - Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan Türkiye ile Afrika kıtası arasındaki ticaret hacminin 2023'te 37 milyar dolara yükseldiğini belirterek, "Bu yılın ilk 9 ayında da Afrika-Türkiye ticaret hacmi 27 milyar dolara yaklaşmıştır." dedi.
Afrika'nın farklı ülkelerinden gelen 1500 iş insanının üretici ve ihracatçı Türk KOBİ'ler ile bir araya geldiği 11. Dünya Sektörler Arası İşbirliği Forumu (WCI Forum - World Cooperation Industries Forum) İstanbul Wow Convention Center'da başladı.
Etkinliğin açılışında konuşan Bakan Bolat, ilk düzenlendiği tarihten itibaren Afrika ve Türkiye'den geniş bir katılıma sahne olan forumun, hem Afrika ülkelerine açılmak ve orada iş yapmak isteyen iş insanları hem de Türkiye pazarında iş yapmak isteyen Afrikalı iş insanları için yeni iş birliği olanakları sunduğunu söyledi.
Türkiye'nin 2003 yılında Afrika Ülkeleriyle Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi'ni benimsediğini anımsatan Bolat, o tarihten bu yana Afrika kıtasına yönelik hayata geçirilen projeler ve yapılan işbirliklerinden bahsetti.
Afrika'nın Türkiye'ye uzak gibi yansıtıldığını ancak gerçeğin böyle olmadığını vurgulayan Bolat, Türkiye'nin güney illerinden bir saatlik uçuşla kıtaya ulaşılabildiğini, ayrıca derin bir tarihi ilişkilerinin bulunduğunu bildirdi.
Bolat, Türkiye'nin 2013 yılından itibaren Afrika ile ilişkilerini "Afrika Ortaklık Politikası" çerçevesinde ele aldığını kaydederek, "Bu politikanın diplomatik ilişkilere yansıması olarak, Afrika ülkelerindeki büyükelçiliklerimizin sayısı 2003 yılında 12 iken 2024 yılında neredeyse 4 katına çıkarak 44'e ulaşmıştır. Yakın gelecekte de bu sayı 50'yi aşacak." diye konuştu.
Halihazırda 31 Afrika ülkesinde ticaret müşavirliklerinin bulunduğunu dile getiren Bolat, "2003 yılında sadece 4 Afrika ülkesinde ticaret müşavirlerimiz vardı." ifadesini kullandı.
- "Gelişmeler Afrika'nın önemli bir cazibe merkezi olacağına işaret ediyor"
Bakan Bolat, Afrika'nın sahip olduğu yüksek ekonomik potansiyelle uluslararası sistem içerisinde giderek daha etkin bir rol oynayan ve küresel sahnede ağırlığı giderek artan bir aktör haline geldiğini belirterek, kıtanın 2024'te yüzde 3,7'lik büyümeyle 3 trilyon dolarlık GSYH'ye ulaşacağının tahmin edildiğini söyledi.
Bu yıl dünyada en hızlı büyümesi beklenen 20 ülkenin 11'inin Afrika kıtasında olduğunu dile getiren Bolat, kıtanın genç nüfusundan, şehirleşme oranının ve yatırımlarının artmasından, gelecekteki yüksek büyüme potansiyelinden, yeni yatırım yapılacak sektörlerden bahsetti.
Gelişme ve beklentilerin orta ve uzun vadede Afrika'nın önemli bir cazibe merkezi olacağına işaret ettiğini anlatan Bolat, Türkiye'nin bu kıtaya yönelik bütün stratejilerinin "kazan-kazan" ilkesi çerçevesinde olduğunu bildirdi.
"Afrika kıtasını asla pazar olarak görmüyoruz." diyen Bolat, karşılıklı kazanç sağlanılacak yatırım ve ekonomik ilişkileri esas aldıklarını anlattı.
- "Afrika'ya ihracatımız 2003'ten bu yana 10 kat arttı"
Ticaret Bakanı Bolat, Türkiye'nin benimsediği Afrika Ülkeleriyle Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi'nin ekonomik ilişkilere etkisine değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
" 2003 yılında Afrika kıtası ile 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 20 yıl sonra 2023'te 7 kat artışla 37 milyar dolara ulaşmış bulunmaktadır. Bu dönemde ihracatımız 2,1 milyar dolardan 22 milyar dolara; ithalatımız 3,3 milyar dolardan 15 milyar dolara ulaşmıştır. Bu yılın ilk 9 ayında da Afrika-Türkiye ticaret hacmi 27 milyar dolara yaklaşmıştır. Bunun 15,8 milyar dolarını Türkiye'nin ihracatı, 11,1 milyar dolarını ise Afrika'nın bize ihracatı şeklinde gerçekleşmiştir."
Bolat, Afrika kıtasında hızla gelişen ticari faaliyetlere ek olarak, müteahhitlik ve yatırımlar konusunda giderek derinleşen bir ilişkilerinin bulunduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:
"Yatırımlar bakımından muazzam bir ilerleme sağlanmıştır. 2003'te Türkiye'nin Afrika ülkelerindeki yatırımları 67 milyon dolardı. 2023 itibarıyla Türkiye'nin Afrika'daki özel sektör yatırımları stok olarak 2,3 milyar dolara yükseldi ama piyasa değeri itibarıyla tam 10 milyar dolarlık Türk yatırımları Afrika ülkelerinde yapılmıştır. Bu, Afrika ülkelerinde tam 100 bin Afrikalının istihdam edilmesini sağlamıştır. Türk yatırımları Afrika'da gıda, tekstil, demir çelik, inşaat, madencilik, ulaştırma, enerji, liman işletmeciliği ve tarımsal üretim alanında yapılmıştır ve devam etmektedir."
Afrika'da üstlenilen müteahhitlik projelerindeki artışa işaret eden Bolat, halihazırda 91,5 milyar dolarlık 1977 projeye ulaşıldığını bildirdi.
- "Afrika ülkeleri ile yeni anlaşmalar imzalamak istiyoruz"
Bakan Bolat, kıtaya sadece ticari ve ekonomik alanlarda değil, her alanda katkıda bulunmaya çalıştıklarını, Afrika ve kıtadaki ülkeler ile ilişkilerinin günden güne gelişmesi için çaba harcadıklarını belirterek, Türk Hava Yolları'nın Afrika'da uçtuğu nokta sayısının her geçen gün arttığını söyledi.
THY'nin Afrika'da 62 destinasyona uçtuğunu ve Afrika kıtasını transit rotalarla tüm dünyaya bağladığını dile getiren Bolat, Afrika ülkeleri ile ticaretten yatırıma, sağlıktan turizme birçok alanda işbirliği olanaklarının ele alınmasına fırsat tanıyan Karma Ekonomik Komisyon Mekanizmasını tesis eden Ticaret ve Ekonomik İşbirliği (TEİ) Anlaşması'nı 50 Afrika ülkesi ile imzaladıklarını anımsattı.
Bolat, kıtadaki 31 ülke ile Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması, 17 ülke ile ise Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması imzaladıklarını kaydederek, Fas, Tunus, Mısır, Morityus ve Sudan ile serbest ticaret anlaşmalarının bulunduğunu, Sudan ile imzalanan anlaşmanın henüz yürürlüğe girmediğini anlattı.
- "2025 Ekim'de Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'nun beşincisi düzenlenecek"
Bakan Bolat, Ticaret Bakanlığı ile Afrika Birliği ortaklığında 2 yılda bir olmak üzere 4 kez Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu düzenlediğini belirterek, "Cumhurbaşkanı'mız Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahibi olduğu bu forumda bütün Afrika ülkelerinin ticaret bakanları katılıyor. Geçen yıl yapılan 4. zirvemizde 31 ülkeden bakan ve bakan yardımcıları, 4 bine yakın iş insanı katılmıştı. Bu çerçevede, 2025 Ekim'de beşincisini düzenleyeceğiz ve tüm Afrika ülkelerinden bakanlarımızı, misafirlerimizi ağırlamaktan onu duyacağız." diye konuştu.
11. WCI Forum'un ekonomik ilişkilerin artırılması noktasında başarılı olacağına inandıklarını anlatan Bolat, Türkiye'nin Afrika ile ekonomik ve ticari ilişkilerini daha fazla artırmak için hazır olduğunu sözlerine ekledi.
Konuşmaların ardından forumun açılış kurdelesini kesen Bakan Bolat, beraberindeki heyetle alanda kurulan stantları gezerek yetkililerden bilgi aldı ve katılımcılarla sohbet etti.